Ή περίπου χωρίς φόρους! Φαντάσου λοιπόν ένα κράτος όπου η Δικαιοσύνη και η Άμυνα είναι τα μόνα αγαθά για τα οποία οι πολίτες και οι επιχειρήσεις καταβάλλουν φόρους. Και για όλα τα υπόλοιπα, Παιδεία, Υγεία κι ό,τι άλλο απλώς καταβάλλουν το αντίτιμο όταν και όποτε τα χρησιμοποιούν.Τίμια πράγματα.Ξεκάθαρα.
Χωρίς παράλογες κρατήσεις, χωρίς την υποχρεωτική ασφάλιση σε χρεωκοπημένα κρατικά ασφαλιστικά ταμεία, χωρίς να εξαναγκάζεται κανείς να πληρώνει για υπηρεσίες που αφενός μπορεί να μη χρησιμοποιεί και αφετέρου να μην απολαμβάνει σε ποιότητα που δεν ανταποκρίνεται στα ποσά που καταβάλλει. Όπου ελεύθερα κάθε εργαζόμενος διαπραγματεύεται την αμοιβή του, άνευ κρατήσεων, και στη συνέχεια επιλέγει τον ασφαλιστικό του φορέα, το σχολείο για τα παιδιά του, το νοσοκομείο για την κακιά την ώρα. Επιλέγει το δρόμο από τον οποίο θα......
μετακινηθεί καταβάλλοντας το αντίστοιχο αντίτιμο ακόμη και την τράπεζα στην οποία θα καταθέτει το φόρο του, αφού είπαμε κρατάμε μόνο Δικαιοσύνη και Άμυνα. Προφανώς, δεν χρειάζονται όλες εκείνες οι απίθανες και αμίμητες υπηρεσίες, πρωτόκολλα, γραφεία, γραφειάκια για να πάρεις νούμερα, βιβλιάρια, χαρτιά, υπομνήματα, σφραγίδες και άλλες σαχλαμάρες που απλώς υπάρχουν για να καταναλώνουν το χρόνο, το χρήμα και την ενέργεια των πολύπαθων πολιτών.
Αποτελεί μια ρηξικέλευθη πρόταση, άμεσα εφαρμόσιμη αλλά δυστυχώς ολίγιστα δημοφιλή και τελικά εμπεριέχουσα μόνο ακαδημαϊκή αξία.
Αλλά για να εξαληφθούν οι όποιες αμφιβολίες ή δυσπιστία απέναντι σε ένα τέτοιο εγχείρημα, απλώς θα θυμίσω ότι στην τρέχουσα συγκυρία τα επιχειρήματα που σχετίζονται με το κράτος και την υποτιθέμενη εξασφάλιση που παρείχε σε μισθούς, συντάξεις, παροχές ή δημόσια ασφάλεια (απλώς θα θυμίσω τα γεγονότα του Δεκέμβρη του 2008 ή τα περσινά θλιβερά ή τις άπειρες συγκρούσεις στο ταλαίπωρο αθηναϊκό κέντρο) κατέρρευσαν. Ομοίως κατέρευσαν και οι...... μύθοι περί κρατικών λειτουργιών, αφού μόνο γέλωτα - και δάκρυα βεβαίως - μπορούν να προκαλέσουν οι ουρές και η ταλαιπωρία του συστήματος υγείας, το άθλιο επίπεδο σπουδών ελλείψει μέσων, υποδομών και επαρκούς προσωπικού, καθώς και κάθε συσχέτιση μεταξύ κράτους και ποιότητας. Οι εργαζόμενοι για δεκαετίες παρέδιδαν αναγκαστικά τα ασφάλιστρά τους σε χρεωκοπημένα ασφαλιστικά ταμεία, υποχρεωμένοι να πληρώνουν εισφορές για αμφίβολης ποιότητας υπηρεσίας Υγείας και Παιδείας, όπου ο κάθε πολιτικός προϊστάμενος Υπουργός ανοιγοκλείνει κατά το δοκούν και διαμορφώνει επίσης κατά το δοκούν τους όρους παροχής υπηρεσιών καθώς και το κόστος αυτών, να χρησιμοποιούν δρόμους που η ποιότητα κατασκευής τους υπολείπεται ακόμη και της πρωτόγονης τεχνογνωσίας των καρόδρομων, ενώ το κράτος - προκειμένου να δικαιολογήσει αθρόες προσλήψεις και να λειτουργεί ως όχημα αναπαραγωγής του πολιτικού συστήματος - επιμένει να έχει λόγο ακόμη και στο πως θα χτίσω το μπαλκόνι του σπιτιού μου ή πως θα διαμορφώσω το καταστατικό της επιχείρησής μου και προσλαμβάνει και εκατοντάδες υπαλλήλους απλώς για να μην το ελέγχουν!
Πρόκειται βεβαίως για μια καθαρά θεωρητική - εκ των πραγμάτων - αναζήτηση, αλλά φαντάσου ένα κράτος όπου ο πολίτης ή η επιχείρηση θα είχε απλώς την αποκλειστική υποχρέωση κάθε μήνα - γιατί ποιος έχει καθορίσει το παράλογο να πληρώνει κανείς φόρους για εισοδήματα μιας προηγούμενης χρονιάς ενώ φέτος μπορεί να μην έχει καν εργασία ή εισοδήματα - να καταθέτει στην τράπεζα της αρεσκείας του και σε έναν κρατικό λογαριασμό το ποσό που του αναλογεί, δίκην παραβόλου. Αυτό το παράβολο θα μπορούσε να αποτελεί και την ενημερότητά του για τον τρέχοντα μήνα και βεβαίως όπως θα μπορούσε να συλληφθεί κάποιος που οδηγεί χωρίς δίπλωμα, έτσι θα μπορούσε να θεσπιστεί και η σύλληψη ή ανάλογες ποινές κάποιου που δεν διαθέτει το μηνιαίο του παράβολο. Τόσο απλά. Δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς να αμφισβητήσει την ικανότητα των τραπεζών να συλλέγουν το μηνιαίο "φόρο" σε σχέση με την παρούσα κατάσταση των δεκάδων αναποτελεσματικών κρατικών εισπρακτικών υπηρεσιών. Από την άλλη, η ξεκάθαρη συναλλαγή μεταξύ κράτους και πολιτών "πληρώνεις μόνο για ό,τι χρησιμοποιείς" θα μπορούσε - σε θεωρητικό πάντοτε επίπεδο - να εγκαθιδρύσει και μια ειλικρινή και παραγωγική σχέση.
Μια τέτοια προσέγγιση θα επέφερε ευρύτερες συνέπειες στον κοινωνικό ιστό, κατά τη γνώμη μας θετικές. Κατ' αρχάς θα οδηγούσε σε ενεργοποίηση των πολιτών αφού πλέον χωρίς την εικαζόμενη αλλά μηδέποτε αποτελεσματική και ενίοτε διεφθαρμένη κρατική παρουσία, οι πολίτες θα ήταν αναγκασμένοι να αναλάβουν εκείνες τις πρωτοβουλίες ώστε να υποκαταστήσουν το κρατικό κενό. Θα ήταν αναγκασμένοι - για παράδειγμα - να συγκροτήσουν ουσιαστικές ενώσεις καταναλωτών ώστε να επιδιώξουν τα συμφέροντά τους απέναντι στον εμπορικό κόσμο. Χωρίς την ενδιάμεση κρατική επιστασία που εν τέλει οδηγούσε σε διαφθορά και συναλλαγή, οι πολίτες θα ωθούντο για παράδειγμα στην προμήθεια από την ελεύθερη αγορά υπηρεσιών εξασφάλισης ποιότητας εμπορευμάτων ή θα ωθούσαν την αγορά στην συγκρότηση νέων επιχειρηματικών ευκαιριών όπως τη δημιουργία συνδρομητικών υπηρεσιών ποιοτικού ελέγχου προϊόντων ή υπηρεσιών. Και βεβαίως, θα αναπτύξει το αίσθημα ατομικής ευθύνης του κάθε πολίτη που πλέον θα καθίσταται αυτός το κέντρο λήψης αποφάσεων για την περιουσία, τον τρόπο ζωής του και τον έλεγχο των πεπραγμένων του απομακρύνοντάς τον από την εύκολη και βολική λογική του "δεν πληρώνω" γιατί "μαζί τα φάγαμε!".
Πόσο απέχουμε από μια τέτοια αντίληψη και πράξη;
Ίσως όχι και τόσο πολύ όσο φαντάζεται κανείς. Οι αγορές ήδη λειτουργούν προς την κατεύθυνση της άσκησης πίεσης προς τις πολιτικές ηγεσίες ώστε να τελειώνουμε επιτέλους με τα εικονικά "κοινωνικά κράτη" που λειτούργησαν ως αναστολείς της προόδου και της ευημερείας, ως μαύρες τρύπες που απορροφούσαν τόνους ρευστότητας για να αποδώσουν ψιχία παροχών. Τα αποτελέσματα αυτής της πίεσης, η δυναμική που θα διαμορφωθεί και αυτό που θα προκύψει τελικά, είναι ακόμη νωρίς για να εκτιμήσουμε. Πάντως, τα πρώτα δειλά βήματα γίνονται.