Δυστυχώς
και το 2012 το αβέβαιο μέλλον της Ευρωζώνης θα συνεχίσει να ρίχνει τη
βαριά σκιά του πάνω στην παγκόσμια οικονομία.
Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν κι άλλες πηγές ανησυχίας, πρωτίστως ο
κίνδυνος μιας όχι και τόσο ‘ομαλής’ προσγείωσης της κινεζικής
οικονομίας, μιας προεκλογικής παράλυσης στην Αμερική ή ενός μεγάλου και
απροσδόκητου γεωπολιτικού σοκ. Ακόμη και στο καλύτερο δυνατό σενάριο, η
υπερχρέωση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα των προηγμένων
οικονομιών θα ψαλιδίσει τις προοπτικές τους για ισχυρούς ρυθμούς
ανάπτυξης. Πάντως, η κυρία πηγή απειλής σε παγκόσμιο επίπεδο παραμένει η
Ευρωζώνη.
Δεν υπάρχουν εύκολες
λύσεις. Η Ευρωζώνη χρειάζεται μια νέα συνθήκη που θα δημιουργήσει
ισχυρές και συγκεντρωτικές δημοσιονομικές και εποπτικές αρχές, οι οποίες
θα συνοδεύονται από τον ανάλογο βαθμό πολιτικής ολοκλήρωσης. Η
ουσιαστική διεύρυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ίσως να προϋποθέτει την
έξοδο ορισμένων λιγότερο ανεπτυγμένων κρατών από την Ευρωζώνη μέχρις
ότου κατακτήσουν το απαιτούμενο επίπεδο ανάπτυξης της οικονομίας τους.
Δυστυχώς όμως αυτό είναι πολιτικά απαράδεκτο, και όχι μόνο για τη
Γαλλία.
Κατά συνέπεια, η μόνη
ρεαλιστική μεσοπρόθεσμη λύση είναι μια επεκτατική ερμηνεία του
καταστατικού χάρτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που στην καλύτερη
περίπτωση θα ερχόταν ευθύς αμέσως μετά από μια μείζονα αναδιάρθρωση του
ιδιωτικού και δημόσιου χρέους των κρατών της ευρωπαϊκής περιφέρειας.
Είναι εύλογη η νευρικότητα της ΕΚΤ καθώς διακινδυνεύει να βρεθεί μπροστά
σε μεγάλες ζημιές χρηματοδοτώντας ένα βαρέλι χωρίς πάτο, και μάλιστα
χωρίς να διαθέτει αυτόματη δημοσιονομική στήριξη επαρκών διαστάσεων ώστε
να απορροφήσει τις επικείμενες ζημιές της. Είναι κατανοητές επίσης και
οι ανησυχίες της Γερμανίας που θα κληθεί να πληρώσει ένα δυσανάλογα
μεγάλο μερίδιο από το μελλοντικό κόστος για την ανακεφαλαιοποίηση της
ΕΚΤ και θα υποχρεωθεί να ανεχθεί έναν πολύ υψηλότερο πληθωρισμό απ’ ό,τι
θα ήθελε.
Η κατάληξη της
τελευταίας ευρωπαϊκής συνόδου, που ήταν ότι η συμμετοχή του ιδιωτικού
τομέα στην αναδιάρθρωση του κρατικού χρέους δεν θα επεκταθεί σε άλλο
κράτος μέλος της Ευρωζώνης πέραν της Ελλάδας, κάνει τα πράγματα
χειρότερα. Πρόκειται για μια παράλογη τοποθέτηση. Ένα σύστημα που δεν
επιτρέπει τις χρεοκοπίες απλά δεν είναι σύστημα.
Το πρόβλημα του ευρώ
μπορεί ακόμη να λυθεί μεσοπρόθεσμα με έναν συνδυασμό σκληρής
αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στα
κράτη της ευρωπαϊκής περιφέρειας, σε συνδυασμό με μια πολύ επεκτατική
νομισματική πολιτική από την πλευρά της ΕΚΤ. Εφόσον οι χώρες του
ευρωπαϊκού Βορρά αποφασίσουν να στηρίξουν το χρέος, μπορεί να αποφευχθεί
μια πληθωριστική έκρηξη, τουλάχιστον για κάποιο διάστημα. Ιδανικά θα
έπρεπε ορισμένες αδύναμες χώρες να εγκαταλείψουν το ενιαίο νόμισμα για
να αποκαταστήσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να ανοίξουν το δρόμο
για μια πιο στενή ολοκλήρωση ανάμεσα στις υπόλοιπες. Διαφορετικά, οι
μακροπρόθεσμες συνέπειες μπορεί να είναι αρνητικές και η Ευρωζώνη να
εξακολουθήσει να χρειάζεται μια νέα συνθήκη για να αποφύγει τον αέναο
στασιμοπληθωρισμό.
Επί του παρόντος, το 2012 μοιάζει με άλλη μια χρονιά όπου η Ευρωζώνη σπαρταράει γλιστρώντας προς ένα αβέβαιο μέλλον.
http://www.sofokleous10.gr/
