Του Αλέξανδρου Μερκούριου
Τα ξένα media καλούν τους Έλληνες (πολιτικούς) να …τελειώνουν με την περίπτωσή τους.
Ας με συγχωρήσουν κάποιοι αν πιστέψουν ότι ανακατεύω τα Θεία με την οικονομία, και να είναι βέβαιοι ότι η πρόθεσή μου δεν είναι αυτή. Στο κεφάλαιο Γ’ (πως πρέπει να βλέπουμε σήμερα τα σημεία των καιρών) του Αγίου Ιγνατίου Μπριαντσιανίνωφ, υπάρχει ένα εξαιρετικό σημείωμα, αναφορικά με το «γρηγορείτε και προσεύχεσθε». Τόσο επίκαιρο για την κατάστασή μας, που δεν έχω παρά να σας το παραθέσω:
“Ο Κύριος μας έχει προαναγγείλει την θλίψη, που θα προηγηθεί της Δευτέρας Παρουσίας. Και έδωκε εντολή στους μαθητές Του να έχουν τα μάτια τους ανοιχτά. Και να προσεύχονται. Τους είπε:
«Βλέπετε. Αγρυπνείτε. Προσεύχεσθε. Ουκ οίδατε γαρ πότε ο καιρός εστίν». Η προσευχή χρειάζεται πάντοτε. Και είναι πάντοτε στον άνθρωπο ωφέλιμη. Γιατί αυτή τον κρατεί σε κοινωνία με τον Θεό και υπό την σκέπη Του. Αυτή τον φυλάει από τη φιλαυτία και την αυτοπεποίθηση και από το παραστράτημα της ματαιοδοξίας και της υπερηφάνειας. Σε περίοδο θλίψης και κινδύνων, ορατών και αοράτων, η προσευχή χρειάζεται ακόμη πιο πολύ. Γιατί είναι η έκφραση της απάρνησης της αυτοπεποίθησης και έκφραση της ελπίδας στο Θεό. Γιατί εφέλκει σε μας την θεία βοήθεια. Και ο παντοδύναμος Θεός έρχεται συνεργός μας. Και με ενέργειές Του θαυμαστές μας βγάζει από τις δύσκολες περιστάσεις, που βρισκόμαστε”.
Κι εκεί που έλεγα πόσο επίκαιρος είναι σήμερα ο Άγιος Ιγνάτιος, διάβασα στον Economist, στην στήλη Charlemagne μία ανάλυση για την ελληνική κρίση. Περιγράφει τη ζοφερή κατάσταση, καταλήγοντας ότι ενδεχομένως αυτή να είναι τελικά μια ευκαιρία για τη χώρα, εφόσον όμως «επιδείξει εντυπωσιακό ζήλο προς την απελευθέρωση των αγορών». Κυρίως, όμως θέτει θέμα επάρκειας της πολιτικής ηγεσίας στην πορεία της.
«Τι πήγε λάθος;» διερωτάται το έγκυρο περιοδικό, μην αποφεύγοντας να στηλιτεύσει: ο Έλληνας πρωθυπουργός «για δεύτερη φορά μέσα σε έναν χρόνο αναγκάζεται να ικετεύσει τους Ευρωπαίους ηγέτες για έκτακτα δάνεια δισεκατομμυρίων ευρώ».
«Οι ευθύνες μοιράζονται τόσο στην Ελλάδα όσο και στους δανειστές της», σημειώνει το δημοσίευμα, και προσθέτει ότι οι επόμενες εβδομάδες είναι πολύ κρίσιμες, αν και εκτιμά πως «στο τέλος θα συμφωνηθεί η νέα βοήθεια». Και μετά; «Η Ελλάδα χρειάζεται δεκαετίες υψηλής ανάπτυξης, σφιχτού προϋπολογισμού και χαμηλών επιτοκίων» για να αποπληρώσει τα χρέη της, αναφέρει ο Economist, επισημαίνοντας πως πρόκειται για μία από τις πιο περιορισμένες και σκληρωτικές οικονομίες. Και κάπου εκεί βρίσκεται και το κερασάκι:
«Οι Έλληνες που στηρίζουν τις μεταρρυθμίσεις βλέπουν στην κρίση μία ευκαιρία για τη χώρα τους. Διακριτικά, επιδοκιμάζουν τους ξένους που εντείνουν τις πιέσεις στους πολιτικούς», γράφει, και πηγαίνει και λίγο παρακάτω, αναφέροντας πως στην Ελλάδα πρέπει να γίνουν σαρωτικές αλλαγές για την αντιμετώπιση της διαφθοράς και των κατεστημένων που απαιτούν «αποφασιστική ηγεσία». Εδώ είναι και το «ζουμί». Υπάρχει αποφασιστική ηγεσία; Ο Economist απαντά μόνος του:
«Ακόμη και ορισμένοι υποστηρικτές του κ. Παπανδρέου υποστηρίζουν πως δεν έχει την απαιτούμενη τόλμη», σημειώνει το περιοδικό και συμπληρώνει πως αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες εκτιμούν ότι «ο κ. Σαμαράς είναι ανεύθυνος στην κριτική του για τις μεταρρυθμίσεις».
Κι αν τα παλικάρια μας δεν πήραν το μήνυμα, όλως τυχαίως την ίδια ημέρα, οι Financial Timesφιλοξενούσαν ένα άρθρο του ελληνικής καταγωγής επικεφαλής οικονομολόγου της Banque Saudi Fransi κ. Σφακιανάκη που σημείωνε ότι η κρίση της οικονομίας στην Ελλάδα είναι συνέπεια μιας ευρύτερης πολιτικής και κοινωνικής κρίσης που θα χρειαστεί παραπάνω από μια αναδιάρθρωση για να διορθωθεί.
Το πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας είναι συνυφασμένο με διαπλεκόμενα συμφέροντα, κλεπτοκρατία και δωροδοκία. Από τις ημέρες του Ανδρέα Παπανδρέου, οικονομολόγου και πατέρα του σημερινού πρωθυπουργού, η πολιτική μας περιπλέκεται γύρω από την επέκταση του δημοσίου τομέα, το πατρονάρισμα και τον δανεισμό. Ενώ όμως απέτυχε ως οικονομολόγος, ως πολιτικός ο πατέρας Παπανδρέου επέτυχε τη μετατροπή του κινήματός του στον πιο ανταγωνιστικό πολιτικό παίχτη, με την άνευ όρων υποστήριξη των εργατικών συνδικάτων σε αντάλλαγμα για ρουσφέτια.
Ως εκ τούτου, ήταν σχεδόν αδύνατον να ανατραπεί το ελληνικό σύστημα λαϊκιστικής υποστήριξης και διορισμών. Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό επί του ΑΕΠ τριπλασιάστηκε από 28% το 1980 σε 89% το 1990. Οι συντηρητικοί εφάρμοσαν τις ίδιες πολιτικές που είναι αφιερωμένες στα διαπλεκόμενα συμφέροντα και στη διαφθορά, οπότε σήμερα υποφέρουν και αυτοί από την ιστορία τους, ιστορία κουκουλώματος ελλειμμάτων και διαιώνισης της κουλτούρας των «κολλητών» και της κακοδιαχείρισης.
Το αποτέλεσμα είναι έλλειψη αρχηγών με ακεραιότητα και ειδίκευση. Η ευρύτερη αριστερά, οι κομμουνιστές και η ακραία δεξιά είναι διανοητικά χρεοκοπημένοι. Οι προοπτικές της Ελλάδας να αναδυθεί από την κρίση με τη σημερινή πολιτική ελίτ είναι περιορισμένες, παρά τις διεθνείς εκκλήσεις για νέα πολιτική συναίνεση. Εν τω μεταξύ, τα μίντια, παραδοσιακά διαπλεκόμενα με τους πολιτικούς, δεν μπορούν να θέσουν αυτήν την ελίτ προ των ευθυνών της. Αυτή η έλλειψη ηγεσίας εξηγεί σε έναν βαθμό τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας.
Ο αρθρογράφος σημειώνει ότι τα χρέη που έχουν μαζέψει οι Έλληνες δεν πρόκειται να πληρωθούν ποτέ στο ακέραιο. Για να γίνει κάτι τέτοιο, η Ελλάδα θα πρέπει να αναπτύσσεται 12% τον χρόνο σε πραγματικούς όρους, επί 30 χρόνια. Και καταλήγει:
Η Ελλάδα χαράμισε δύο χρόνια. Μπορεί τώρα να αντιμετωπίσει μια τραπεζική κρίση, καθώς η εμπιστοσύνη των νοικοκυριών στις τράπεζες φθίνει, ενώ η ανεργία θα κινηθεί πάνω από το 20% φέτος. Όμως, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι η Ευρώπη σταδιακά θα χάσει την υπομονή της. Όταν οι γαλλικές και οι γερμανικές τράπεζες απομακρυνθούν από το πρόβλημα και η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία κινδυνεύουν λιγότερο από την κρίση, οι Νεοέλληνες μπορεί κάλλιστα να αφεθούν στην τραγωδία τους.
Για να αποφευχθεί αυτό, θα πρέπει να ξεκινήσει μια οικονομική αναγέννηση, στην οποία οι Έλληνες θα πρέπει να επανεφεύρουν και να πειθαρχήσουν εαυτούς. Και αυτό πρέπει να αρχίσει με αλλαγή γενεάς – ηθικά, δεοντολογικά και πολιτικά.
Και δεύτερο άρθρο που θέτει θέμα επάρκειας της πολιτικής ηγεσίας σε κορυφαίο οικονομικόmedia; Τυχαίο, δεν νομίζω…
Μάλλον τα ξένα κέντρα προσπαθούν να πείσουν τους ηγέτες μας να προσαρμοσθούν, να συναινέσουν και να σταματήσουν τις πρακτικές δεκαετιών, αλλιώς θα τελειώνουν μαζί τους. «Γρηγορείτε», που έλεγαν και οι Άγιοι. Μόνο που το «προσεύχεσθε» το αφήνουν για μας τους υπόλοιπους που θα πληρώσουμε και το λογαριασμό…
topontiki