Οι
προσεκτικότεροι από τους αναγνώστες μας θα θυμούνται την επισήμανση που
συχνά πυκνά κάνουμε πως στην πραγματικότητα οι Γερμανοί είναι από...
τους πρώτους και σημαντικότερους που δεν επιθυμούν την έξοδο της Ελλάδας
από το ευρώ.
Τι κι αν πρωτοστατούν στις απειλές και τους εκβιασμούς για το GREXIT, η
αλήθεια είναι Γερμανία και Ελλάδα είναι τα δύο άκρα του ευρωσυστήματος,
και όπως αποδεικνύεται περίτρανα σε κάθε κεφάλαιο του «δράματος» του
κοινού νομίσματος είναι δεμένες σε ένα δυναμικό τανγκό!
Η ελληνική αγορά ήταν πάντοτε ιδεώδης τόπος πωλήσεων για τους γερμανούς
σε...
κάθε επίπεδο. Από τις τηλεφωνικές συνδέσεις της
Siemens και τα οπλικά συστήματα του Άκη μέχρι τις Cayenne και τις
Mercedes και γέμιζαν τους ελληνικούς δρόμους την περίοδο της ευμάρειας
με τα δάνεια (που φρόντιζαν οι Γερμανοί). Και μην πιστέψετε ότι οι
νεόπτωχοι Έλληνες δεν θα είναι τα καλύτερα πελατάκια των γερμανών και το
προσεχές διάστημα. Η αλήθεια είναι ότι ως Έλληνες έχουμε προσφέρει τόσα
πολλά στους Γερμανούς ώστε ακόμη και ως πτωχευμένοι θα τους είμαστε
πολύτιμοι. Πόσο μάλλον που για το επόμενο διάστημα μας ετοιμάζουν και
τις ειδικές ζώνες απασχόλησης, ώστε να προσφέρουμε ακόμη φθηνότερη
εργασία.
Το πώς οι Γερμανοί μας εκμεταλλεύτηκαν τα προηγούμενα χρόνια πουλώντας
μας «πακέτα διάσωσης» που εξυπηρέτησαν το δικό τους τραπεζικό σύστημα
και με συνθήκες που λίγο διαφέρουν από αυτές του κατοχικού Δανείου του
1941, διαβάσαμε σε μια ανάλυση των ρεπόρτερ του Bloomberg, στην στήλη
View, και σας παραθέτω αυτούσια πιο κάτω γιατί έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον
όχι μόνο για όσα έγιναν, αλλά και για όσα θα ακολουθήσουν.
«Στα εκατομμύρια λέξεις που έχουν γραφτεί για την κρίση χρέους της
Ευρώπης, η Γερμανία παρουσιάζεται συνήθως ως ο υπεύθυνος ενήλικος και η
Ελλάδα ως το σκανταλιάρικο παιδί. Σύμφωνα με αυτήν την κλασική αφήγηση
της κρίσης, η συνετή Γερμανία είναι απρόθυμη να διασώσει τον επαίτη της
Ευρώπης, την Ελλάδα, η οποία δανείστηκε περισσότερα από όσα μπορούσε και
τώρα πρέπει να πληρώσει τις συνέπειες.
Θα σας προκαλούσε έκπληξη αν μαθαίνατε ότι οι φορολογούμενοι της Ευρώπης
έχουν προσφέρει στη Γερμανία την ίδια οικονομική στήριξη που έχουν
προσφέρει και στην Ελλάδα;
Kι, όμως, στο συμπέρασμα αυτό οδηγεί μια προσεκτική ματιά στις κινήσεις
κεφαλαίων στην Ευρώπη και στους ισολογισμών των κεντρικών τραπεζών».
Ας ξεκινήσουμε από την απλή παρατήρηση: δεν υπάρχουν ανεύθυνοι
δανειολήπτες χωρίς ανεύθυνους πιστωτές. Οι γερμανικές τράπεζες ήταν το
μέσο διευκόλυνσης της Ελλάδας. Κυρίως λόγω των χαλαρών ρυθμίσεων, οι
γερμανικές τράπεζες διέθεσαν τεράστια ποσά και έτσι απέκτησαν τα χρόνια
πριν από την κρίση τεράστια έκθεση στις περιφερειακές χώρες της Ευρώπης.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, ως τον
Δεκέμβριο του 2009 η έκθεση των τραπεζών στην Ελλάδα, στην Ιρλανδία,
στην Ιταλία, στην Πορτογαλία και στην Ισπανία έφτανε στα 704 δισ.
δολάρια. Ποσό κατά πολύ μεγαλύτερο από το συνολικό άθροισμα των
κεφαλαίων τους.
Με λίγα λόγια, δάνεισαν πολύ περισσότερα από όσα μπορούσαν να αντέξουν.
Έτσι, όταν η ΕΕ και η ΕΚΤ έσπευσαν να διασώσουν τις χειμαζόμενες από την
κρίση χώρες, έδωσαν πρακτικά στις γερμανικές τράπεζες τη δυνατότητα να
πάρουν πίσω τα λεφτά τους,σημειώνει το πρακτορείο. Ουσιαστικά, δηλαδή
διέσωσαν τις γερμανικές τράπεζες.
Να πώς έγινε αυτό: Όταν οι γερμανικές τράπεζες απέσυραν χρήματα από την
Ελλάδα, οι άλλες κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης αντιστάθμισαν
συλλογικά τις συγκεκριμένες εκροές με δάνεια προς την Κεντρική Τράπεζα
της Ελλάδος.
Τα δάνεια αυτά εγγράφηκαν στον ισολογισμό της κεντρικής τράπεζας της
Γερμανίας, της Bundesbank, ως απαιτήσεις στην υπόλοιπη ευρωζώνη. Ο
μηχανισμός αυτός, σχεδιασμένος για να κρατά σε ισορροπία τους
ισολογισμούς της ευρωζώνης, έκανε πιο εύκολη την απόσυρση των γερμανικών
ιδρυμάτων από τις θέσεις τους. Σε αντίθεση με μεγάλο μέρος της βοήθειας
προς την Ελλάδα, η στήριξη στις γερμανικές τράπεζες προσφέρθηκε
αυτόματα, ως μια λειτουργία της δομής της νομισματικής ένωσης.
Και κυρίως: Σε αντίθεση με τις απαιτήσεις των ιδιωτικών τραπεζών, οι
απαιτήσεις της Bundesbank ήταν εν μέρει μόνο ευθύνη της Γερμανίας. Αν η
Ελλάδα αποκήρυσσε το χρέος της, οι απώλειες θα κατανέμονταν μεταξύ όλων
των κρατών-μελών της ευρωζώνης, ανάλογα με τη συμμετοχή τους στην ΕΚΤ.
Και στην περίπτωση αυτή το μερίδιο της Γερμανίας θα ήταν στο 28%.
Με λίγα λόγια, τα τελευταία δύο χρόνια, μεγάλο μέρος του ρίσκου που
βρισκόταν στους ισολογισμούς γερμανικών τραπεζών μεταφέρθηκε στους
φορολογούμενους όλης της ευρωζώνης.
Είναι δύσκολο να υπολογιστεί ακριβώς πόσο επωφελήθηκε η Γερμανία από την
ευρωπαϊκή της διάσωση. Μια ένδειξη θα ήταν το ποσό που απέσυραν οι
γερμανικές τράπεζες από τις χώρες της ευρωζώνης από την έναρξη της
κρίσης. Σύμφωνα με την ΤΔΔ, τράβηξαν 353 δισ. δολάρια από τον Δεκέμβριο
του 2009 ως το τέλος του 2011. Μία άλλη ένδειξη θα ήταν η αύξηση των
απαιτήσεων της Bundesbank στις υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες της
ευρωζώνης. Αυτή αντιστοιχεί σε 466 δισ. ευρώ από τον Δεκέμβριο ως τον
Απρίλιο του 2012, αλλά περιλαμβάνει και μη Γερμανούς καταθέτες, που
μετέφεραν τα χρήματά τους σε γερμανικές τράπεζες.
Στον αντίποδα, η Ελλάδα έλαβε συνολικά 340 δισ. ευρώ σε επίσημα δάνεια
για να ανακεφαλαιοποιήσει τις δικές της, για να αντικαταστήσει τα
κεφάλαια που έφυγαν στο εξωτερικό, για να αναδιαρθρώσει το χρέος της και
να βοηθήσει τις τράπεζες να τα βγάλουν πέρα. Μόνο 15 δισ. ευρώ ήρθαν
κατευθείαν από τη Γερμανία. Τα υπόλοιπα προήλθαν από την ΕΚΤ, την Ε.Ε.
και το ΔΝΤ.
Η αλλαγή της χρηματοπιστωτικής έκθεσης της Γερμανίας έχει τεράστια
σημασία για τον ηγετικό της ρόλο στην απάντηση της Ευρώπης στην κρίση,
διαπιστώνει το Bloomberg View. Eξηγεί: «Προτού οι γερμανικές τράπεζες
τραβήξουν πίσω τα κεφάλαιά τους, διακινδύνευαν να χάσουν πολλά λεφτά
στην περίπτωση που η Ελλάδα έφευγε από το ευρώ. Τώρα οι ζημίες θα
επιμεριστούν μεταξύ των φορολογούμενων όλης της ευρωζώνης - ιδίως της
Γαλλίας, οι τράπεζες της οποίας έχουν ακόμα πολλά ενεργά δάνεια στην
Ελλάδα. Ενδεχομένως, αυτό εννοούν ορισμένοι Γερμανοί αξιωματούχοι όταν
λένε ότι η ευρωζώνη είναι καλύτερα προετοιμασμένη για μια ελληνική
έξοδο».
Τελικά, όμως, το κόστος από μια επιστροφή της Ελλάδας στη δραχμή θα
επιστρέψει στη Γερμανία. Αν ο τραπεζικός πανικός και η αναταραχή στις
αγορές ανάγκαζαν την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιταλία και άλλες χώρες
να φύγουν και αυτές από το ευρώ, οι απώλειες θα εξαφάνιζαν μεγάλο μέρος
των κεφαλαίων των γερμανικών τραπεζών. Πιθανή διάλυση του ευρώ θα είχε
σημαντικές επιπτώσεις και στις εξαγωγές της Γερμανίας.
Στο δια ταύτα, τώρα: Για να αποτρέψει αυτήν την κατάληξη, με ή χωρίς την
Ελλάδα, η Γερμανία θα πρέπει να κάνει όσα έχει αρνηθεί ως τώρα και
ακόμη περισσότερα. Πρώτον, να επιτραπεί στην ΕΚΤ να καλύψει το χρέος των
κρατών-μελών.
Δεύτερο είναι η δημιουργία ενός μηχανισμού στην ευρωζώνη που θα μετέφερε
χρήματα σε οικονομικά αδύναμες χώρες, με τον ίδιο αυτοματοποιημένο
τρόπο με τον οποίο έγινε η διάσωση της Γερμανίας. Ένα κοινό ευρωπαϊκό
ταμείο ασφάλισης των ανέργων θα ήταν ένα πρώτο βήμα προς αυτήν την
κατεύθυνση.
Την ώρα που η Μέρκελ επεξεργάζεται ποιο θα είναι το επόμενο βήμα στην
ευρωπαϊκή κρίση, πρέπει να έχει καλά στο μυαλό της ότι η χώρα της
χρωστάει πολλά στο ευρωσύστημα όπως και η Ελλάδα, τελειώνει η ανάλυση.
Ενδιαφέρον, δεν σας είπα;
logioshermes.blogspot.com