Ορατός ο κίνδυνος να σπάσει σε τέσσερα διαφορετικά "μπλοκ".

H ανησυχία για την χρεοκοπία της Ελλάδας και το ενδεχόμενο να επεκταθεί η κρίση σε ολόκληρη την ευρωζώνη, βρίσκεται τον τελευταίο καιρό στο επίκεντρο των αγορών και του διεθνούς τύπου.

Αλλά η ανησυχία αυτή δεν δικαιολογείται από τα οικονομικά δεδομένα, καθώς η Ελλάδα αντιπροσωπεύει μόνο το 2,5% του ΑΕΠ της ευρωζώνης, ενώ οι δημοσιονομικοί δείκτες στο σύνολο της ευρωζώνης είναι πολύ καλύτεροι από τους αντίστοιχους των ΗΠΑ, όπου το έλλειμμα έφτασε το 2010 στο 10,6% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με τον Marko Papic, αναλυτή του γεωστρατηγικού think tank των ΗΠΑ Stratfor, η ανησυχία γύρω από την Ελλάδα και την ευρωζώνη δεν οφείλεται στην οικονομική κατάσταση της ευρωπαϊκών χωρών αλλά στην αρχιτεκτονική της Ε.Ε και τις αμφιβολίες για την πρόοδο της πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης. Αυτό που βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα είναι το ίδιο το μέλλον του ευρωπαϊκού υπερεθνικού οικοδομήματος και η προοπτική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και όχι τα ελλείμματα των ευρωπαϊκών χωρών.
Η Ε.Ε είναι μια ομοσπονδία εθνών κρατών στην οποία όλα τα μείζονος σημασίας ζητήματα όπως η εξωτερική πολιτική, η φορολογία και η άμυνα, καθορίζονται από τις εθνικές κυβερνήσεις. Κάθε σημαντική απόφαση προϋποθέτει διακρατικές συναντήσεις και συμφωνίες, που καθυστερούν πολύ την διαμόρφωση μιας ενιαίας πολιτικής και δεν επιφέρουν πάντα τα βέλτιστα αποτελέσματα. 

 

Σε πρόσφατο άρθρο του ο κ Papic εκτιμά ότι παρόλο που η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της Ε.Ε και η κατεύθυνση προς ένα "ομοσπονδιακό" κράτος με ισχυρή κεντρική εξουσία, αποτελεί την καλύτερη λύση στην σημερινή κρίση, οι δομικές αδυναμίες της Ε.Ε καθιστούν την λύση αυτή εξαιρετικά αμφίβολη.
Η Ευρώπη είναι η ήπειρος με τα περισσότερα ανεξάρτητα έθνη κράτη ανά τετραγωνικό μέτρο, τα περισσότερα από τα οποία μάλιστα είναι ιδιαιτέρως εύπορα και ισχυρά. Για ιστορικούς και γεωγραφικούς λόγους, καμία ενιαία πολιτική οντότητα δεν κατάφερε να αποκτήσει τον έλεγχο της ηπείρου.
Ακόμα και η Ε.Ε και το ΝΑΤΟ, σημειώνει η Stratfor, δημιουργήθηκαν με την ενθάρρυνση των ΗΠΑ σαν ανάχωμα στην τότε κραταιά Σοβιετική Ένωση. Αλλά σήμερα η Ρωσία αποτελεί θεωρητική έστω απειλή μόνο για τα κράτη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης που μπήκαν μόλις πρόσφατα στην Ε.Ε, ενώ η Γαλλία και η Γερμανία την αντιμετωπίζουν σαν ένα επιχειρηματικό συνέταιρο και πρόθυμο αγοραστή των οπλικών συστημάτων της στρατιωτικής τους βιομηχανίας.

Τα κράτη του πρώην ανατολικού μπλοκ από την πλευρά τους έχουν αρχίσει να αναζητούν άλλες εναλλακτικές για την χάραξη της αμυντικής τους πολιτικής. Τα τέσσερα κράτη της συμμαχίας του Visegrad, η Πολωνία, η Τσεχία, η Σλοβακία και η Ουγγαρία, προσανατολίζονται στην συγκρότηση μιας ανεξάρτητης αμυντικής συμμαχίας.

Αλλά σύμφωνα με τη Stratfor, υπάρχουν και άλλα σημάδια που καταδεικνύουν ότι στον τομέα της αμυντικής συνεργασίας υπάρχει μια διάσπαση στο εσωτερικό της Ε.Ε.

Οι βαλτικές χώρες, αντιμέτωπες με την αναγέννηση της Ρωσίας, αποσκοπούν σε μια διεύρυνση της στρατιωτικής και αμυντικής συνεργασίας με τις σκανδιναβικές χώρες, με την Λιθουανία να είναι έτοιμη να συμμετάσχει στη Νορβηγική Ομάδα Κρούσης, της οποίας η Εσθονία είναι ήδη μέλος. Η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία από την πλευρά τους έχουν αποφασίσει να ενισχύσουν τη συνεργασία τους με μια εκτεταμένη στρατιωτική συμφωνία στο τέλος του 2010.

"Η αμυντική περιφερειοποίηση της Ευρώπης δεν είναι καλό σημάδι για το μέλλον της ευρωζώνης. Μια νομισματική ένωση δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς ενιαία αμυντική πολιτική, ειδικά αν απάντηση στην κρίση της ευρωζώνης αποτελέσει η βαθύτερη ενοποίηση" τονίζει.

Η Stratfor προβλέπει ότι αν η Γερμανία δεν αποφασίσει να αναλάβει περισσότερο ηγετικό ρόλο, οι τάσεις αυτές θα οδηγήσουν στην περιφερειοποίηση της Ευρώπης σε τέσσερα διαφορετικά μπλοκ κρατών, υπονομεύοντας την δημιουργία μιας ενιαίας πολιτικής οντότητας.

Το πρώτο μπλοκ θα αποτελείται από την Γερμανία και τα κράτη που βρίσκονται στη σφαίρα επιρροής της, δηλαδή την Αυστρία, την Ολλανδία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, την Τσεχία, την Ουγγαρία, την Κροατία, την Ελβετία, τη Σλοβενία, τη Σλοβακία και τη Φιλανδία. Τα κράτη αυτά δεν ζημιώνονται από την ανταγωνιστικότητα της Γερμανίας και δεν απειλούνται από την σύσφιξη των σχέσεων της τελευταίας με τη Ρωσία.
Το δεύτερο μπλοκ θα αποτελείται από τα σκανδιναβικά κράτη και τα κράτη της Βαλτικής. Τα κράτη αυτά έχουν ανταγωνιστικές σχέσεις με τη Γερμανία και δεν βλέπουν με καλό μάτι την ανάδυση της  "νέας" Ρωσίας.

Στο τρίτο μπλοκ θα μετέχουν τα κράτη της συμμαχίας του Visergrad, δηλαδή η Πολωνία, η Τσεχία, η Σλοβακία και η Ουγγαρία, μαζί με τη Ρουμανία, ενδεχομένως και τη Βουλγαρία. Τα κράτη αυτά επιθυμούν να αποκτήσουν μια πιο στενή αμυντική συνεργασία, υπό τη σκιά της Ρωσίας.

Το τέταρτο μπλοκ θα περιλαμβάνει τα κράτη της Μεσογείου. Τα κράτη αυτά αντιμετωπίζουν κοινά προβλήματα ασφάλειας, καθώς είναι εκτεθειμένα στην μετανάστευση από την Ασία και την Αφρική. Επίσης οι οικονομίες τους δεν είναι τόσο ανταγωνιστικές όσο αυτές των κρατών της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης.

Τελός, υποστηρίζει η Stratfor, υπάρχουν και οι περιπτώσεις της Γαλλίας και της Μ. Βρετανίας, οι οποίες στην ουσία δεν ανήκουν σε κανένα μπλοκ.

H M. Βρετανία διαχωρίζει παραδοσιακά τη θέση της από την υπόλοιπη "ηπειρωτική" Ευρώπη, ενώ η Γαλλία παρά τη στενή σχέση με τη Γερμανία, παραμένει πάντοτε μια Μεσογειακή χώρα.

Όσο για τη Γαλλία, εφόσον αποφασίσει να εγκαταλείψει την συνεργασία με την Γερμανία για την ηγεσία της Ε.Ε, θα αποκτήσει άμεσα πρωταγωνιστικό ρόλο στο Μεσογειακό μπλοκ, πιθανότατα με τις ευλογίες των ΗΠΑ και της Μ. Βρετανίας.

 

euro2day.gr