ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ
Σεισμό πολλών ρίχτερ προκαλεί έρευνα για το Μετοχικό Ταμείο Στρατού (ΜΤΣ), που αποτελεί το κύριο θέμα συζητήσεως μεταξύ αποστράτων αλλά και εν ενεργεία στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας. Σύμφωνα με τη μελέτη, έπρεπε να...
είχε προχωρήσει η δημιουργία ενός κοινού Μετοχικού Ταμείου, ενώ οι αστυνομικοί θα έπρεπε να απομακρυνθούν!Η σχετική μελέτη βάζει στο προσκήνιο το θέμα της ενοποίησης των Μετοχικών Ταμείων που απασχολεί εδώ και καιρό την πολιτική ηγεσία (με ταυτόχρονη μεταβίβασή τους στο υπουργείο Εργασίας). Στο μεταξύ η Πανελλήνια Ομοσπονδία Στρατιωτικών (ΠΟΣ) έχοντας βγάλει και σχετική ανακοίνωση την 1η Ιουνίου (πριν από τον ανασχηματισμό) βάζει στο στόχαστρό της το υπουργείο, γιατί, όπως λέει, είχε στα χέρια του όχι μία άλλα δύο μελέτες από εταιρείες που έχουν εξειδίκευση στον τομέα και τις οποίες το ΥΕΘΑ κρατά στα συρτάρια του.
Η Ομοσπονδία μάλιστα κατηγορεί το υπουργείο ότι έκρυψε τις μελέτες, αφού σε ανακοίνωσή της καταγγέλλει: «Την αδιαφορία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, για αντιμετώπιση της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει το ΜΤΣ, καθόσον επιμελώς αποσιωπούσε το περιεχόμενο δύο μελετών, οι οποίες πρότειναν συγκεκριμένες και εμπεριστατωμένες λύσεις». Την ίδια ώρα όμως και η Ανεξάρτητη Ένωση Αποστράτων Ενόπλων Δυνάμεων (ΑΝΕΑΕΔ) απευθυνόμενη προς τον υπουργό παίρνει θέση ενάντια στην ενοποίηση των ταμείων, ενώ θέτει το ερώτημα: «Υπάρχει τελικά σχέδιο διάσωσης, εξυγίανσης και ανάπτυξης του ΜΤΣ, ή το οδηγείτε στον γκρεμό, δένοντας μαζί του και τα Μετοχικά Ταμεία του Ναυτικού και της Αεροπορίας, όπως διαφαίνεται από πρόσφατη πρόταση της ΓΔΟΣΥ και από παλαιότερες δηλώσεις και ρηχές μελέτες που τις υποστηρίζουν και θέλουν ενοποίηση των τριών Ταμείων, υφαρπαγή των μικρών αποθεματικών των ΜΤΑ και ΜΤΝ και μεταβίβαση της αρμοδιότητας σε άλλο υπουργείο;».
Οι αστυνομικοί στο ταμείο τους
Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Στρατιωτικών, το 2006 συντάχθηκε από την Deloitte Business Solutions A.E., σε συνεργασία με τις Hewitt Associates και American Appraisal, αναλυτικότατη μελέτη, η οποία στο Τεύχος Γ’ «Προτάσεις Στρατηγικού και Επιχειρησιακού Σχεδιασμού», αφού ανέλυε πέραν των οικονομικών στοιχείων και το επαγγελματικό περιβάλλον των συμμετεχουσών ομάδων, κατέληγε: «Με βάση τα παραπάνω χαρακτηριστικά προτείνεται η αντίστοιχη διαφοροποίηση των ασφαλιστικών συστημάτων ως εξής:
- Οι αξιωματικοί (πρώτη ομάδα) προτείνεται να παραμείνουν ασφαλισμένοι στο ΜΤΣ και στον Ειδικό Κλάδο Οικονομικής Ενίσχυσης Μερισματούχων Στρατού (ΕΚΟΕΜΣ).
- Οι αστυνομικοί (δεύτερη ομάδα) προτείνεται να ενταχθούν στα αντίστοιχα ταμεία της ΕΛ.ΑΣ.».
Η ΠΟΣ υποστηρίζει μάλιστα πως το να μην ακολουθεί το υπουργείο τις υποδείξεις της μελέτης του 2006 αλλά και μεταγενέστερης του 2010 είχε ως αποτέλεσμα να επιδεινωθεί η κατάσταση του ΜΤΣ, να υποστούν βλάβη οι μερισματούχοι και τα εν ενεργεία στελέχη να μη γνωρίζουν ποιο θα είναι το μέλλον, αφού απειλείται ακόμα και η ύπαρξη του ΜΤΣ. Προς επίρρωση των λεγομένων της η ΠΟΣ παρουσιάζει και πολυσέλιδη μελέτη, η οποία σύμφωνα με την Ομοσπονδία πραγματοποιήθηκε το Μάρτιο του 2010 οπότε και ολοκληρώθηκε (επικαιροποιήθηκε).
«Μελέτη που συνοπτικά οι κύριες προτάσεις της», αναφέρεται σε ανακοίνωση, «σε ό,τι αφορά τη λειτουργία του ΜΤΣ, είχαν ως εξής:
• Δημιουργία Ενιαίου φορέα για όλους τους κλάδους (ένα Μετοχικό Ταμείο Ενόπλων Δυνάμεων).
• Την αποχώρηση των αστυνομικών από το ΜΤΣ.
• Ή εναλλακτικά, αν αυτό δεν είναι επιθυμητό: Την παραμονή των αστυνομικών στο ΜΤ των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά παράλληλα το σχεδιασμό προγράμματος χρηματοδότησης, από το υπουργείο στο οποίο υπάγονται οι αστυνομικοί, το οποίο θα πρέπει να καλύπτει: (α) τη συνέχιση της συμμετοχής τους και (β) την έκτακτη αναδρομική χρηματοδότηση του ΜΤ, για απώλειες εσόδων που οφείλονται στη μη συμμετοχή του παραπάνω υπουργείου, στη χρηματοδότηση των παροχών των υπαλλήλων του».
«Καμπανάκι» και για το Ταμείο Ναυτικού
Σύμφωνα μάλιστα με την ίδια μελέτη, την οποία δημοσιοποίησε η ΠΟΣ, καμπανάκι χτυπά όχι μόνο για το ΜΤΣ αλλά και το Μετοχικό Ταμείο Ναυτικού για (ΜΤΝ), αφού στη σελίδα 8 σημειώνεται: «Τα ΜΤΣ και ΜΤΝ έχουν ήδη υποστεί πολύ σημαντική οικονομική ζημιά από τη μη καταβολή εργοδοτικής εισφοράς ή εργοδοτικής συμμετοχής από την πλευρά της Ελληνικής Αστυνομίας και του Λιμενικού Σώματος όλα αυτά τα χρόνια που οι κατηγορίες αυτές συμμετέχουν στα παραπάνω Μετοχικά Ταμεία. Κάποιες ελάχιστες καταβολές αμελητέων ποσών (μερικών χιλιάδων ευρώ) φυσικά απέχουν πάρα πολύ από το να θεωρηθούν ουσιαστικές. Ενδεικτικά και με ένα πρόχειρο υπολογισμό η ζημιά αυτή θα πρέπει να φθάνει τα 700 εκατομμύρια ευρώ τουλάχιστον και μόνο για το ΜΤΣ… Αν οι αστυνομικοί δεν μετείχαν καθόλου στο ΜΤΣ, τότε το παραπάνω ποσό θα περιλαμβανόταν σήμερα στην περιουσία του ΜΤΣ και η αναλογιστική του ισορροπία θα ήταν βελτιωμένη. Προφανώς, αν οι αστυνομικοί είχαν δημιουργήσει εξαρχής το δικό τους ΜΤΣ, τότε το δικό τους ΜΤ θα είχε πτωχεύσει προ πολλού».
Η έρευνα μάλιστα σημειώνει πως τα όσα αναφέρει δεν είναι μομφή κατά των αστυνομικών, αφού είναι προφανές πως ως επαγγελματική τάξη δεν ευθύνονται, αφού οι ίδιοι καταβάλλουν κανονικά τις εισφορές τους, όμως «τα σχόλια αυτά γίνονται επειδή απεικονίζουν κάποια πραγματικότητα η οποία συμβάλλει σημαντικά στη διαμόρφωση του προβλήματος του ΜΤΣ. Κατά παρόμοιο τρόπο έχει (τηρουμένων των αναλογιών) επηρεάσει το ΜΤΝ η συμμετοχή σε αυτό των λιμενικών».
«Δεν αρκούν μόνο οι εισφορές»
Αυτό που υπογραμμίζεται στη μελέτη είναι όμως πως οι εισφορές μελών από μόνες τους δεν αρκούν για να καλύψουν το κόστος των παροχών (κυρίως των συντάξεων), γι’ αυτό θα έπρεπε να υπάρχει η εργοδοτική εισφορά. Για να αντιληφθούμε καλύτερα τι λέει η μελέτη, αρκεί να ανατρέξουμε στο κεφάλαιο 4.4 με τον τίτλο «Πρόταση». Εκεί τονίζεται πως προτείνεται η αποχώρηση των αστυνομικών και των λιμενικών από τα ΜΤΣ και ΜΤΝ με τη μελέτη να συστήνει σε ό,τι αφορά τους αστυνομικούς να αναλάβει το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλειας και Πρόνοιας Απασχολουμένων στα Σώματα Ασφαλείας να καταβάλει μία παροχή σε αντικατάσταση του μερίσματος από το ΜΤΣ, σε ό,τι αφορά τους λιμενικούς θα μπορούσαν με ρύθμιση να υπαχθούν στο ΤΕΑΔΥ. «Εκεί θα πρέπει να ενταχθούν και οι σημερινές παροχές του βασικού μερίσματος και του ΕΚΟΕΜΝ σαν συνολική ρύθμιση», προτείνει η μελέτη, ενώ προστίθεται: «Επίσης, θα πρέπει να ενταχθεί στο εφάπαξ του ΕΛΟΑΝ που λαμβάνουν οι λιμενικοί στο υπάρχον Ταμείο Αρωγής Λιμενικού Σώματος. Θεωρούμε ότι μια τέτοια μετακίνηση δεν θα πρέπει να έχει σαν συνέπεια την απώλεια παροχών για τους συνταξιούχους αστυνομικούς και λιμενικούς. Όμως η μετακίνηση αυτή θα προκαλέσει μια σημαντικότατη επιβάρυνση στους φορείς υποδοχής των ασφαλισμένων αυτών. Τα δύο Μετοχικά Ταμεία (ΜΤΣ και ΜΤΝ) έχουν ήδη υποστεί σημαντικές απώλειες από τη συμμετοχή των κατηγοριών αυτών, όπως ήδη αναφέραμε παραπάνω, και θα θεωρούσαμε ως άδικη οποιαδήποτε πρόσθετη επιβάρυνση».
Σχέδια και για νέα μείωση
Με βάση αυτή τη μελέτη, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Στρατιωτικών καταλήγει: «Παρά το γεγονός ότι και οι δύο μελέτες καταλήγουν στα ίδια συμπεράσματα, δίνουν λύσεις και προτείνουν συγκεκριμένες ενέργειες, έχουν παραμείνει στα συρτάρια, η πρώτη επί 5 χρόνια και η δεύτερη επί 15 μήνες. Πληροφορίες μάλιστα που διαδίδονται με το συνήθη “ύποπτο τρόπο της φημολογίας” για την ψυχολογική παγίωση του στόχου λένε ότι σχεδιάζεται και νέα μείωση του μερίσματος κατά 25%, λόγω της αδιαλλαξίας του υπουργείου Εθνικής Άμυνας να λάβει τα μέτρα που προτείνουν οι συγκεκριμένες μελέτες. Έτσι, το ΜΤΣ βυθίζεται στο χρέος, ως αποτέλεσμα της πλήρους αδιαφορίας των αρμοδίων υπουργών ή του φόβου να μη θίξουν συντεχνιακά και κλαδικά συμφέροντα, παρά τις ιδιαίτερες επισημάνσεις και των δύο μελετών. Κύριοι της Πολιτικής Ηγεσίας του ΥΕΘΑ, εσείς που ομιλείτε για διαρθρωτικές αλλαγές αναγκαίες και δίκαιες, χωρίς να υπολογίζετε το πολιτικό κόστος, τι σας εμποδίζει να προχωρήσετε στη σπουδαιότερη διαρθρωτική αλλαγή στο χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων, που είναι η ύπαρξη ενός Ενιαίου Μετοχικού Ταμείου για τα στελέχη και των τριών Κλάδων των Ε.Δ. και ενός ενιαίου ξεχωριστού Ταμείου για όλα τα Σώματα Ασφαλείας; Η αναγκαιότητα αυτή αναγνωρίστηκε από τον ίδιο τον ΥΕΘΑ, με δηλώσεις του τον Ιανουάριο του 2010, για τις πρώτες 100 ημέρες διακυβέρνησης της παρούσας κυβέρνησης. Τα κείμενα υπάρχουν! Η ΠΟΣ δηλώνει ότι δεν θα παραμείνει απαθής θεατής της συρρίκνωσης και κατάρρευσης του ΜΤΣ. Θα διεκδικήσει με κάθε τρόπο την ικανοποίηση των λογικών και δίκαιων αιτημάτων της, για τη διάσωση και βιωσιμότητα του Ταμείου».
Τι πρότεινε η πιο πρόσφατη μελέτη
Η πλέον πρόσφατη μελέτη του Μαρτίου 2010, ανάμεσα σε άλλα, έκανε και προτάσεις που θα βοηθούσαν -κατά τους συντάκτες της- τα Μετοχικά Ταμεία. Για παράδειγμα σε ό,τι αφορά τα ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΤΕΚΝΩΝ, σημείωνε πως τα βοηθήματα τέκνων δεν έχουν λογιστική αυτοτέλεια και περιλαμβάνονται μαζί με το μέρισμα σε κοινή λογιστική ενότητα. Γι’ αυτό συνιστάται: «Τα βοηθήματα τέκνων να αποκτήσουν λογιστική αυτοτέλεια χωριστά από τα βασικά μερίσματα και να μετατραπούν σε προγράμματα καθορισμένης εισφοράς (ατομικοί λογαριασμοί) πλήρως ανταποδοτικά και πέραν της εισφοράς των γονέων να καθοριστεί εισφορά εργοδότη υπό μορφή συγκεκριμένου ποσοστού επί των αποδοχών του γονέα για κάθε παιδί».
Κατά τους συντάκτες της μελέτης με τον τρόπο αυτό θα εξακολουθούσε να υπάρχει η παροχή για τα τέκνα, όμως αυτή θα ήταν πλέον πλήρως ανταποδοτική και άρα δεν θα μπορούσε στο μέλλον να παρουσιαστεί ελλειμματική κατάσταση.
Αποσύνδεση σύνταξης από το βαθμό
Σε ό,τι αφορά τη σύνταξη στο κεφάλαιο 3.4 «Υπολογισμός Παροχής», η μελέτη σημείωνε πως η παροχή της σύνταξης εξαρτάται από το μισθολογικό βαθμό αποχώρησης του συνταξιούχου ο οποίος όμως έχει διαδοχικές αναβαθμίσεις λίγο πριν από την έξοδο επηρεάζοντας με αυτό τον τρόπο αρνητικά την ανταποδοτικότητα. Γι’ αυτό πρότεινε: «Να αποσυνδεθεί εντελώς από το βαθμό αποχώρησης και να γίνει συνάρτηση του συντάξιμου μισθού ο οποίος θα ορίζεται ως ο μέσος όρος του συνόλου των αποδοχών των τριών τελευταίων ετών πριν από την αποχώρηση. Παράλληλα θα γίνει αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης ο οποίος θα εξαρτάται πλέον από τις παραπάνω συντάξιμες αποδοχές και από τα έτη υπηρεσίας. Αν κριθεί ότι στα έτη υπηρεσίας θα πρέπει οπωσδήποτε να συμπεριλαμβάνονται και τα έτη φοίτησης στις στρατιωτικές σχολές, τότε θα πρέπει να θεσμοθετηθεί χρηματοδότηση των φορέων για την αναγνώριση αυτών των ετών ως συντάξιμων».
Σε ό,τι αφορά τις «Παροχές Θανάτου», η μελέτη χαρακτήριζε εντελώς ασυνήθιστη την καταβολή παροχής χηρείας σε επίπεδο 100% της σύνταξης του θανόντος συζύγου. «Ακόμα πιο ασυνήθιστη και δύσκολα αιτιολογούμενη (από κοινωνικής ή άλλης πλευράς) είναι η παροχή σύνταξης σε άγαμες θυγατέρες», συμπλήρωνε η μελέτη, που πρότεινε να σταματήσει η χορήγηση παροχών σε άγαμες θυγατέρες, και σε ό,τι αφόρα τη σύνταξη χηρείας, το ποσοστό να γίνει 50% και 10% για κάθε ορφανό τέκνο ως του ποσοστού του 80% κατ’ ανώτατο.
Χάος με τις κατηγορίες ασφαλισμένων
Ιδιαιτέρως σημαντική είναι η υποσημείωση 4.5 που τονίζει πως ακόμα και αν τα υπουργεία που «έχουν» την Αστυνομία και το Λιμενικό αποφάσιζαν να αποκαταστήσουν τις ζημιές στα Μετοχικά Ταμεία για τη μέχρι σήμερα συμμετοχή των στελεχών που εργοδοτούν, η συμμετοχή τους και πάλι θα εξακολουθούσε να ήταν πηγή πονοκεφάλων όταν κάτω «από την ίδια ασφαλιστική στέγη συγκεντρώνονται ομάδες με διαφορετικά εργασιακά καθεστώτα». Γι’ αυτό ίσως στο κεφάλαιο 6 που έχει τον τίτλο ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΙΑΙΟΥ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ σημειώνεται πως η δημιουργία του θα έβαζε τέλος στις ανισότητες που έχουν ως αποτέλεσμα να λαμβάνουν διαφορετικές συντάξεις μέλη διαφορετικών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, θα επέφερε θετική συνένωση των περιουσιακών στοιχείων δίνοντας τη δυνατότητα επίτευξης καλύτερων όρων αξιοποίησης της περιουσίας αυτής περιστέλλοντας το λειτουργικό κόστος που όμως η έρευνα σημειώνει πως «πρέπει να ομολογήσουμε ότι δεν είναι ιδιαίτερα υψηλό».
Στα μειονεκτήματα της πρότασης η μελέτη υπογραμμίζει: «Το μοναδικό μειονέκτημα εντοπίζεται στο Μετοχικό Ταμείο Αεροπορίας (ΜΤΑ) το οποίο σήμερα απολαμβάνει σημαντικά έσοδα από το χώρο της Πολεμικής Αεροπορίας και έχει τη δυνατότητα να διαθέτει υψηλές παροχές στα μέλη του. Με την ενοποίηση το ΜΤΑ θα χάσει αυτό το πλεονέκτημα».
Δύσβατος ο δρόμος εξόδου
Καταλήγοντας μάλιστα η μελέτη δείχνει πως ο δρόμος για την έξοδο από την κρίση των Μετοχικών Ταμείων θα είναι δύσβατος και υπογραμμίζει πως οι αλλαγές θα είναι αποτέλεσμα των ευρύτερων αλλαγών. Αλλαγές που όπως γνωρίζουμε δείχνουν να έχουν «παγώσει» παρά τις πιέσεις της τρόικας. Ας δούμε όμως τι αναφέρει ακριβώς η μελέτη που στη σελίδα 20 σημειώνει: «Με βάση αυτά ίσως το ζητούμενο, βραχυπρόθεσμα, δεν είναι να δοθεί σήμερα η οριστική λύση του προβλήματος και η μετατροπή του άμεσα από ένα προβληματικό σε ένα απόλυτα υγιές ασφαλιστικό σύστημα. Άλλωστε, σήμερα κανένα τμήμα του γενικότερου κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος της χώρας μας δεν μπορεί να υπερηφανεύεται ότι είναι υγιές και βιώσιμο. Προφανώς, αναμένουμε στα επόμενα χρόνια μια πολύ μεγάλη σειρά διαδοχικών παρεμβάσεων στο γενικότερο ασφαλιστικό σύστημα, οι οποίες θα στοχεύουν, όχι στην πλήρη εξυγίανσή του, αλλά στο βαθμιαίο έλεγχο του κόστους του. Θα λέγαμε ότι είναι μάλλον μια υπεραισιόδοξη προοπτική να θεωρήσουμε ότι ένας τομέας της κοινωνικής ασφάλισης (π.χ. οι Ένοπλες Δυνάμεις) θα βαδίσει άμεσα και μεμονωμένα προς μια ολοκληρωτική λύση του ασφαλιστικού του προβλήματος».
Τα μέτρα, όπως καταλήγει η μελέτη, θα μπορούσαν να δώσουν μια ανάσα… Με τον όρο βέβαια να εφαρμοστούν.
(Πηγή)
