Στη στήλη δεν αρέσει η καταστροφολογία. Ακόμη και όταν αφήνει τους τίτλους να θωπεύουν τα τρέχοντα αισθήματα του συρμού, πάντα υποστηρίζει πως στο ισοζύγιο των προσδοκιών, το ευνοϊκό σενάριο στο τέλος θα είναι αυτό που θα υπερισχύσει.
Έτσι και για τη χρεοκοπία που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Ελλάδα, η εκτίμηση που πρυτανεύει είναι αυτή που είπε σε μια συνέντευξη προ μηνών ο Ρόμπερτ Σίλερ, πως οι Έλληνες σε εκατό χρόνια θα θυμόμαστε με ευγνωμοσύνη αυτή τη χρεοκοπία. Η στήλη πιστεύει πως θα την ευγνωμονούμε πολύ νωρίτερα, εντός του τόξου της επόμενης δεκαετίας – εικοσαετίας...
Η κρίση της ελληνικής χρεοκοπίας του 2010 θα λειτουργήσει σαν αιτία «αποσοβιετοποίησης» της ελληνικής κοινωνίας. Το πρόβλημα που δημιουργεί η «σοβιετοποίηση» μιας κοινωνίας είναι κατ’ αρχήν η ένδεια παραγωγής πλούτου και κατά δεύτερο ο εθισμός του κοινωνικού σώματος σε μια παρασιτική νοοτροπία σε ό,τι αφορά την εργασία και το επιχειρείν...
Επίσης οι άνθρωποι εθίζονται σε μια συμπεριφορά που μοιάζει με αυτή της ανώριμης εφηβείας. Αναζητούνται, πατερναλιστικά πρότυπα για να καλύψουν το αίσθημα της ανασφάλειας που γεννά η μοναδικότητας της κάθε ύπαρξης, οικονομικοί χορηγοί στη βάση του κάποιος έχει αναλάβει την υποχρέωση να μας βιοπορίζει και αποστροφή στην ελευθερία, την επινοητικότητα και την ανάληψη ρίσκου...
Όσοι μεγαλώνουν παιδιά ή συνειδητοποιούν ποιες συνθήκες τους ωρίμασαν, μπορούν να καταλάβουν πόσο καταστροφικό είναι κάποιος να περιμένει από την οικογένεια και το κράτος να του εξασφαλίσει ένα μισθό και μια σύνταξη με ή χωρίς ανταπόδοτικό χαρακτήρα.
Το μεγαλύτερο πλήγμα από αυτή την κρίση μακροπρόθεσμα θα το δεχτούν άνθρωποι που για δεκαετίες επιβίωσαν λαθραία. Είτε σε δημόσιες υπηρεσίες, όπως ελάμβαναν μισθούς και επιδόματα χωρίς να χρειαστεί να δουλέψουν γι΄αυτά... Ή συνταξιούχοι μεσήλικες που κάποια στιγμή θα τους κοινοποιηθεί πως λόγω χρεοκοπίας, η καταβολή της σύνταξης θα αναβληθεί μέχρι να συμπληρώσουν το επίσημο εθνικό όριο συνταξιοδότησης...
Για τους ανθρώπους που έχουν μάθει να κερδίζουν τη ζωή τους προσφέροντας χειρωνακτική ή πνευματική εργασία στην ελεύθερη αγορά με αποτέλεσμα να αξιολογούνται καθημερινά, η χρεοκοπία θα σηματοδοτήσει περισσότερες θετικές εξελίξεις παρά αρνητικές, έστω και αν παρεμβληθεί κάποια περίοδος αναστάτωσης.
Από κάποιον φίλο της στήλης έλαβα χθες το παρακάτω σχόλιο.
«Καλημέρα, Καλή εβδομάδα
Κύριε Στούπα, δεν συμφωνώ με το άρθρο σας. Επιστρέψατε πάλι στην καταστροφολογία.
Κοιτάξτε τις ανακοινώσεις του τελευταίου μηνός λίγο καλύτερα.
Οι Γερμανοί ετοιμάζονται να ιδρύσουν επενδυτική τράπεζα στην Ελλάδα που θα διαχειριστεί τα γερμανικά επενδυτικά κεφάλαια.
Προχώρησε η συμφωνία τριών τραπεζών με το Κατάρ. Ετοιμάζουν το σχέδιο του Ελληνικού.
Ετοιμάζονται δύο τουλάχιστον μεγάλες επενδύσεις σε ΑΠΕ σε εγκαταλελειμμένες εκτάσεις.
Ο Τ. Γιαννίτσης ανακοίνωσε ότι τα πετρέλαια του Ιονίου δεν θα μας σώσουν, την ίδια στιγμή που διαπραγματεύεται η συμφωνία...
Οι τιμές των τραπεζικών μετοχών και ιδιαίτερα της εθνικής πέφτουν συστηματικά μέσα στον Αύγουστο.
Λοιπόν. Είναι θέμα φθηνής πώλησης των περιουσιακών στοιχείων της χώρας.
Σε μία χώρα που θα χρεοκοπήσει τώρα, δεν γίνονται αυτά.
Και μία αντιπαράθεση. Ακόμα και εάν η Ελλάδα χρεοκοπούσε, το ευρώ θα υφίστατο μία πρόσκαιρη προσαρμογή και θα παρέμενε αλώβητο μεσοπρόθεσμα. Για τον απλό λόγο ότι το ελληνικό μερίδιο του ευρώ δεν αντιπροσωπεύει την ευρωπαϊκή οικονομία. Το Γερμανικό, Ιταλικό και Γαλλικό μερίδιο έχει την ισχύ στο νόμισμα. Η Ελλάδα ως ΑΕΠ έχει μόνο το 2% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης.
Το μόνο που συμβαίνει όλο αυτό το διάστημα είναι ότι κατάλαβαν πως το σύστημα που τόσο καιρό ακολουθούσαν κατέρρευσε και άρχισαν να ψάχνουν για νέες πλουτοπαραγωγικές πηγές, φθηνές και ευάλωτες. Και βρήκαν την Ελληνική.
Εάν σε τρία χρόνια από τώρα δούμε τον μέσο μισθό στην Ελλάδα στα 400 ευρώ και μία ελάχιστη ελίτ να αμείβεται με 10.000 ευρώ τον μήνα μην παραξενευτούμε.
Ανακατανομή πλούτου γίνεται. Όποιος δεν είναι εκτεθειμένος θα ξεπεράσει την κρίση. Όποιος είναι θα έχει μεγάλες δυσκολίες.
Ούτε η ευρωζώνη θα διαλυθεί. Μπορεί όμως να αλλάξει δομή και να γίνει . . . . πιο σφιχτή.
Καλό δύσκολο χειμώνα...»
Απάντηση: Όντως το ενδιαφέρον των Γερμανών για επενδύσεις μαρτυρά κατ’ αρχήν το ενδιαφέρον τους να διασώσουν ευρώ και Ελλάδα. Για κάποιον που μπορεί να σκεφτεί με απλά οικονομικά μεγέθη, μια ρίζα του ελληνικού προβλήματος είναι το αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο όπως και εκείνο των τρεχουσών συναλλαγών. Άρα, θα πρέπει να δημιουργηθεί κάποια παραγωγική υποδομή με ανταγωνιστικούς όρους που θα μπορεί να εξάγει.
Το Project Helios παραγωγής 10 GW ηλεκτρικής ενέργειας που θα εξάγεται όντως μπορεί να εισφέρει μερικά δισ. το χρόνο από εξαγωγές.
Αν η ΔΕΗ με 12 GW παραγωγή ενέργειας αθροίζει κύκλο εργασιών 6-7 δισ. ευρώ μπορούμε κατ’ αναλογία να υπολογίσουμε τι θα εξάγει το σχέδιο με τα φωτοβολταϊκά...
Επίσης αν όλα πάνε καλά, εύκολα τα 10 GW μπορεί να γίνουν 20. Στο κάτω – κάτω τα μεγέθη των κεντροευρωπαϊκών αγορών εμπεριέχουν πολλές δεκάδες εκατομμύρια καταναλωτές...
Εκεί που διαφωνώ με τα δημοσιεύματα είναι πως ένα Project σαν το Helios μπορεί να απασχολήσει 60.000 άτομα σε μόνιμη βάση. Αν η ΔΕΗ απασχολεί 30.000, ένα τέτοιο εγχείρημα θα απασχολεί λιγότερο από το ένα τρίτο...
Ας υποθέσουμε πως οι Γερμανοί και οι άλλοι Ευρωπαίοι θέλουν να μας σώσουν και να μας κρατήσουν στην ευρωζώνη. Εμείς θέλουμε να σωθούμε;... Για το δεύτερο δεν είναι βέβαιος ακόμη. Έχω την πεποίθηση πως πριν αποφασίσουμε να κάνουμε ό,τι πρέπει για να σωθούμε, ίσως πρέπει να υποστούμε κάποιο ισχυρότερο σοκ από αυτό που έχουμε υποστεί μέχρι τώρα...
Η ιδέα των ελεύθερων οικονομικών ζωνών σε διάφορα μέρη της ελληνικής επικράτειας θα μπορούσε να ανταγωνιστεί την φυγή παραγωγικών επιχειρήσεων στις φθηνού κόστους βαλκανικές χώρες. Ως κοινωνία όμως είναι δύσκολο να την αποδεχτούμε έστω και αν σε αυτές μπορεί να εργαστούν φθηνά χέρια μεταναστών και τα δικά μας παιδιά να παίζουν το ρόλο των καλύτερα αμειβόμενων προϊσταμένων... Αν τεθεί το δίλλημα πιστεύω πως μια μεγάλη πλειοψηφία θα προτιμήσει το 100% του μηδενός παρά το 50% του ενός...
Συμφωνώ με το τελευταίο που γράφεις πως πάμε για διεύρυνση της ψαλίδας μεταξύ υψηλόμισθων και χαμηλόμισθων καθώς οι τελευταίοι δέχονται ισχυρό ανταγωνισμό από τα φθηνά χέρια των τρίτων χωρών και την πρόοδο του αυτοματισμού. Αυτό είναι παγκόσμιο πρόβλημα όμως και χρειάζεται ανάλογη αντιμετώπιση.
Παρ’ όλα αυτά παραμένω αισιόδοξος, απλά έχουμε δρόμο ταλαιπωρίας ακόμη μπροστά μας...
2) Νέες εκτοξεύσεις προσεχώς;
Αν τις καταρρεύσεις τις ακολουθούν εκτοξεύσεις, τότε στο χθεσινό συν 15% δεν θα είναι δύσκολο να βρεθεί συνέχεια μετά από μια σύντομη διορθωτική ανάπαυλα.
Φυσικά το short covering έπαιξε το σημαντικό ρόλο του, αλλά η βασική αιτία εντοπίζεται στην εκτίμηση πως η αγορά είχε προεξοφλήσει σημαντικό μέρος εκμηδενισμού της αξίας των μετοχών λόγω επικείμενης ανακεφαλαίωσης και κρατικοποίησης.
Αποφυγή κρατικοποίησης σημαίνει αυτόματα και αποφυγή μηδενισμού της αξίας των μετοχών των παλιών μετόχων. Άρα, η βίαιη επαναφορά γίνεται στο πλαίσιο αναζήτησης του επιπέδου ισορροπίας που οι βασικοί εκ των παλιών μετόχων θα ανακεφαλαιώσουν το σχήμα μέσω της αύξησης κεφαλαίου και του μετατρέψιμου ομολογιακού που θα ακολουθήσει...
Στους επόμενους μήνες μέχρι τέλος του χρόνου, θα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε και το ύψος των επισφαλειών που πρέπει να διαγραφούν και τους όρους που θα συμμετάσχουν στην αύξηση οι παλιοί μέτοχοι...
Τότε θα είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε τα περιθώρια της αξίας που βλέπουν οι εκ των έσω στο σχήμα.
Πιθανό θεωρείται πάντως αν ακολουθήσει προσεχώς και άλλο ανάλογο deal η αγορά να κινηθεί ακόμη καλύτερα και να μπει οριστικά τέλος στην κατήφεια του τελευταίου χρόνου.
Στον αντίποδα των θετικών τραπεζικών εξελίξεων είναι οι πολιτικές και μακροοικονομικές εξελίξεις. Οι δαπάνες του κράτους δεν μειώνονται και το πολιτικό σκηνικό μοιάζει τραγικά ανίκανο να διαχειριστεί την κατάσταση.
Αν υπάρξουν πολιτικές εξελίξεις, όπως εκλογές το Φθινόπωρο, ίσως προκύψουν νέα δεδομένα, ικανά να ανατρέψουν τις εστίες της στασιμότητας που μας οδηγούν στην κατάρρευση και εκτός ευρώ.
3) Αλλάζει το επιχειρηματικό τοπίο...
Είναι πολύ πιθανό στα επόμενα δυο-τρια χρόνια οι τράπεζες να βρίσκονται σε χέρια ξένων. Καθώς οι τράπεζες μοιάζουν με την καρδιά μιας οικονομίας που συντονίζει την κυκλοφορία του χρήματος, μια τέτοια εξέλιξη θα έχει ανατρεπτικές συνέπειες στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας με πρώτες και σημαντικότερες αυτές στην εγχώρια επιχειρηματική κοινότητα.
Πηγή:www.capital.gr
Πηγή:www.capital.gr
