Το κλείσιμο του χρόνου θα βρει το ελληνικό δημόσιο χρέος στην απαρχή ενός νέου κύκλου αναδιάρθρωσης, με χαρακτηριστικά που διαφέρουν σχεδόν ολοκληρωτικά από την περιβόητη ιδέα του «κουρέματος».
Αν και ακόμη δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του το ΔΝΤ, που ήταν ο βασικός υπερασπιστής της γραμμής για ένα νέο «κούρεμα» του δημόσιου χρέους, εντούτοις η εικόνα για τον τελικό σχεδιασμό έχει αρχίσει να διαμορφώνεται. Τα δυο από τα τρία μέλη της τρόικας, η Κομισιόν και η ΕΚΤ, προωθούν τη μακροχρόνια ανακύκλωση του χρέους με στόχο τη βιωσιμότητα της εξυπηρέτησής του και όχι του όγκου ως προς το ΑΕΠ.
Η λύση του «κουρέματος», πέραν των δηλώσεων της κυρίας Μέρκελ, εξαρχής αποκλείεται, καθώς δεν υφίσταται το ενδεχόμενο να αποδεχθεί η Ευρωζώνη την απειλή αυτόματης υποβάθμισης του μοναδικού διαθέσιμου εργαλείου αντιμετώπισης της κρίσης, του EFSF/ESM, λόγω των άμεσων συνεπειών ενός «κουρέματος» των δανείων του προς την Ελλάδα.
Με αυτό ως δεδομένο, η ελληνική πλευρά έχει –σε γνώση της ΕΚΤ, της Κομισιόν και του EFSF– αρχίσει τον σχεδιασμό του «οδικού άξονα» που οδηγεί στον νέο κύκλο αναδιάρθρωσης του χρέους.
Το «έργο», για το οποίο ενημερώνεται η τρόικα, έχουν αναλάβει οι καθ΄ ύλην αρμόδιοι, ΟΔΔΗΧ και Τράπεζα της Ελλάδος.
Ο σχεδιασμός αυτός έχει ως άξονά του την κατάτμηση του χρέους, που, σε ποσοστό 90%, βρίσκεται στα χέρια είτε των κρατών της Ευρωζώνης, είτε του EFSF, είτε των κεντρικών τραπεζών της Ευρωζώνης. Δηλαδή είναι εκτός αγοράς.
Μόνο ένα ποσό της τάξης των 30 δισ. ευρώ περίπου βρίσκεται ελεύθερο στις αγορές ομολόγων, στα χέρια κυρίως τραπεζών και επενδυτικών funds.
Στόχος του νέου κύκλου αναδιάρθρωσης είναι:
- Η κατάτμηση του χρέους ανά είδος δανειστή και η ανακύκλωσή του σε πολύ μεγάλες διάρκειες με ακόμα χαμηλότερο επιτόκιο και μια «διακριτική» περίοδο χάριτος μέχρι το 2020-2022.
- Το δάνειο του πρώτου Μνημονίου (2010), που αγγίζει τα 60 δισ. ευρώ περίπου και είναι απευθείας από τις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης, σχεδιάζεται να ανακυκλωθεί σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα με σχεδόν μηδενικά επιτόκια και τουλάχιστον δεκαετή περίοδο χάριτος, η οποία ενδέχεται να γίνει στο μέλλον ακόμα πιο «ελαστική».
- Το δάνειο του δεύτερου Μνημονίου, που προέρχεται από το EFSF, θα ανακυκλωθεί επίσης σε μακρές διάρκειες και με χαμηλό επιτόκιο, αλλά με λήξεις που θα προηγούνται εκείνων του πρώτου δανείου.
- Τα δάνεια που έχουν στα χέρια τους οι κεντρικές τράπεζες, τα περιβόητα ANFAs, παρά τις σχετικές δυσκολίες που έχουν ανακύψει από ορισμένες κεντρικές τράπεζες, έχει επίσης βρεθεί η θεσμική διαδικασία ανακύκλωσής τους για την περίοδο μετά το 2020. Για τα ομόλογα που είχε αγοράσει η ΕΚΤ την άνοιξη του 2010, τα SMPs, η «λύση» δεν έχει ακόμη βρεθεί, αλλά δεν είναι εκεί που θα κριθεί το σχήμα της αναδιάρθρωσης.
- Στη δεκαετία της περιόδου χάριτος που μεσολαβεί μέχρι τη σταδιακή επανενεργοποίηση των αποπληρωμών τοκοχρεολυσίων οι δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους «πέφτουν» περίπου στο 60% των δαπανών που πληρώνει το ελληνικό Δημόσιο σήμερα.
- Στο διάστημα αυτό, οι μόνες μεγάλες πληρωμές αφορούν το ΔΝΤ και είναι περί τα 7,5 δισ. ευρώ το 2014 και 8,5 δισ. ευρώ το 2015. Οι απαιτήσεις αυτές, όμως, το 2014 εξισορροπούνται από εισροές (δόσεις του δανείου) του ΔΝΤ.
Αλλά και σε επίπεδο «κεφαλαίου» του δανείου έχει προβλεφθεί ένα έμμεσο μικρό «κούρεμα» μέσα από τα 50 δισ. ευρώ του ποσού που έχει δεσμευθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Το ποσό αυτό δεν θα ξεπερνά τα 12-13 δισ. ευρώ.
Η προέλευσή του είναι απόρροια της «αλγεβρικής» διαχείρισης των 50 δισ. ευρώ. Όπως είναι γνωστό, από τα 50 δισ. ευρώ, τα 24 απορροφήθηκαν στην αγορά μετοχών των τραπεζών από το ΤΧΣ. Περί τα 15 δισ. ευρώ καταναλώθηκαν στα κομμάτια των τραπεζών που έχουν δρομολογηθεί προς εκκαθάριση.
Από τα 24 δισ. ευρώ, έχει ανεπισήμως εκτιμηθεί ότι θα επιστραφούν με τη διαδικασία της επαναπώλησης των μετοχών 15 δισ. ευρώ στο ΤΧΣ. Με τις τρέχουσες αξίες, το ποσό αυτό δεν ξεπερνά τα 12-13 δισ. ευρώ. Αυτό είναι το ποσό που, όπως εκτιμάται, με την επιστροφή του θα διαγραφεί ισόποσο χρέος...
Και οι ιδιώτες
Ο σχεδιασμός δεν σταματά, όμως, εκεί. Φαίνεται να αγγίζει και τα 30 περίπου δισ. ευρώ που παραμένουν «ελεύθερα» στην αγορά ομολόγων και τα οποία λήγουν σε μικρά σχετικά ποσά. Στο επίπεδο αυτό, οι πληροφορίες είναι περιορισμένες τόσο από την πλευρά του ΟΔΔΗΧ όσο και από την πλευρά της ΤτΕ.
Τραπεζικοί παράγοντες, όμως, που φαίνεται να έχουν σχετική γνώση των διαδικασιών έλεγαν ότι είναι πολύ πιθανό να επιχειρηθεί μια μορφή αναδιάρθρωσης και αυτού του τμήματος, με στόχο τη δημιουργία μιας –έστω και τόσο μικρής– αγοράς με επαρκή ρευστότητα και με όρους που θα διευκολύνουν την προσέλκυση επενδυτών. Και θα δημιουργεί την... ψευδαίσθηση της επανεμφάνισης της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές πολύ νωρίτερα από όσο προβλέπεται από τους διεθνείς αναλυτές.
Καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν ότι το «μικρό» αυτό στοίχημα θα κριθεί στη διάρκεια της επικείμενης νέας επίσκεψης Σαμαρά στις ΗΠΑ, στη διάρκεια της οποίας πρόκειται να γίνει μια πρώτη παρουσίαση αυτής της προοπτικής σε κλειστό κύκλο επενδυτικών funds.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 28ης Σεπτεμβρίου
.capital.gr
