Δεν έχουμε πλήρη συνείδηση οι περισσότεροι, πόσα πολλά είναι τα χρήματα που διαθέτει το σύστημα για να προπαγανδίζει τις θέσεις του. Νομίζουμε πως είναι λίγα. Και όμως. Εκτός από τα μη νόμιμα, των οποίων το ύψος κατά προσέγγιση μόνο μπορούμε να υπολογίσουμε, υπάρχουν και τα 'νόμιμα'.
Με αυτά θα ασχοληθούμε εδώ.
Συγκεκριμένα θα ασχοληθούμε, με την απαίτηση της Ε.Ε. για ‘ενέργειες δημοσιότητας’. Οποιοδήποτε έργο και αν συγχρηματοδοτεί, απαιτεί, με ποινή απένταξης του έργου, ένα μέρος των χρημάτων να πηγαίνει σε 'ενέργειες δημοσιότητας'. Συνήθως το ποσοστό είναι έως 10%.
Η δικαιολογητική βάση, (http://www.espa.gr/el/pages/staticPublicity.aspx), είναι ότι οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν που πάνε τα χρήματά τους. Αυτό ακούγεται ‘δημοκρατικό’. Ας δούμε όμως, ποιοι πρέπει να είναι οι στόχοι του προγράμματος:
“ Οι βασικοί στόχοι των δράσεων δημοσιότητας και πληροφόρησης είναι:
- Η ανάδειξη του ρόλου της Κοινότητας στο ευρύ κοινό, και η προβολή της προστιθέμενης αξίας της κοινοτικής συμμετοχής στα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα
- Η διασφάλιση της διαφάνειας όσον αφορά στην πρόσβαση στη χρηματοδότηση των ταμείων, δηλαδή οι μηχανισμοί χορήγησης των πόρων των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων να είναι διαφανείς στους δυνητικούς δικαιούχους.”
Ο βασικός στόχος, που και οι ίδιοι ομολογούν, είναι η ‘ανάδειξη του ρόλου της Κοινότητας’ στο λαό. Αν αυτό δεν είναι προπαγάνδα τι είναι τότε;
Ο δεύτερος στόχος μιλάει για διαφάνεια. Μόνο που η διαφάνεια εδώ εννοείται, υπερβολικά περιορισμένα.
Γιατί αν ήθελε πράγματι η Ευρωπαϊκή Ένωση να μας ενημερώσει ‘με διαφάνεια’ για τα οικονομικά, θα έπρεπε να μας ενημερώσει τουλάχιστον και για τα ακόλουθα
Α). Πόσα χρήματα και από ποιούς παίρνει. Η ΕΕ δεν δίνει μόνο. Παίρνει. Ας μας ενημερώσει πόσα μας υποχρεώνει να τις δίνουμε κάθε χρόνο άμεσα.
Β) Εκτός από τα χρήματα που μας παίρνει άμεσα, η ΕΕ και οι πολιτικές της, έχουν ως επακόλουθο κάποιοι κλάδοι να συρρικνωθούν. Αυτό σημαίνει ότι μειώνεται το παραγόμενο προϊόν. Άρα και το εισόδημα εκείνης της κοινωνίας. Ας περιλάβει λοιπόν στις ενέργειες δημοσιότητας, η ΕΕ, να μας ενημερώσει, πόσο συρρικνώθηκε το προϊόν, άρα και πόσο χάσαμε σε εισόδημα. Γιατί το να λες π.χ. Πόσα δίνεις σε επιδοτήσεις στους αγρότες και να μην λες πως μετά την ένταξη το γεωργικό ισοζύγιο της Ελλάδας, από πλεονασματικό, έγινε ελλειμματικό, απλώς κρύβεις στοιχεία τόσο ουσιώδη, που μόνο η προπαγάνδα του Γκαίμπελς τα φτάνει.
Γ) Τι εναλλακτικές λύσεις έχει για τα 'έργα' που συγχρηματοδοτεί. Υπάρχουν πολλές ανάγκες να καλυφθούν. Με ποια κριτήρια η ΕΕ. Καλύπτει αυτές τις ανάγκες και όχι τις άλλες; Έχει σημασία αυτό. Ας υποθέσουμε πως τα χρήματα που έχει μια οικογένεια, είναι λίγα. Πως θα το κρίναμε, αν αντί για ψωμί των παιδιών της οικογένειας, τα χρήματα πήγαιναν σε γλυκά για ένα μέλος; Τα κριτήρια δείχνουν τον κριτή. Ας τα μοιραστεί με τη μορφή διαφήμισης, η ΕΕ μαζί μας.
Δ) τις μακροπρόθεσμες συνέπειες των πολιτικών της. Για παράδειγμα, στόχος της Κοινής Γεωργικής πολιτικής, θεωρείται η παραγωγικότητα. Με το πρόσχημα της ανάπτυξης της παραγωγικότητας, απαγορεύεται το εμπόριο ντόπιων σπόρων. Αυτό οδηγεί σε μείωση της βιοποικιλότητας στην Ευρώπη. Πόσο 'τιμάται' η μείωση της βιοποικιλότητας, λόγω των πολιτικών της ΕΕ; Πόσο κοστολογείται;
Πολλοί θα πουν πως για μια τέτοια ανάλυση, χρειάζεται ολόκληρο βιβλίο. Δεν είναι όμως εκεί το πρόβλημα. Έχουν ολοσέλιδες καταχωρήσεις σε εφημερίδες. Μπορούν, αντί με τεράστια γράμματα, να προσπαθούν να μας πείσουν για το ΕΣΠΑ, π.χ. να μας δώσουν επαρκή στοιχεία, ώστε να διαμορφώσουμε ολοκληρωμένη άποψη για το από ποιους παίρνουν χρήματα, τι ποσοστό ξαναδίνουν στις ευρωπαϊκές κοινωνίας, τι άλλες προτάσεις έχουν κλπ. Με τα χρήματα που δαπανούν για 'ενέργειες δημοσιότητας, έχουν την δυνατότητα να το κάνουν.
Η δημοσιοποίηση έχει κάποιο νόημα, αν το έργο στο οποίο αναφέρεται, έχει κάποιο βαθμό πρωτοτυπίας: εισάγει μια καινούργια τεχνολογία, ή εμπεριέχει γνώση, την οποία αν γνωρίσει η ευρύτερη κοινωνία, πιθανόν να αλλάξει πρακτικές. Με αυτή την έννοια, θα είχαν κάποιο ενδιαφέρον, ενέργειες δημοσιότητας. π.χ. Όταν η ΕΕ χρηματοδοτεί ένα πρόγραμμα στην Ισπανία ώστε οι αγρότες αντί να καίνε τα κλαδιά της ελιάς μετά το κόψιμο, να τα επαναχρησιμοποιούν και αυτή η πρακτική αποδειχτεί ότι έχει αποτέλεσμα, τότε η διάδοση αυτής της μεθόδου και με ενέργειες δημοσιότητας, θα ήταν προς όφελος της κοινωνίας. Δοκιμάστηκε μια καινούργια μέθοδο, απέδωσε και τώρα το αποτέλεσμα, καλείται να γίνει 'γνώση' όλης της κοινωνίας. Εδώ ναι, θα χρειαστεί η βοήθεια και των ΜΜΕ.
Όμως οι παραπάνω περιπτώσεις είναι σπάνιες. Εκείνο το οποίο είναι το συνήθως συμβαίνον, είναι το εξής. Η ΕΕ, χρηματοδοτεί, πολύ συνηθισμένα έργα, π.χ. δρόμους, αναπλάσεις κλπ. Ένα μέρος όμως για οποιοδήποτε έργο, πάει στα ΜΜΕ. Όχι προαιρετικά. Υποχρεωτικά. Υποχρεούται, δηλαδή ο κάθε φορέας, να υπολογίσει μέχρι 10% του όποιου προγράμματος, για .... ενέργειες δημοσιότητας –λέγε με διαφήμιση- του έργου. Τίθεται όμως το ερώτημα. Με το να διαφημίσουν πως φτιάχνουν ένα δρόμο, κερδίζει κάτι η κοινωνία; Η άποψή μας, είναι ότι όχι. Μιλάμε για την κοινωνία ως σύνολο. Ο δρόμος, στην προκειμένη περίπτωση, θα παραμείνει ο ίδιος.
Γιατί όμως η Ε.Ε. Και τα κράτη μέλη, επιμένουν να μας λένε χιλιάδες φορές για τα έργα που κάνουν; Δυο είναι οι λόγοι κατά την άποψή μας.
Ο πρώτος έχει να κάνει με το ρόλο του τύπου και την διασύνδεσή του με το σύστημα. Για να υπάρχει αυτό το σύστημα, είναι αναγκαίος, ο τύπος, ηλεκτρονικός και έντυπος, αυτής της ποιότητας. Ο τύπος σφιχταγκαλιάζεται με το σημερινό σύστημα. Σε κρατικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η θεσμοθέτηση του 10% επί όλων των έργων, εξυπηρετεί τον 'μεγάλο εταίρο' του συστήματος. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, και τις εταιρίες που οι ίδιοι φτιάχνουν.
Ο δεύτερος λόγος, έχει να κάνει με το ίδιο το σύστημα. Χρειάζεται, νομιμοποίηση. Χρειάζεται, να μας πείσει, πως είναι μακράν, το καλύτερο. Χρειάζεται να αποκοιμίσει τις υποψίες μας. Να μην καταλάβουμε πως είναι δομημένο ούτε ποιες ανάγκες εξυπηρετεί. Να συνεχίσουμε να παίζουμε μέσα στα πλαίσιά του. Να μην διανοηθούμε να βγούμε από αυτό, να το αμφισβητήσουμε, να το πολεμήσουμε. Ή ακόμα χειρότερα για αυτούς, να οικοδομήσουμε κάποιο δικό μας.
Όχι δεν είναι η διαφάνεια ο στόχος. Αν ήταν, θα έδιναν μεγάλη σημασία και στις άλλες παραμέτρους που θίξαμε παραπάνω. Σκοπός δεν είναι η ενημέρωση. Σκοπός είναι να πληρωθούν οι 'συνεταίροι' για την ιδεολογική στήριξη που προσφέρουν. Κυρίως όμως να μας πείσουν πως παράγουν έργο.
Αν δεν υπήρχε διαφήμιση, τότε η πλειοψηφία πιθανόν να είχε φτάσει στο συμπέρασμα, πως η κρατική εξουσία και η εξουσία των Βρυξελλών είναι για να μας φορολογεί και να μας ρίχνει χημικά, όταν αντιστεκόμαστε. Ή τουλάχιστον, θα είχε αναρωτηθεί σοβαρά, ποιος είναι ο σκοπός που επιδιώκουν οι εκάστοτε κυβερνώντες.
Πάντως πρέπει να τους το αναγνωρίσουμε. Το πρόγραμμα ‘ενέργειες δημοσιότητα’ –διαφήμιση δηλαδή, έχει αποτέλεσμα. Οι περισσότεροι από εμάς, έχουν πειστεί πως χωρίς την ΕΕ. δεν κάνουμε βήμα. Λογικό είναι. Τρεις δεκαετίες διαφήμιση. Και να προσθέσουμε και τα χρόνια εκείνα που προσπαθούσαν να μας πείσουν πόσο καλά θα ζούσαμε στην 'ευρωπαϊκή αγκαλιά', είναι πάνω από 35. Μετά από 35 χρόνια πλύσης εγκεφάλου, το θαύμα είναι που υπάρχει ακόμα ένα ποσοστό που σκέφτεται, βασίζεται σε στοιχεία και αμφισβητεί την επίσημη προπαγάνδα. Όχι το ότι οι περισσότεροι, αποδέχονται κατά βάσιν πως η κάθε αλλαγή πρέπει να είναι εντός του συστήματος.
Το σημερινό σύστημα που κατέχει την κρατική εξουσία στην Ελλάδα και που κυριαρχεί στην ΕΕ. κάνει προπαγάνδα, με τα δικά μας χρήματα. Μας πείθει να είμαστε πειθήνιοι. Μας συνηθίζει να είμαστε πρόβατα, χωρίς επίγνωση του τι συμβαίνει και του τέλους μας. Και όλα αυτά, εν ονόματι της δημοκρατίας. Δηλαδή της ... δικής μας κυριαρχίας. 10% λοιπόν του Ευρωπαϊκού και κρατικού χρήματος για … διαφημίσεις.
Δηιδάμεια
http://www.economist.gr/