Διάγραμμα: Εθνικό Χρέος Αμερικής 1980 – 2013
Δεν είναι καθόλου απίθανο να
συνεννοηθούν μεταξύ τους η Κίνα, η Ρωσία και οι Η.Π.Α., αποφασίζοντας να
θυσιάσουν την Ευρώπη, για να αποφύγουν την καταστροφή – εξάγοντας στη
δική μας ήπειρο τα τεράστια προβλήματα τους.
Η αντιπαράθεση μεταξύ δημοκρατικών και
ρεπουμπλικανών στις Η.Π.Α., σε σχέση με τον τρόπο διαχείρισης του
τεράστιου δημοσίου χρέους, κορυφώθηκε χθες, με το κλείσιμο των
κυβερνητικών υπηρεσιών – ενώ θεωρητικά, θα πρέπει να συμφωνήσουν τα δύο
κόμματα να αυξήσουν τα όρια του επιτρεπόμενου χρέους, πάνω από τα 17
τρις $, μέχρι τις 17 Οκτωβρίου. Κατά μία περίεργη σύμπτωση οι δύο
αριθμοί είναι οι ίδιοι και η (πρώην) υπερδύναμη θα χρεοκοπήσει θεωρητικά, στην μάλλον απίθανη περίπτωση που δεν θα υπάρξει συμφωνία (διάγραμμα).
.
.
Εν τούτοις, ο όλο και λιγότερο ισχυρός
πρόεδρος γνωρίζει πολύ καλά ότι, το σύνταγμα υποχρεώνει τη χώρα να
εξοφλεί όλες τις υποχρεώσεις της, με βάση μία διάταξη από την ίδρυση της
– η οποία υιοθετήθηκε, επειδή οι νότιες Πολιτείες ήθελαν τότε να
εκβιάσουν τις βόρειες, μέσω των υψηλών πολεμικών χρεών.
Για να μπορέσει τώρα να εφαρμόσει το
σύνταγμα ο πρόεδρος, θα πρέπει να αναγγείλει στο λαό του τη «λήψη μέτρων
εκτάκτου ανάγκης» – απλούστατα ότι, θα συνεχίσει το τύπωμα νέων χαρτοδολαρίων, για να αποφευχθεί η στάση πληρωμών.
Ουσιαστικά λοιπόν αυτό που βιώνουμε
είναι μία «θεατρική παράσταση», μέσω της οποίας η υπερδύναμη προσπαθεί
να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα – το ότι δηλαδή θέτει σε κίνδυνο ολόκληρο τον πλανήτη,
ο οποίος απειλείται να πνιγεί από τις συνεχώς αυξανόμενες ποσότητες των
δολαρίων χωρίς αντίκρισμα. Χρήματα που κλιμακώνουν κυρίως τον εξαγόμενο
πληθωρισμό, καταδικάζοντας πολλές αναπτυσσόμενες χώρες στη λιμοκτονία.
Περαιτέρω, όταν αναφερόμαστε σε εκτύπωση
χρημάτων εννοούμε ότι, η Fed αγοράζει όλο και περισσότερα ομόλογα του
αμερικανικού δημοσίου, χαρτιά δηλαδή, πληρώνοντας τα με δολάρια που
δημιουργεί από το πουθενά. Δεν έχει λοιπόν απολύτως κανένα πρόβλημα για
να το κάνει, με μία μόνο εξαίρεση: οι συνεχείς αγορές σημαίνουν αύξηση
της ζήτησης, οπότε και των επιτοκίων, τα οποία με τη σειρά τους αυξάνουν
τους τόκους δανεισμού της κυβέρνησης, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο
τον ήδη ελλειμματικό προϋπολογισμό των Η.Π.Α. – ενώ τα ελλείμματα αυτά
«εκβάλλουν» στο δημόσιο χρέος, κλιμακώνοντας συνεχώς το ύψος του.
Για τις αγορές βέβαια σημασία έχει να
τροφοδοτούνται με νέες «μάρκες», για να συνεχίσουν να παίζουν στα
«χρηματιστηριακά καζίνα» – φυσικά μέχρι εκείνη τη χρονική στιγμή όπου,
φοβούμενες ότι θα κλείσει το ταμείο και δεν θα μπορούν να ανταλλάξουν
τις μάρκες τους με πραγματικά χρήματα, θα αλλάξουν καζίνο. Η μαζική τότε
εκροή κεφαλαίων από τις Η.Π.Α., επιταχυνόμενη από την αγελαία
συμπεριφορά των επενδυτών, θα σηματοδοτήσει το τέλος του παιχνιδιού – με οδυνηρές συνέπειες για ολόκληρο τον πλανήτη.
Επειδή όμως είναι ακόμη ενωρίς για να
συμβεί κάτι τέτοιο, τα χρηματιστήρια συνέχισαν χθες να πανηγυρίζουν,
παρά την μη επίτευξη συνεννόησης μεταξύ των δύο κομμάτων – με εξαίρεση
την Ιαπωνία η οποία, αφενός μεν συνεχίζει να κινδυνεύει από νέες ζημίες
στη Fukushima, αφετέρου ευρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας.
Ελάχιστοι άλλωστε πιστεύουν ότι, θα
πραγματοποιηθούν τελικά οι Ολυμπιακοί Αγώνες στη χώρα το 2020 – αφού
πολύ δύσκολα θα επιβιώσει η οικονομία της μέχρι τότε, εκτός εάν
αποφασίσουν οι πλούσιοι Ιάπωνες να αποδεχθούν ένα μαζικό «χαρακίρι» (να μεταβιβάσουν δηλαδή τις περιουσίες τους στο κράτος).
Το θέμα λοιπόν που απασχολεί τις αγορές,
όσον αφορά τις Η.Π.Α., είναι το χρονικό σημείο που θα τελειώσουν οι
μάρκες του καζίνου, που θα γίνει καλύτερα γνωστό ότι δεν μπορούν να
ανταλλαχθούν με χρήματα αντίστοιχης αξίας, οπότε θα καταρρεύσει
νομοτελειακά η χάρτινη πυραμίδα – εγκλωβίζοντας στα ερείπια όλους όσους
δεν θα έχουν προλάβει να την εγκαταλείψουν.
Είναι εύλογο φυσικά πως οι Αμερικανοί θα
προσπαθήσουν για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα να συνεχίσουν την
παραποίηση των οικονομικών τους στοιχείων (δήθεν αύξηση του ρυθμού
ανάπτυξης, ψεύτικος περιορισμός της ανεργίας κοκ,), έτσι ώστε οι
υπολογιστές των χρηματιστηρίων να πιστεύουν πως η αμερικανική οικονομία
είναι υγιής.
Στα πλαίσια αυτά, η υπερδύναμη θα
κλιμακώσει το συναλλαγματικό πόλεμο που έχει ήδη ξεκινήσει – με απώτερο
στόχο να εξάγει τον πληθωρισμό που «παράγει» με τη συνεχή εκτύπωση
δολαρίων, κατά προτίμηση στις αναπτυσσόμενες αγορές (Βραζιλία, Κίνα,
Τουρκία κοκ.).
Το μεγαλύτερο ρίσκο όμως στην προκειμένη
περίπτωση είναι η Κίνα – επειδή, εάν η Κίνα αρχίσει να πουλάει τα
ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου που κατέχει, αδυνατώντας διαφορετικά
να ελέγξει τον εγχώριο πληθωρισμό, την πιστωτική φούσκα καλύτερα που της
έχει δημιουργήσει το δολάριο, θα ξεκινήσει η τελική μάχη: η οποία θα
λήξει πιθανότατα με τη «σφαγή» των Η.Π.Α.
Εν τούτοις, δεν είναι καθόλου απίθανο να
συνεννοηθούν μεταξύ τους η Κίνα, η Ρωσία και οι Η.Π.Α., αποφασίζοντας
να θυσιάσουν την Ευρώπη για να αποφύγουν τη δική τους καταστροφή –
εξάγοντας στη δική μας ήπειρο τον πληθωρισμό. Το ευρώ, επειδή είναι
ακόμη συγκριτικά ισχυρό, είναι σε θέση να «εισπράξει» κάποιες από τις
σεισμικές δονήσεις που προκαλεί το δολάριο – πόσο μάλλον αφού η προσοχή
των αγορών θα μπορούσε εύκολα, με τη βοήθεια του ΔΝΤ, να στραφεί προς
την Ευρώπη.
Άλλωστε, τα οικονομικά μεγέθη των χωρών
της Ευρωζώνης δεν είναι καθόλου καλά, ενώ τα χρέη τους συνεχίζουν να
αυξάνονται. Επομένως, θα μπορούσε να στηθεί ένα σκηνικό οικονομικού κραχ
– το οποίο θα κατάστρεφε μεν την Ευρώπη, αλλά θα ωφελούσε τόσο τις
Η.Π.Α., όσο και τις υπόλοιπες χώρες, αφού η οι αγορές θα τοποθετούσαν τα
χρήματα, τα οποία θα απέσυραν από την Ευρώπη, σε αυτές.
Από εδώ φαίνεται πόσο σημαντική είναι η
συνοχή και η αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών της Ευρώπης – αφού διαφορετικά
είναι αδύνατον να επιβιώσει, η κάθε μία χώρα από μόνη της, στις συνθήκες
που έχει δημιουργήσει πλέον η ασύμμετρη παγκοσμιοποίηση.
Συνεχίζοντας, παρά το ότι ο πρόεδρος των
Η.Π.Α. έχει τη λύση που προαναφέραμε, ελάχιστοι πιστεύουν ότι θα την
χρησιμοποιήσει. Η αιτία είναι το ότι, όπως έχει αποδειχθεί στην
περίπτωση της Συρίας, δεν έχει τη δυνατότητα να σκέφτεται παραπάνω από 2-3 κινήσεις στην παγκόσμια σκακιέρα.
Όπως λοιπόν δεν εκτίμησε σωστά τις
δυνατότητες διεξαγωγής πολέμου στη Συρία, ούτε τους δυνητικούς συμμάχους
του, αναγκαζόμενος να συμβιβαστεί
με τη Ρωσία, θα μπορούσε και αυτή τη φορά να μην εκτιμήσει σωστά τον
παράγοντα ομόλογα – πόσο μάλλον όταν η συγκεκριμένη αγορά έχει τους
δικούς της κανόνες.
Για παράδειγμα οι επενδυτές, με τα
χρήματα των οποίων παίζει ουσιαστικά πόκερ ο Αμερικανός πρόεδρος, θα
μπορούσαν να εγκαταλείψουν ξαφνικά και απρόοπτα τις Η.Π.Α. – γεγονός
(μαζική εκροή κεφαλαίων) που έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει την
κατάρρευση οποιασδήποτε χώρας στον πλανήτη.
Η υπερδύναμη κρέμεται λοιπόν από τη
λεπτή κλωστή των χρηματαγορών η οποία, εάν τυχόν κοπεί, θα σημάνει το
τέλος της – με το τέλος να είναι τόσο πιο οδυνηρό, όσο πιο ψηλά στην
πυραμίδα της δύναμης ευρίσκεται κανείς.
Ολοκληρώνοντας, οι εξελίξεις θα μπορούσαν να είναι πολύ ευνοϊκές για την Ελλάδα, εάν κατανοήσει η Γερμανία
τους τεράστιους κινδύνους που ελλοχεύουν τόσο για την Ευρώπη, όσο και
για τη ίδια – γεγονότα που απαιτούν τη σύνεση, την αλληλεγγύη και τη
συνοχή της Ευρωζώνης, εάν θέλει να αποφύγει να γίνει το «εξιλαστήριο
θύμα» της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης.
