η κατάσταση στο εσωτερικό του ΠαΣοΚ και της ΝΔ, οι διαβουλεύσεις του τραπεζίτη / πρωθυπουργού με τους αρχηγούς των τριών κομμάτων και τους ευρωπαίους ηγέτες, ο φόβος του βουλευτή μπροστά στην κάλπη [και την κοινωνική κατακραυγή], όλα αυτά μαζί και το καθένα ξεχωριστά επιτείνουν το αδιέξοδο του πολιτικού συστήματος. Οι επόμενες ώρες και μέρες είναι καθοριστικές για το μέλλον μας. Η κοινωνία βρίσκεται στα όριά της, οι αντιδράσεις μπορεί να γίνουν ανεξέλεγκτες. Η σημερινή «ηρεμία» ας μην ξεγελά...
«Ναι» και από τους τρεις Τα κόμματα, που έφεραν την Ελλάδα σ’ αυτή την κατάσταση, αδυνατούν να υπερβούν το παρελθόν τους και επιδίδονται σε θεατρικές μικροκομματικές κινήσεις τακτικής με το μυαλό στην κάλπη και τα ποσοστά. Το ΠαΣοΚ για να μην καταρρεύσει τελείως, η ΝΔ για την αυτοδυναμία. Για να διατηρηθεί η συνοχή των κομμάτων τους, για να προλάβουν φυγόκεντρες δυνάμεις. Και οι τρεις αρχηγοί αναμένεται να συμφωνήσουν στις σκληρές προτάσεις της τρόικας [απολύσεις 150.000 υπαλλήλων μέχρι το 2015, μείωση του κατώτατου μισθού, περικοπή του 13ου και 14ου μισθού, επικουρικές, και νέα μείωση φαρμακευτικών δαπανών, κ.ά.] με κάποιες «παραχωρήσεις» από την τρόικα που ήδη έχει προαναγγείλει ο Πολ Τόμσεν -«οι μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν περικοπές στον κατώτατο μισθό και πιθανώς στον 13ο και 14ο μισθό», Καθημερινή, 01.02.12]. Άλλωστε, όπως σημειώνουν και τα Νέα [04.02.12] «φτάσαμε στην πηγή. Πρέπει να πιούμε νερό». Ποια πηγή και ποιο νερό...; Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Π. Καψής, μάλιστα, είχε μιλήσει ακόμα και για παραίτηση του Λ. Παπαδήμου αν τα τρία κόμματα της συγκυβέρνησης δεν συμφωνούσαν στα σκληρά μέτρα και στον τρόπο που χειρίστηκε το PSI ο πρωθυπουργός. Επανήλθε, όμως, για να πάρει πίσω τα περί παραίτησης, ενώ η Καθημερινή [04.02.12] προτείνει στους τρεις αρχηγούς «τη συλλογική διαπραγμάτευση από κοινού με τον Λ. Παπαδήμο με την τρόικα, ώστε να μην υπάρχει καμία ψευδαίσθηση ή αμφιβολία».
«Έχουν ήδη χρεοκοπήσει» Χτες, πάντως, επιχειρήθηκε να διαφυλαχθούν οι αρχηγοί της συγκυβέρνησης. Η αναβολή για σήμερα το μεσημέρι της συνάντησής τους αντικαταστάθηκε από διυπουργική, στην οποία μετείχαν Γ. Κουτρουμάνης, Α. Λοβέρδος, Τ. Γιαννίτσης και Δ. Αβραμόπουλος [σε συνέντευξή του στην Ημερησία ζητά ανασχηματισμό]. Αντικείμενό της ήταν η ριζική ανατροπή που ζητά στα εργασιακά η τρόικα, η περικοπή δαπανών υγείας [1,1 δισ. ευρώ], ασφάλιση και άμυνα [400 εκ. ευρώ] καθώς και η κατάργηση φορέων του δημοσίου με απολύσεις – εξπρές δημοσίων υπαλλήλων. Κρίθηκε σκόπιμο την ευθύνη να αναλάβουν υπουργοί και όχι απευθείας οι τρεις αρχηγοί... Χθες, Σάββατο, με τα χρηματιστήρια κλειστά και τις αγορές να «ξεκουράζονται», συνέβαιναν «πυκνά» γεγονότα, που αφορούν το μέλλον της χώρας. Ακόμα και με ποιους όρους θα χρεοκοπήσει. Ο Τσαρλς Νταλάρα, και ο ειδικός σύμβουλος της Paribas, Ζαν Λεμιέρ, έφταναν στην Αθήνα για νέες διαπραγματεύσεις, ως προς το «κούρεμα» των ομολόγων. Ο Ευ. Βενιζέλος -που διαπραγματευόταν τα μέτρα με ΠαΣοΚ, ΝΔ και τρόικα- ενημέρωνε το Eurogroup, μέσω τηλεδιάσκεψης, για τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων σε όλα τα επίπεδα. Κι αυτό γιατί η συμφωνία για το PSI θα αποτελέσει «υπόδειγμα» για τις υπόλοιπες χώρες που θα ακολουθήσουν [π.χ. Πορτογαλία, Ιρλανδία] και τους ενδιαφέρει άμεσα το αποτέλεσμα. Την Τετάρτη, μάλιστα, αν έχει υπάρξει οριστική συμφωνία για το PSI, θα έχουμε νέο Eurogroup. Οι διαπραγματεύσεις, πάντως, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του επιτρόπου Όλι Ρέν, Αλταφάζ, είναι «εξαιρετικά περίπλοκες με τον ιδιωτικό τομέα» αν και «υπάρχει ξεκάθαρη βούληση απ’ όλες τις πλευρές για συμφωνία σε εθελοντική βάση». Η κατάσταση, βέβαια, με τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν τα τελευταία χρόνια, είναι αδιέξοδη με τον Πολ Κρούγκμαν να εκτιμά ότι η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει. «Στην πραγματικότητα έχουν ήδη χρεοκοπήσει. Το ερώτημα», υπογραμμίζει, «είναι κατά πόσο θα εγκαταλείψουν το ευρώ, το οποίο στην παρούσα φάση θεωρώ ότι είναι το πιθανότερο σενάριο».
Τελεσίγραφο από τα τρία «Α» Το χρέος της Ελλάδας σε καμιά περίπτωση δεν θα καταστεί βιώσιμο ούτε το 2020 [120% του ΑΕΠ]. Η Α. Μέρκελ, αν και παραδέχεται ότι «η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους είναι ιδιαίτερα κακή», δεν συναινεί –προς το παρόν τουλάχιστον- στην ενίσχυση του νέου πακέτου των 130 δισ. ευρώ, προτείνοντας το τυχόν δημοσιονομικό κενό να καλυφθεί με νέα μέτρα [Β. Σόιμπλε: «Δεν χρειάζεται επιπλέον συνεισφορά από τον δημόσιο τομέα»]. Ωστόσο, σύμφωνα με το Reuters, το δεύτερο «πακέτο διάσωσης» μπορεί να φτάσει έως και τα 145 δισ. ευρώ. Το ΔΝΤ, διαφωνώντας με το Βερολίνο, εκτιμά ότι τυχόν νέα μέτρα θα επιτείνουν την ύφεση ενώ θεωρεί ότι θα υπάρξει και όξυνση των κοινωνικών αντιδράσεων. Ακόμα θέλει στο «κούρεμα», προκειμένου να έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα, να συμμετάσχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα [κατέχει περί τα 50 δισ. ευρώ] και οι κεντρικές τράπεζες των χωρών της ευρωζώνης. [Οι εθνικές κεντρικές τράπεζες κατέχουν ομόλογα 8 δισ. ευρώ και η Τράπεζα της Ελλάδας περίπου 2,5 δισ. Η πρόταση που υπάρχει είναι να μεταβιβαστούν αυτά τα ομόλογα στο EFSF στην τιμή κτήσης τους και όχι στην ονομαστική τους αξία, προκειμένου η Ελλάδα να κερδίσει τη διαφορά]. Παράλληλα το ΔΝΤ έχει προτείνει και μείωση του επιτοκίου δανεισμού του «πρώτου πακέτου βοηθείας» κατά μία μονάδα. Έτσι μόνο εκτιμά ότι μπορεί να φτάσει το χρέος στο 120% του ΑΕΠ το 2020. Ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας, Φίλιπ Ρέσλερ [Wall Street Journal] έσπευσε να τονίσει ότι «δεν υπάρχει περίπτωση συμμετοχής της ΕΚΤ στη διαδικασία απομείωσης του ελληνικού χρέους» ενώ οι υπουργοί Οικονομικών Γερμανίας, Ολλανδίας, Φινλανδίας και Λουξεμβούργου [χώρες με αξιολόγηση ΑΑΑ στην οικονομία], που συναντήθηκαν την Παρασκευή στο Βερολίνο, δεν συζήτησαν το ενδεχόμενο συμμετοχής του «δημόσιου τομέα» [ΕΚΤ και ευρωζώνη] στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Έστειλαν, όμως, τελεσίγραφο ότι θα πρέπει να γίνουν περισσότερα από την ελληνική πλευρά προκειμένου να δοθεί το δεύτερο δάνειο καθώς η Ευρώπη «δεν είναι ικανοποιημένη από την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας» [δήλωση του Γιον Κις ντε Γιάγκερ, υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας μετά τη συνάντηση].
Οι προτάσεις για το PSI Σύμφωνα με πληροφορίες τα νέα ομόλογα θα έχουν επιτόκιο γύρω στο 3,4% τα πρώτα δέκα χρόνια, που μετά θα αυξάνεται έως και 3,7%. Το πιθανότερο σενάριο προβλέπει διάρκεια 30 χρόνων [να λήγουν δηλαδή το 2042] αλλά η Ελλάδα, θα μπορεί από το 2022 και μετά να τα ξεπληρώνει, όποτε κρίνει αυτή σκόπιμο. Στην πρόσφατη, όμως, Σύνοδο Κορυφής ο Λ. Παπαδήμος παρουσιάζοντας τα στοιχεία της ελληνικής οικονομίας, υποστήριξε ότι το έλλειμμα μειώθηκε στο 9,3% του ΑΕΠ [από 10,6% το 2010 και 15,8% το 2009] ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε αισθητά. Σύμφωνα με τα στοιχεία αν δεν ληφθούν υπόψιν οι εισαγωγές – εξαγωγές πετρελαιοειδών και οι δαπάνες για τόκους το έλλειμμα μηδενίζεται! Δηλαδή το νέο δάνειο των 130 δισ. ευρώ [ή 145 δισ.] θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά και μόνο για τόκους! Οι ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν περί τα 30 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίησή τους μετά το «κούρεμα». Υπάρχει, όμως, διάσταση απόψεων για τον τρόπο που θα τους δοθεί η βοήθεια. Ο Γ. Παπανδρέου επιμένει στην αρχική του θέση, περί κρατικοποίησης των τραπεζών [με την έκδοση κοινών μετοχών] σε αντίθεση με τους Α. Σαμαρά και Γ. Καρατζαφέρη που φροντίζουν να μην τοποθετούνται δημόσια για το θέμα. Το ερώτημα είναι γιατί δεν φρόντισε ο Γ. Παπανδρέου να υπάρξει ρύθμιση όσο ήταν ακόμα πρωθυπουργός... Ο Λ. Παπαδήμος, πάντως, όπως και ο Ευ. Βενιζέλος παλαιότερα, είχαν εκφράσει την προτίμησή τους η ανακεφαλαίωση των τραπεζών να γίνει με προνομιούχες μετοχές, δηλαδή να παραμείνουν οι τράπεζες στους σημερινούς ιδιοκτήτες τους χωρίς οι τελευταίοι να καταβάλουν ούτε ένα ευρώ ως τίμημα. Στελέχη τραπεζών, πάντως, εκτιμούν ότι θα γίνει με κοινές μετοχές άνευ ψήφου και με την έκδοση μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου με επιτόκιο ακόμα και 10%. Η τράπεζα θα διατηρεί το δικαίωμα εξαγοράς του δανείου στη λήξη του.
Ο ρόλος της Γερμανίας Η Γερμανία, τώρα, με την πρότασή της για ευρωπαίο επίτροπο, μετέφερε την κρίση στο πεδίο της επικυριαρχίας ξυπνώντας -όχι μόνο στην Ελλάδα- δυσάρεστες μνήμες. Η Ελλάδα, όπως και η Πορτογαλία [εν μέρει και η Ιταλία ο πρωθυπουργός της οποίας δήλωσε ότι «είναι μονότονη η σταθερή απασχόληση» ξεσηκώνοντας θύελλα διαμαρτυριών], έχουν ήδη εκχωρήσει τη νομισματική τους κυριαρχία. Η τρόικα ελέγχει τις δαπάνες, τη φορολογία, τη νομισματική πολιτική. Ουσιαστικά, δηλαδή, ασκείται ήδη μια «άτυπη» μορφή εποπτείας. Και μπορεί για το θέμα του επιτρόπου ο Φ. Ρέσλερ να δηλώνει ότι η ευθύνη διαχείρισης του προϋπολογισμού «είναι στα χέρια της ελληνικής Βουλής και εκεί θα μείνει», προσθέτοντας, όμως, ότι «είναι απολύτως θεμιτό η οικονομική βοήθεια να συνοδεύεται από ξεκάθαρη και αυστηρή επίβλεψη», ουσιαστικά αφήνει ανοιχτή τη συζήτηση περί μιας μορφής επιτροπείας. Η πρόταση της Γερμανίας περί επιτροπείας περιέπλεξε την κατάσταση στην Ευρώπη με όλο και περισσότερους να συζητούν, πλέον, το ρόλο που θέλει να παίξει στο μέλλον της Ευρώπης η Γερμανία. «Ο συνδυασμός», όμως, «λιτότητας και τυχόν απώλειας της εθνικής κυριαρχίας θα μπορούσε να αποδειχθεί εκρηκτικός» (1) αν και η πρόταση της Α. Μέρκελ δίνει και οδό διαφυγής στο εγχώριο σύστημα με το επιχείρημα, σε τυχόν χρεοκοπία, ότι «μπορεί να χρεοκοπήσαμε, αλλά σώσαμε την εθνική μας κυριαρχία»! Παράλληλα αυτές οι λογικές δημιουργούν ευνοϊκό κλίμα για τη δημιουργία σχημάτων «σωτηρίας της πατρίδας» ή επιχειρημάτων του τύπου «η Ελλάδα τελεί υπό κατοχή» που αποπροσανατολίζουν πολίτες και πολιτικούς σχηματισμούς.
Η αριστερά Η αριστερά δυσκολεύεται να παρέμβει στις εξελίξεις. Το ΚΚΕ περιορίζεται σε μοναχικές «αγωνιστικές κινητοποιήσεις» [χτες το ΠΑΜΕ πραγματοποίησε συγκέντρωση έξω από το Μαξίμου] συντήρησης αντανακλαστικών και ποσοστών χωρίς να το ενδιαφέρει η ενότητα και χωρίς να μας εξηγεί πώς θα γίνει στο μέλλον «η αποδέσμευση από την ΕΕ με λαϊκή εξουσία» χωρίς συμμαχίες. Η ΔημΑρ εκφέροντας ένα μετριοπαθή και «υπεύθυνο» λόγο, που καθησυχάζει, «προετοιμάζεται για να παίξει αποφασιστικό ρόλο το επόμενο διάστημα. Το ποιος ακριβώς θα είναι αυτός ο ρόλος θα μας το αποκαλύψει κάποια στιγμή στο κοντινό μέλλον η ίδια». (2) Ο ΣυΡιζΑ δείχνει να έχει χάσει, σε ένα βαθμό, την κινηματική του δράση, έχοντας εγκλωβιστεί σε πολιτική κυρίως εντός του κοινοβουλίου ή σε προγραμματισμένες συγκεντρώσεις. Ακόμα εκπέμπει θολό σήμα επιτρέποντας να τον προβοκάρουν με το θέμα της επιστροφής στη δραχμή.
Γεγονός, πάντως, είναι ότι ελάχιστοι υποστηρίζουν ότι η έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη μπορεί να γίνει χωρίς εξαιρετικά επώδυνα μέτρα, χωρίς, πρόσκαιρη έστω, αύξηση της ύφεσης και της ανεργίας. Ιδιαίτερα, αν η επιλογή της εξόδου γίνει με τους όρους που θέλουν οι πιστωτές μας και θα διαχειριστούν τα αστικά κόμματα. Δεν υπάρχει πλουσιοπάροχος τρόπος εξόδου μιας χώρας από την πτώχευση, όποιο νόμισμα και αν επιλέξει!
alexiptwto