Το σκηνικό θυμίζει κάπως το στυλ του Γιώργου Παπανδρέου στο Μέγαρο Μαξίμου. Το οποίο παρέπεμπε στο μοντέλο οργάνωσης του Οβάλ Γραφείου και την εν γένει διάρθρωση των προσώπων γύρω από τον εκάστοτε ένοικο του Λευκού Οίκου: ένας ισχυρός παράγων δίπλα στον πρόεδρο – προσωπικός φίλος του πάντα –, μετά κάποιοι άλλοι επίσης ισχυροί αλλά όχι και τόσο, λίγο παρακάτω ένα άλλο στρώμα αξιωματούχων μικρότερης επιρροής.
Ολα αυτά ανά πάσα στιγμή υπό αίρεση και σε κλίμα διασταυρούμενων διαγκωνισμών.
Μιλάμε για τον κύκλο των συνεργατών του Αντώνη Σαμαρά – στον οποίο το τελευταίο διάστημα έρχονται οι πάνω – κάτω και τούμπλαλιν
Εως τώρα στο πρωθυπουργικό περιβάλλον υπήρχε ένα κουαρτέτο ισχυρών παραγόντων με... τρία άτομα. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Σίμος Κεδίκογλου, ο βουλευτής Χρύσανθος Λαζαρίδης και ο υπουργός Επικρατείας Δημήτρης Σταμάτης. Ο τέταρτος, για να συμπληρωθεί το σχήμα, είναι ο Δημήτρης Βαρτζόπουλος, αλλά δεν ανέλαβε και τυπικά τα καθήκοντα του κυβερνητικού συντονιστή εξ ονόματος του Πρωθυπουργού. Δίπλα τους και ανάμεσά τους κινούνται άλλα πρόσωπα με λιγότερες εξουσίες, αλλά όχι και λιγότερες φιλοδοξίες.
Εως τώρα στο πρωθυπουργικό περιβάλλον υπήρχε ένα κουαρτέτο ισχυρών παραγόντων με... τρία άτομα. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Σίμος Κεδίκογλου, ο βουλευτής Χρύσανθος Λαζαρίδης και ο υπουργός Επικρατείας Δημήτρης Σταμάτης. Ο τέταρτος, για να συμπληρωθεί το σχήμα, είναι ο Δημήτρης Βαρτζόπουλος, αλλά δεν ανέλαβε και τυπικά τα καθήκοντα του κυβερνητικού συντονιστή εξ ονόματος του Πρωθυπουργού. Δίπλα τους και ανάμεσά τους κινούνται άλλα πρόσωπα με λιγότερες εξουσίες, αλλά όχι και λιγότερες φιλοδοξίες.
Το ενδιαφέρον είναι ότι στο περιβάλλον Σαμαρά, ενώ τα «τέσσερα πόδια
του τραπεζιού» εμφανίζονται ίσα, δεν είναι. Σύμφωνα με τις τελευταίες
πληροφορίες, το πιο γερό είναι πλέον ο Χρύσανθος Λαζαρίδης. Τηρουμένων
των αναλογιών είναι ο Χάρης Παμπούκης και ο Παύλος Γερουλάνος στη
συσκευασία του ενός για τον Σαμαρά. Παλαιός Ρηγάς, σπούδασε και στην
Αμερική, όπου σταδιοδρόμησε και ως παράγων των ποντιακών σωματείων,
επέστρεψε ως αρθρογράφος και χρηματιστηριακός σύμβουλος και στάθηκε
στον Αντώνη Σαμαρά στα χρόνια της ξηρασίας. Από τότε που ο μεσσήνιος
πολιτικός παρέλαβε τη ΝΔ ορίστηκε και σύμβουλός του, και έκτοτε δεν
υπάρχει σοβαρή δραστηριότητα - του προέδρου της ΝΔ και Πρωθυπουργού εν
συνεχεία - που να μην τον συμπεριλαμβάνει, της διεθνούς παρουσίας του μη
εξαιρούμενης. Ψυχολογικό κενό μεταξύ τους υπήρξε μόνο για ένα
διάστημα, λόγω της «μνημονιακής στροφής» Σαμαρά με τη στήριξη της
κυβέρνησης Παπαδήμου, αλλά έκλεισε σύντομα.
ΕΥΘΕΙΑ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ. Αυτό που φέρεται να ανέβασε αυτή την περίοδο τον
Λαζαρίδη ακόμη περισσότερο στην πρωθυπουργική πυραμίδα είναι η κεντρική
κυβερνητική επιλογή για κλιμάκωση της αναμέτρησης με τον ΣΥΡΙΖΑ και
ευθεία σύγκρουση με όσους αντιδρούν στα μέτρα εφαρμογής του Μνημονίου.
Στον, σχετικά σιωπηλό, βουλευτή Επικρατείας αποδίδεται η βασική εισήγηση
για τη «στρατηγική της έντασης» - που παραπέμπει στη Μάργκαρετ Θάτσερ
την εποχή της ισχύος της και τη σύγκρουση με τους ανθρακωρύχους. Σε
κάθε περίπτωση θεωρείται ο πλέον κατάλληλος να καθοδηγήσει αυτή την
πολιτική, καθόσον, όπως πιστεύουν, έχει καταβολές που του επιτρέπουν «να
διαβάζει την Αριστερά και να εντοπίζει τις αντοχές και τα αδύνατα
σημεία της». Γι' αυτό του ανατέθηκε στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή και η
υψηλή εποπτεία στα ζητήματα «στρατηγικής της επικοινωνίας».
Εως τώρα στη ΝΔ θεωρούσαν ότι αν ο Σαμαράς επέλεγε πολιτική σκλήρυνσης,
στην ούγια θα είχε το όνομα ενός άλλου προσωπικού φίλου του, του
Φαήλου Κρανιδιώτη, και όχι του Λαζαρίδη. Διαψεύσθηκαν, αν όχι και τόσο,
αν ληφθεί υπόψη η αποκάλυψη του Αρη Ραβανού στο ηλεκτρονικό «Βήμα»,
κατά την οποία στις αρχές της εβδομάδας οι δύο άνδρες είχαν πολύωρη
συνεργασία στο Μέγαρο Μάξιμου, όπου ο αψίκορος δικηγόρος - που δεν
εξελέγη βουλευτής το περασμένο καλοκαίρι - είχε «χρόνια και ζαμάνια» να
πατήσει το πόδι του. Κάπως έτσι φέρεται να ανανεώνεται η παλαιά
συνεργασία τους από το εθνικοπατριωτικό Δίκτυο 21, στο όποιο ήταν
επικεφαλής ο αθυρόστομος Κορυδαλλιώτης που συνδέθηκε με τον Αντώνη
Σαμαρά όταν αυτός ήταν επικεφαλής της Πολιτικής Ανοιξης και είχε πρώτο
θέμα στην ατζέντα του το Μακεδονικό.
Οσοι παρακολουθούν τα εσωτερικά της ΝΔ δεν έχουν ξεκαθαρίσει ακόμη αν
«είναι μια πολιτική με το όνομα του Λαζαρίδη στη μαρκίζα και τον Φαήλο
στα λοτζίστικς ή το αντίθετο». Το μόνο ευκρινές είναι ότι ο πολυπράγμων
Χρύσανθος - ως τώρα σκιά του Πρωθυπουργού σε κάθε έξοδο από το
Μάξιμου, που συνομιλούσε εξ ονόματός του με πρεσβείες και οικονομικούς
παράγοντες και είχε λόγο σε όλο το εύρος της κυβερνητικής πολιτικής
- γίνεται μια «προεδρική φρουρά» μόνος του.
ΔΙΑΓΚΩΝΙΣΜΟΣ. Η εμπλοκή του Λαζαρίδη στα επικοινωνιακά - και εξ
επιδράσεως ενδεχομένως και του Κρανιδιώτη - αναδεικνύει (αν δεν
προέρχεται, κιόλας, από αυτήν) μια υποβόσκουσα και κλιμακούμενη
αναμέτρηση στο πρωθυπουργικό περιβάλλον ανάμεσα στον Σίμο Κεδίκογλου και
στον Γιώργο Μουρούτη, υπεύθυνο Τύπου του Πρωθυπουργικού Γραφείου και
5ο ισχυρό κρίκο της αλυσίδας που περιβάλλει τον Αντώνη Σαμαρά.
Πρακτικά, ως τώρα οι δύο άνδρες μοιράζονταν τη διαχείριση των μέσων
ενημέρωσης και καθόριζαν το ύφος της παρουσίας της ΝΔ στο επικοινωνιακό
παιχνίδι. Ο Μουρούτης κινείται περισσότερο στα σόσιαλ μίντια και στο
Ιντερνετ και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος στα παραδοσιακά μέσα, όπως έντυπα
και ραδιοτηλεόραση, όπου είναι πανταχού παρών για να δίνει τη
«γραμμή».
Ωστόσο η υπερέκθεσή του στη δημοσιότητα έκανε εσχάτως το γυαλί στις
σχέσεις του με το Μέγαρο Μαξίμου να θολώσει, και περισσότερο βλέπουν
την έδρα του στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης, πίσω από το Πάντειο
Πανεπιστήμιο, παρά στο υπόγειο της Ηρώδου του Αττικού.
Η αντιπαλότητα με τον Γ. Μουρούτη ήταν εκατέρωθεν ελεγχόμενη, αλλά οι
πρόσφατες εξελίξεις - και συγκεκριμένα η ατυχής διαχείριση του
τελευταίου επεισοδίου με τον ΣΥΡΙΖΑ - άνοιξαν μεταξύ τους ένα χάσμα
γεμάτο υπόνοιες. Πρόσωπα της ΝΔ που συνομιλούν με τον Σίμο ισχυρίζονται
ότι ο ίδιος δεν θεωρεί και τόσο αθώα την υπόθεση του βίντεο με τον
βουλευτή Διαμαντόπουλο, το όποιο φέρεται να κατασκευάστηκε υπό την
εποπτεία Μουρούτη, αλλά το χρεώθηκε αυτός, που το διαχειρίστηκε
επικοινωνιακά.
«Ο ένας έφτιαξε τη σούπα που έφαγε ο άλλος», λένε ορισμένοι και
υπονοούν ότι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν απέχει πολύ από το να
θεωρήσει την ιδέα να αξιοποιηθούν οι θεωρίες ενός σχεδόν αλαφροΐσκιωτου
βουλευτή «παγίδα για τον ίδιο», στην οποία έπεσε ανυποψίαστος. Μετά το
φιάσκο της μονταρισμένης δήλωσης φέρεται να προσέφυγε στον Πρωθυπουργό
για να εκθέσει τα πράγματα, αλλά η απάντηση ήταν απλώς να φροντίσει
«για την απόσυρση του θέματος από την επικαιρότητα». Σε αυτή την ψυχρή
αντιμετώπιση διέκρινε πάλι δάκτυλο Μουρούτη, κατά του συνομιλητές του,
καθόσον αυτός ενημερώνει το Μέγαρο Μαξίμου για τον επικοινωνιακό
βαρόμετρο.
ΝΕΥΡΙΚΟΤΗΤΑ. Σε αυτό το παιχνίδι παρασκηνίου, που δημιουργεί
νευρικότητα στο «τετράγωνο των αστέρων» της πρωθυπουργικής Αυλής,
κερδισμένος βγαίνει αυτός που απέφυγε επιμελώς να μπει στο κλίμα των
ημερών, παρότι διατηρεί ανοικτή γραμμή με τα μέσα ενημέρωσης: ο υπουργός
Επικρατείας Δημήτρης Σταμάτης. Η θέση του παραμένει σταθερή δίπλα στον
Πρωθυπουργό και αναμένει ότι στο επόμενο διάστημα αυτό θα επιβεβαιωθεί
περαιτέρω. Δεν είναι μια αόριστη προσδοκία, αλλά αφορά τον τρόπο με
τον όποιο θα εγκατασταθεί στην ομάδα άμεσης επαφής με Αντώνη Σαμαρά ο
νέος παράγων του Μεγάρου Μαξίμου Δημήτρης Βαρτζόπουλος.
Για την ακρίβεια, ο Δημήτρης Σταμάτης έχει εξασφαλίσει ότι ο
Βαρτζόπουλος δεν θα εγκατασταθεί καν στο Μέγαρο Μάξιμου ούτε θα χάσει ο
ίδιος καμία αρμοδιότητα με την επίσημη λειτουργία της Γενικής
Γραμματείας πάρα τω Πρωθυπουργώ. Γι' αυτό αντιμετωπίζει με γενναιοψυχία
την αναβάθμιση Βαρτζόπουλου, καθώς άλλωστε είναι αυτός που τον εισήγαγε
στο σύστημα Σαμαρά και τον έκανε επικεφαλής της κομματικής οργάνωσης
στη Θεσσαλονίκη, με βασικό επιχείρημα ότι δεν έχει επαφή με τον Κ.
Καραμανλή. Ο ψυχίατρος, που βρέθηκε χωρίς ιδιαίτερες κομματικές
περγαμηνές στο κέντρο της εξουσίας, φάνηκε να υπερσκελίζει τον
«ευεργέτη» του, αλλά τελικά οι δυο Θεσσαλονικείς του πρωθυπουργικού
επιτελείου φαίνεται ότι βρήκαν τρόπο να συνυπάρξουν.
Αυτοί οι «τέσσερις συν ένας» (ο Μουρούτης), ή οι «τέσσερις συν δύο» (αν
υπάρξει ορατή επαναδραστηριοποίηση και του «σκληρού» Κρανιδιώτη)
πρέπει να βρουν τρόπο να ισορροπήσουν στη νέα κατανομή εξουσίας στα
ενδότερα του Μεγάρου Μαξίμου. Αλλά πολλά θα εξαρτηθούν και από τις
επιδράσεις που θα δεχθεί αυτό το σύστημα από άλλους παράγοντες που
καταλαμβάνουν αξιώματα στον εσωτερικό κύκλο του πρωθυπουργικού
περιβάλλοντος.
Ενας είναι αναμφίβολα ο Κώστας Μπούρας, διευθυντής του Γραφείου του
Πρωθυπουργού, αλλά καθώς είναι «τυφλά αφοσιωμένος» στον Αντώνη Σαμαρά,
τον όποιο ακολουθεί από την εποχή που ήταν υπουργός Οικονομικών στην
κυβέρνηση Μητσοτάκη, δεν πρόκειται να κάνει οτιδήποτε ερήμην του. Στην
ίδια κατηγορία κατατάσσεται και ο καθηγητής Γιάννης Μουρμούρας,
οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού, που αποφεύγει τις εμφανίσεις στο
Μέγαρο Μαξίμου και προτιμά ένα μικρό γραφείο στο υπουργείο Δημόσιας
Διοίκησης, επί της Βασιλίσσης Σοφίας.
«ΔΙΔΥΜΟ». Αντίθετα, δεν λένε τα ίδια για τον γραμματέα Διεθνών Σχέσεων
της ΝΔ, δικηγόρο Σταύρο Παπασταύρου, ο όποιος πάντως δεν έχασε καθόλου
έδαφος ως σύμβουλος του Πρωθυπουργού, πάρα την εμπλοκή του στη λίστα
Λαγκάρντ. Οι πληροφορίες τον θέλουν σε ευθεία συνεννόηση με τον
Χρύσανθο Λαζαρίδη για μείζονα θέματα της κυβερνητικής ατζέντας, όπως οι
αποκρατικοποιήσεις, και μάλιστα επισκέφθηκαν μαζί πρόσφατα το υπουργείο
Οικονομικών στη Γερμανία για διαβουλεύσεις. Είναι ένα δίδυμο το οποίο
οι άλλοι παράγοντες του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος υποβλέπουν.
Πάντως η νέα διάταξη των συνεργατών του Πρωθυπουργού, με αιχμή τον
Λαζαρίδη, δεν φαίνεται να είναι άσχετη με ένα πείραμα χάραξης πολιτικής
στην επικοινωνία που πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή από μεθαύριο, για
λογαριασμό ολόκληρης της κυβέρνησης. Κάθε εβδομάδα μια διακομματική
ομάδα θα συνέρχεται για να συντονίζει την κυβερνητική παρουσία στα μέσα
ενημέρωσης. Οι Σίμος Κεδίκογλου, Γιώργος Μουρούτης και Γρηγόρης
Τσιμογιάννης από τη ΝΔ, η Φώφη Γεννηματά από το ΠΑΣΟΚ και ο Ανδρέας
Παπαδόπουλος από τη ΔΗΜΑΡ, ενδεχομένως και κάποιος από τη Γενική
Γραμματεία Ενημέρωσης, θα προσπαθούν να προλαβαίνουν τις «παραφωνίες
στον αέρα» ανάμεσα στα τρία κόμματα, ιδιαίτερα από εδώ και πέρα που
αρχίζουν τα δύσκολα για την κυβερνητική ορχήστρα. Για τα υπόλοιπα, στο
Μέγαρο Μαξίμου θα προσπαθήσουν να επαναλειτουργήσει ο «πρωινός καφές»,
που δεν γίνεται εδώ και καιρό, υποκαθιστάμενος από την καθημερινή
επικοινωνία εκπροσώπων των υπουργείων, μέθοδο που είχε καθιερώσει στην
εποχή του ο Θόδωρος Ρουσόπουλος. Οι γνωρίζοντες λένε ότι η νέα σύνθεση
της ομάδας που θα συναντά κάθε πρωί τον Πρωθυπουργό θα δείξει και κατά
πόσο θα επιβιώσει το νέο σχήμα εξουσίας στο Μέγαρο Μαξίμου.Το επικοινωνιακό πείραμα
Στο νέο επικοινωνιακό πείραμα που θα τεθεί σε εφαρμογή από μεθαύριο για λογαριασμό ολόκληρης της κυβέρνησης, θα συμμετέχουν οι Σίμος Κεδίκογλου, Γιώργος Μουρούτης και Γρηγόρης Τσιμογιάννης από τη ΝΔ, η Φώφη Γεννηματά από το ΠΑΣΟΚ και ο Ανδρέας Παπαδόπουλος από τη ΔΗΜΑΡ. Ρόλος της διακομματικής ομάδας, να συντονίζει την κυβερνητική παρουσία στα μέσα ενημέρωσης ώστε να αποφεύγονται οι «παραφωνίες στον αέρα».