Σελίδες

Δευτέρα 24 Οκτωβρίου 2011

Το μεγάλο παζάρι


Με την λήξη των εργασιών της κυριακάτικης (23 Οκτωβρίου) συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες, ξεκίνησε το μεγάλο, παρασκηνιακό, ουσιαστικό παζάρι μεταξύ των ισχυρών της ΕΕ για τις αποφάσεις που αναμένεται να ανακοινωθούν την Τετάρτη – ή τα ξημερώματα της Πέμπτης. «Το κούρεμα 50-60%, στο οποίο καταλήγουν οι Ευρωπαίοι, δεν είναι μία λύση που μπορεί να θεωρηθεί καλή για την Ελλάδα – εκτός αν συνοδευτεί από γενναίες αποφάσεις για επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, από διασφάλιση των ασφαλιστικών Ταμείων και από σοβαρό αναπτυξιακό πακέτο στην περίπτωσή μας», μου λέει, κωδικοποιώντας την κατάσταση, ένας Ελληνας αξιωματούχος της Κομισιόν – δηλαδή, εκτός κυβέρνησης.

Αυτή την ώρα, ακόμη και ο Βενιζέλος, που δεν επέστρεψε στην Αθήνα αλλά παραμένει στις Βρυξέλλες για ευνόητους λόγους, δεν είναι σε θέση να πει ακριβώς «που βρισκόμαστε». Ωστόσο, το πρώτο συμπέρασμα, που βγαίνει αβίαστα και αφορά ειδικότερα την Ελλάδα, είναι πως το «κούρεμα» θεωρείται ήδη κλειδωμένο (τεχνικό ζήτημα είναι το ποσοστό) και καλό είναι να προετοιμαζόμαστε για αλλαγή σκηνικού στην χώρα. Το πώς ακριβώς, σε τί ποσοστό και με ποιούς τρόπους θα επηραστεί προσεχώς (κι άλλο) η ζωή μας, είναι πολύ δύσκολο να το πει κανείς σήμερα, γιατί οι «άγνωστοι» της εξίσωσης είναι πολλοί. Στο τραπέζι δεν είναι ένα, αλλά πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Ενα μπαίνει – άλλο βγαίνει, και αυτό θα συνεχιστεί μέχρι την τελευταία στιγμή, το βράδυ της Τετάρτης. Διαβάζοντας προσεκτικά, ωστόσο, μερικούς από τους πλέον αξιόπιστους και εξειδικευμένους αναλυτές (και αν αναμονή της επόμενης...δόσης, από τον Γιάννη Βαρουφάκη) εντοπίζω δυο τρια σημεία, όπου συμφωνούν:
  1. Το κλειδί το έχει η Μέρκελ και κανένας άλλος, γιατί μόνο αυτή έχει την δυνατότητα να αυξομειώνει αυτή την ώρα τα κεφάλαια που προορίζονται για την ενίσχυση του EFSF και του τραπεζικού συστήματος.
  2. Ο κίνδυνος να μπει συνολικά η ευρωζώνη σε περιπέτειες είναι απολύτως υπαρκτός και θα πάρει μεγάλες διαστάσεις, αν αποτύχουν μεθαύριο οι ηγέτες να παρουσιάσουν μία σοβαρή συμφωνία.
  3. Μέχρι αυτή την ώρα οι κυβερνησεις διαφωνούν με τις τράπεζες στο ύψος του κουρέματος των ελληνικών ομολόγων (οι κυβερνήσεις μιλούν για 60%, ενώ οι τράπεζες δεν θέλουν να ακούσουν για πάνω από 40%).
Πάρτε μία γεύση, από τα άκρως ενδιαφέροντα που γράφονται τις τελευταίες ώρες στα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά δίκτυα του κόσμου, από τους σημαντικότερους σχολιαστές...
Ο Robert Peston του BBC έγραφε στο blog του χθες το απόγευμα (23 Οκτωβρίου, ώρα Ελλάδος 19:15), περιγράφοντας το χρονοδιάγραμμα των κινήσεων που θα ακολουθήσουν μέχρι την Τετάρτη, ώστε να επινοήσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες μία λύση στο χάος που έχει δημιουργηθεί: «Ο στόχος είναι να συμφωνήσουν σε ένα πακέτο την Τετάρτη, οπότε θα πραγματοποιηθεί μία συνάντηση των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών, ακολουθούμενη από μία σύνοδο κορυφής (με συμμετοχή και των ηγετών από τις χώρες εκτός ευρωζώνης, όπως ο Ντέιβιντ Κάμερον) και στο τέλος θα γίνει μία σύνοδος κορυφής της ευρωζώνης, η οποία ίσως συνεχιστεί για τα καλά μέχρι τα ξημερώματα της Πέμπτης. Η σύνοδος κορυφής της ευρωζώνης την Τετάρτη, θεωρητικά θα είναι μία από τις σημαντικότερες συναντήσεις στην ιστορία της ΕΕ, διότι θα αποδείξει εάν οι κυβερνήσεις των χωρών – μελών διαθέτουν την βούληση και την ικανότητα λήψης αποφάσεων για να αντιμετωπίσουν μία οικονομική κρίση, που απειλεί να διαλύσει την ευρωζώνη. Η μεγαλύτερη ευθύνη βαρύνει την μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, την Γερμανία... Το μέλλον της ευρωζώνης εξαρτάται από το επίπεδο του οικονομικού ρίσκου που είναι διατεθειμένη να αναλάβει η γερμανική κυβέρνηση, ώστε να προσφέρει επειγόντως πίστωση στις υπόλοιπες κυβερνήσεις της ευρωζώνης που δυσκολεύονται να δανειστούν, ή ίσως δυσκολευτούν να δανειστούν στο μέλλον.»
Ο Simon Nixon της Wall Street Journal στο σημερινό άρθρο του για τον πανικό που θα προκαλέσει στον ευρωπαϊκό χώρο, μία ενδεχόμενη άτακτη χρεοκοπία της Ελλάδας:
«Το χειρότερο θα ήταν μία άτακτη ελληνική χρεοκοπία χωρίς να συνοδευτεί από μαζική επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και αύξηση στα αποθεματικά των ταμείων για την διάσωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Αντί αυτού, οι ηγέτες της ευρωζώνης μοιάζουν να προσανατολίζονται προς ένα ακόμη παραμύθι: μία συμφωνία για την Ελλάδα που αποφεύγει μεν την χρεοκοπία, αλλά εξακολουθεί να αποτυγχάνει να θέσει το χρέος σε βιώσιμη βάση. Μία επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που δεν είναι επαρκής να αντιμετωπίσει πολλαπλές χρεοκοπίες και ένα ενισχυμένο ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας που δεν είναι αρκετά μεγάλο, ώστε να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στις κυβερνήσεις και στην τραπεζική αγορά. Κάτι που θα έστελνε ένα ανησυτικό σινιάλο, ότι η διαφωνία μεταξύ Γερμανίας – Γαλλίας δεν έχει ξεπεραστεί. Και, όσο πιο πολύ την αφήνουν να συνεχίζεται, τόσο περισσότερο είναι σίγουρο ότι θα μεγαλώνει.»
Και, για επιδόρπιο, ο νομπελίστας Paul Krugman, στο σημερινό άρθρο του στους New York Times, κατακεραυνώνει την ΕΚΤ για την εμμονή της να μην τυπώνει χρήμα υπό τον αδικαιολόγητο φόβο του πληθωρισμού: «Σκεφτείτε χώρες όπως η Βρετανία, η Ιαπωνία και οι ΗΠΑ, που έχουν μεγάλο χρέος και ελλείμματα, ωστόσο παραμένουν ικανές να δανείζονται με χαμηλά επιτόκια. Ποιό είναι το μυστικό τους; Η απάντηση, κατά μεγάλο μέρος, είναι ότι διατηρούν το δικό τους νόμισμα και οι επενδυτές γνωρίζουν πως με ένα νεύμα μπορούν να χρηματοδοτήσουν τα ελλείμματά τους, τυπώνοντας περισσότερο νόμισμα. Αν η ΕΚΤ έκανε τό ίδιο υποστηρίζοντας το χρέος των ευρωπαϊκών χωρών, η κρίση θα περιοριζόταν δραματικά. Θα προκαλούσε αυτό πληθωρισμό; Πιθανότατα, όχι...η κυκλοφορία χρήματος δεν είναι πληθωριστική σε μία υφεσιακή οικονομία. Ταυτόχρονα, η Ευρώπη χρειάζεται ελαφρώς υψηλότερο πληθωρισμό: ένας πολύ χαμηλός πληθωρισμός θα καταδίκαζε τη νότια Ευρώπη σε χρόνιο αποπληθωρισμό, εγγυόμενος και συνεχή υψηλή ανεργία και μία σειρά χρεοκοπιών.»


http://www.protagon.gr/