Αν πραγματικά βρισκόμαστε καθ’ οδόν προς μια Νέα Εποχή, όπως εμείς υποστηρίζουμε, οι απαιτήσεις αυτής της πορείας, για όλους εμάς τους υποψιασμένους οδοιπόρους, πρόκειται να είναι σημαντικές. Ίσως η μεγαλύτερη απαίτηση είναι αυτή που επιτάσσει να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Τίποτα δεν πρέπει να είναι εξαρχής σαν δεδομένο ∙ καμία αρχή , κανένα αξίωμα , καμία θεωρία , καμία αξία ∙ όλα δηλαδή πρέπει να επανεξετασθούν από την αρχή.
Η Αναρχία, όπως προέκυψε, σαν ένα από τα τέκνα του Διαφωτισμού, τον 18ο αιώνα, είναι μια σημαντική θεωρητική παράδοση, καθώς και παράδοση αγώνων. Δεν πρόκειται όμως να σεβασθούμε τόσο πολύ αυτή τη παράδοση, ώστε να μην υπακούσουμε στην απαίτηση της Νέας Εποχής για την ανάγκη ριζικής επανεξέτασης των πάντων, επομένως και της δικής της.
Έτσι όταν πέσαμε μπροστά σε ένα κεφάτο «Μικρό Λεξικό» (Eagainst.com), που ανακαλύψαμε εδώ στους ΣχΣ, διαβάσαμε και το λήμμα περί Αναρχίας και αποφασίσαμε τότε να δοκιμάσουμε τη μέθοδο μας, της ριζικής κριτικής επανεξέτασης.
Λέει λοιπόν το “Μικρό Λεξικό”:
ΑΝΑΡΧΙΑ: «Δεν είναι ένα ακόμη σύστημα ιδεών, μια ιδεολογία, που αγωνίζεται να κυριαρχήσει πάνω στην ατομική, συλλογική και κοινωνική συνείδηση. Με την επίκληση της ελευθερίας και του αγώνα για την κατάκτηση της, διαμορφώνονται αξίες-σημεία αναφοράς για την εγκαθίδρυση προσωπικών, συλλογικών και κοινωνικών σχέσεων στην προοπτική της διαλεκτικής καθολικής τους γενίκευσης».
Εδώ, φαίνεται να υπάρχει μια σημαντική αντίφαση. Λέει, το λήμμα, αναφερόμενο στην Αναρχία:
1.: «Δεν είναι ένα ακόμη σύστημα ιδεών, μια ιδεολογία, που αγωνίζεται να κυριαρχήσει πάνω στην ατομική, συλλογική και κοινωνική συνείδηση» και
2.: «διαμορφώνονται αξίες-σημεία αναφοράς για την εγκαθίδρυση προσωπικών, συλλογικών και κοινωνικών σχέσεων στην προοπτική της διαλεκτικής καθολικής τους γενίκευσης»
Τα 1 και 2 βρίσκονται σε αντίθεση γιατί αφού η Αναρχία είναι το 1, γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο δεν πρέπει να επιδιώκει το 2, δηλαδή μια «προοπτική καθολικής γενίκευσης» (: αξιών, ιδεών, προσωπικών και κοινωνικών σχέσεων). Βέβαια ο συντάκτης του ορισμού, για να απαλύνει ακριβώς την αυταρχική εντύπωση, πριν από τη «καθολική γενίκευση», βάζει τον όρο «διαλεκτική», υπονοώντας ασφαλώς ότι το τελικό αποτέλεσμα της καθολικής γενίκευσης θα προέλθει μέσα από ελεύθερες και διαλογικές διαδικασίες. Ωστόσο, το βάρος της πρότασης πέφτει στην καθολική γενίκευση και το σπουδαιότερο είναι πως προεξοφλείται το τελικό αποτέλεσμα των ελεύθερων και διαλογικών διαδικασιών.
Όμως, όταν εξαγγέλλεις το 1, τότε πρέπει να αρνείσαι την προοπτική της καθολικής γενίκευσης , ακόμη και αν ισχυρίζεσαι ότι αυτή θα προέλθει μέσα από διαλεκτική διαδικασία. Αλλιώς, επαναλαμβάνεις αυτό που γινότανε πάντα στην ιστορία μέχρι τώρα, από τους εξουσιαστές κάθε είδους.
Εδώ θα δώσουμε ένα προκλητικό παράδειγμα του τι εννοούμε με την απαίτηση της μη καθολικής γενίκευσης ή μη καθολικότητας. Κατά την άποψη μας, λοιπόν, ο πραγματικός αναρχικός δεν επιδιώκει τη κατάργηση του καπιταλισμού, γιατί αυτό θα σήμαινε μια καθολική απαγόρευση συγκεκριμένων κοινωνικών σχέσεων. Αντίθετα επιδιώκει το ξεπέρασμα του καπιταλισμού σαν μοναδικής μορφής οργάνωσης των σύγχρονων κοινωνικών σχέσεων. Πρακτικά σημαίνει ότι καταργεί οτιδήποτε στερεώνει την κυριαρχία του καπιταλισμού, αλλά δεν επιθυμεί απαραίτητα να τον εξαφανίσει. Για παράδειγμα, μέσα σε μια χώρα που ορίζεται από ένα νέο κοινωνικό σχηματισμό, στον οποίο έχει ξεπερασθεί ο καπιταλισμός σαν κυρίαρχη κοινωνική μορφή, επιτρέπονται ενδεχομένως καπιταλιστικές ζώνες ή και καπιταλιστικές επιχειρήσεις ορισμένου μεγέθους. Η λογική αυτή σημαίνει ότι όποιος θέλει μπορεί να επιλέξει τον τρόπο ζωής του ελεύθερα. Εννοείται βέβαια ότι το «ξεπέρασμα του καπιταλισμού σαν μοναδικής μορφής οργάνωσης των σύγχρονων κοινωνικών σχέσεων» σημαίνει κατακλυσμιαίες κοινωνικές αλλαγές. Υπάρχουν πολλά που μπορεί να πει κάποιος ακόμη εδώ, αλλά τα περισσότερα θα γραφτούν σε άλλο κείμενο(πιθανά του τύπου: Πόσο αντικαπιταλιστική είναι η Ορμή και Θύελλα).*1 Εδώ θέλαμε μόνο να δείξουμε, μέσα από ένα σημαντικό παράδειγμα, τι σημαίνει η άρνηση της καθολικής γενίκευσης.
Θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι η άποψη του συντάκτη του ορισμού της Αναρχίας, που την ταυτίζει (την Αναρχία) με την προσπάθεια καθολικής γενίκευσης, δεν είναι μια αστοχία ούτε μια μειοψηφική άποψη. Στην πραγματικότητα εκφράζει συνειδητά την πλειοψηφία εντός των υπαρκτών αναρχικών κινημάτων. Έχουμε όμως την γνώμη, ότι η υιοθέτηση εκ μέρους τους της θεμελιώδους θέσης της καθολικής γενίκευσης, με όσο ελευθεριακό περιτύλιγμα και αν συνοδεύεται, αποτελεί επηρεασμό από εξουσιαστικές λογικές και τελικά ακυρώνει την αναρχία.
Σύμφωνα με τα προηγούμενα, να και μια, ατελέστατη*2, προσπάθεια ορισμού του τι είναι Αναρχικός:
ΑΝΑΡΧΙΚΟΣ: Εκείνος που δεν παραδέχεται καμία εξουσία και αρχή, αλλά ενδεχομένως όχι παντού και όχι πάντα. Επίσης, εκείνος που έχει μεν ιδέες που σχετίζονται με το προηγούμενο, αλλά δεν δέχεται ότι οι ιδέες του αυτές, σίγουρα, είναι οι καταλληλότερες για να ρυθμίσουν τα πράγματα του κόσμου, γιατί γενικά δεν υπάρχουν σίγουρες τέτοιες. Επίσης, εκείνος που, ταυτόχρονα με τα προηγούμενα, αρνείται ότι είναι Αναρχικός, γιατί μια τέτοια παραδοχή θα σήμαινε ότι δέχεται κάποιον όρο για τον εαυτό του να τον ορίζει (και ξέρουμε τη δύναμη και την εξουσία που έχουν οι λέξεις) και επομένως να τον εξουσιάζει.
Αντίθετα, τώρα, από το λεξικό, μας άρεσε πολύ αυτό:
“Ελευθερία: όταν επιχειρείται να οριστεί τότε αυτόματα καταργείται”
*1 Πρέπει να ξεκαθαρισθεί ότι οι παραπάνω θέσεις δεν υποστηρίζουν τον αναρχοκαπιταλισμό. Ο αναρχοκαπιταλισμός επιθυμεί να καταργήσει το κράτος, ενώ, ταυτόχρονα, παραδέχεται την αξία της καπιταλιστικής επιχείρησης. Η δική μας κριτική προς την καπιταλιστική επιχείρηση είναι ριζική και ασυμβίβαστη. Είναι άλλη όμως η απαίτηση να εξαφανισθεί η καπιταλιστική επιχείρηση από προσώπου γης. Αυτή η τελευταία γενίκευση είναι προβληματική.
*2 Κάθε προσπάθεια ορισμού είναι ατελέστατη και εν μέρει ακυρώνει αυτό που επιζητά να ορίσει. Γίνεται δε (η προσπάθεια ορισμού) επικίνδυνη, όταν δεν κατανοεί και δεν αναγνωρίζει το ατελές και περιορισμένο της φύσης της.
http://wp.me/pPn6Y-a6G
