Το θέμα της ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών των επιχειρήσεων είναι ένα θέμα που απασχολεί συχνά πυκνά τον επιχειρηματικό κόσμο τα τελευταία χρόνια.Αυτή τη φορά όμως τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά, καθώς εν μέσω της οικονομικής κρίσης, οι επιχειρηματίες βρίσκονται στο χείλος της καταστροφής. Κάνοντας μία σύντομη ιστορική αναδρομή θα πρέπει να θυμίσουμε ότι από το 2006 έως το 2010 δόθηκαν υπό τη μορφή ενισχύσεων οι εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου υπέρ των επιχειρήσεων, προκειμένου να ρυθμίσουν τα δάνειά τους μακροπρόθεσμα για 10 χρόνια. Κατά γενική ομολογία η εφαρμογή το συγκεκριμένου μέτρου ήταν ένα μεγάλο ευεργέτημα για τις επιχειρήσεις, αλλά στην πορεία και με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, εξελίχθηκε σε βρόγχο που τείνει να τις πνίξει και να τις καταστρέψει.
Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στην Καβάλα συνάντηση των προέδρων των Επιμελητηρίων που συγκαταλέγονται στις συγκεκριμένες ρυθμίσεις, προκειμένου να ξεκινήσει μια κοινή προσπάθεια πίεσης προς την κυβέρνηση για την περαιτέρω στήριξη της επιχειρηματικότητας.
Ο οικονομολόγος και σύμβουλος επιχειρήσεων Νίκος Νικόπουλος πήρε μέρος στην ευρεία σύσκεψη 25 επιμελητηρίων της χώρας μίλησε στο ράδιο “Παρατηρητής” για το θέμα, έχοντας αναλύσει και αποκωδικοποιήσει πλήρως το θέμα των τραπεζών λόγω της πολύχρονης ενασχόλησής του.
Οι τράπεζες χρησιμοποιήθηκαν ως μηχανισμός για να μετατραπεί το δημόσιο χρέος σε ιδιωτικό
ΠτΘ: Ποια είναι η σχέση σήμερα του τραπεζικού συστήματος με την ελληνική πραγματική οικονομία και πόσο είναι σε θέση αυτό να αποτελέσει το μοχλό ανάπτυξης πάνω στον οποίο θα βασισθεί η επανεκκίνηση της οικονομίας μας;
Ν.Ν.: Είναι κατ’ αρχήν εξαιρετικά επικίνδυνο να κάνεις σήμερα μια αξιολόγηση ειλικρινή απέναντι στο κοινό για την πραγματική κατάσταση των τραπεζών. Όταν από βήματος κοινοβουλίου ο υπουργός Οικονομικών λέει ότι δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα το πιστωτικό σύστημα, ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι οχυρωμένες έναντι της κεφαλαιακής τους επάρκειας, έναντι των κανόνων της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας και έναντι των παγκόσμιων συμφωνιών σχετικά με το τραπεζικό σύστημα, αυτό έρχεται σε αντίφαση με το να λες αυτό που ο περισσότερος κόσμος καταλαβαίνει, ότι δηλαδή οι Τράπεζες στην Ελλάδα δεν έχουν καμία απολύτως δυνατότητα να στηρίξουν την πραγματική οικονομία.
ΠτΘ: Ποια είναι η αλήθεια;
Ν.Ν.: Η αλήθεια είναι ότι οι τράπεζες χρησιμοποιήθηκαν, αυτό το είχα επισημάνει εδώ και δυόμισι χρόνια στο περιοδικό «ΖΩ», για να παίξουν ένα ρόλο ο οποίος σήμερα πληρώνεται τοις μετρητοίς, δηλαδή χρησιμοποιήθηκαν ως μηχανισμός για να μπορέσει να μετατραπεί το δημόσιο χρέος σε ιδιωτικό. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα οι τράπεζες να πληγωθούν σχεδόν θανάσιμα. Αυτή τη στιγμή απλώς και μόνο βλέπουμε κάτι που στην καλύτερη περίπτωση θα μπορούσε να πει κάποιος ότι μοιάζει με επιθανάτιο ρόγχο των τραπεζών.
ΠτΘ: Παρά το γεγονός ότι λέγεται ότι οι ελληνικές τράπεζες πέρασαν το stress test;
Ν.Ν.: Αυτό και να γίνει σημαίνει ότι από αύριο το πρωί ανοίγουν οι κρουνοί και χρηματοδοτείται η ελληνική οικονομία, γιατί βέβαια, αυτό δεν πρόκειται να γίνει. Το θέμα είναι τι σημαίνει stress test…
Οι πραγματικές επισφάλειες των τραπεζών είναι πολλαπλάσιες αυτών που επίσημα δηλώνονται
ΠτΘ: Πέστε το για να το καταλάβει και ο κόσμος…
Ν.Ν.: Είναι μια αξιολόγηση που αφορά σύγκριση υπό μορφή κλάσματος αριθμητικής, δηλαδή παραστάσεως των ιδίων κεφαλαίων μιας τράπεζας και των τοποθετήσεων τους σε διάφορες μορφές τοποθετήσεων, όπως χορηγήσεις, μετοχές και οτιδήποτε άλλο. Αυτό το ενεργητικό, αυτές οι τοποθετήσεις, σταθμίζονται με κάποιο βαθμό επικινδυνότητας και από το αποτέλεσμα που βγάζει το κλάσμα, που στον αριθμητή έχει τα ίδια κεφάλαια και στον παρονομαστή το σταθμισμένο ενεργητικό, λέμε αν περνά ή όχι τον πήχυ της κεφαλαιακής επάρκειας. Τι σχέση έχει αυτό, που ο καθένας μπορεί να το φτιάξει σχεδόν όπως θέλει, με τη δυνατότητα μιας τράπεζας αυτή τη στιγμή να χρηματοδοτήσει την ελληνική οικονομία; Και όταν λέω ότι μπορεί να το φτιάξει όπως θέλει αυτή τη στιγμή ξέρουμε πάρα πολύ καλά ότι αν απεικονισθούν οι πραγματικές επισφάλειες των τραπεζών είναι τετραπλάσιες, πενταπλάσιες ή και δεκαπλάσιες, κανείς δεν ξέρει πόσο είναι, από αυτές που επίσημα δηλώνονται.
ΠτΘ: Κρύβουν τις επισφάλειές τους δηλαδή;
Ν.Ν.: Πολλές φορές τεχνικά και ενδεχόμενα πολλές φορές και κατά παράβαση των διεθνών συμβάσεων ή αν θέλετε και με την ανοχή των διεθνών οργάνων.
Πρέπει να αλλάξουν τα συναλλακτικά ήθη
ΠτΘ: Αν υποθέσουμε ότι σήμερα οι τράπεζες είναι αδύνατον να επιδοτήσουν την επιχειρηματικότητα τι μπορεί να γίνει στην πραγματική οικονομία προκειμένου να ανακάμψει;
Ν.Ν.: Δεν είναι δυνατόν να λέμε ότι η ελληνική οικονομία θα μείνει χωρίς εξωτερική χρηματοδότηση για πάντα, δηλαδή χωρίς ξένα κεφάλαια, και μιλώ για την ιδιωτική οικονομία. Το πώς θα συμβεί αυτό θα μπορούσαμε ενδεχόμενα να το συζητήσουμε. Υπάρχουν πάρα πολλές σκέψεις, αλλά ούτε αυτό είναι τόσο χρήσιμο αυτή τη στιγμή. Αυτό που είναι χρήσιμο και άμεσο είναι να καταλάβουν κατ’ αρχήν οι επιχειρηματίες ότι είναι καθαρά επικοινωνιακή η λογική, που περνά ακόμη και μέσα από τα ΜΜΕ, ότι από την Δευτέρα ανοίγουν οι Τράπεζες, μετά την Τετάρτη, μετά στις 21 Μαΐου μετά στις 30 Ιουνίου. Αυτό πρέπει να το ξεχάσουμε, διότι είναι επικοινωνιακό. Ο καθένας που ανακοινώνει κάτι τέτοιο κάνει τη δουλειά του. Ο κάθε επιχειρηματίας πρέπει να κάνει ένα καινούργιο ταμειακό πρόγραμμα, να αλλάξει τελείως τις ταμειακές του προτεραιότητες, να αλλάξει τελείως τη συμφωνία του με τις αγορές και αν υπάρξει μια κοινή συνείδηση απέναντι σε αυτή τη λογική τότε ίσως μπορεί να συντηρηθεί ένα κομμάτι του οικονομικού ιδιωτικού συστήματος, μέχρις ότου βρεθεί κάποιος να αναπληρώσει το κενό που έχει δημιουργηθεί.
ΠτΘ: Αυτή η νέα κίνηση στην υφιστάμενη κατάσταση της αγοράς πόσο ρεαλιστικά πραγματοποιήσιμη είναι για να αλλάξουν ουσιαστικά τα συναλλακτικά ήθη;
Ν.Ν.: Δουλεύω 22 χρόνια από την εσωτερική πλευρά του γκισέ και έντεκα σαν ελεύθερος επαγγελματίας. Η συγκέντρωση των επιμελητηρίων στην Καβάλα είχε μια αξιοσημείωτη ωριμότητα και μια αξιοσημείωτη ενότητα με ένα εξαιρετικά κοινό λόγο, δηλαδή αυτό που έλεγε ο ένας και το εννοούσε το καταλάβαινε και ο άλλος και το εννοούσε, ανεξάρτητα από πολιτικές τοποθετήσεις ή από άλλη ειδοποιό διαφορά.
Οι επιχειρήσεις από τη στιγμή που πήραν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, έπαψαν να χρηματοδοτούνται από τις ελληνικές τράπεζες
ΠτΘ: Ποιο ήταν το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν;
Ν.Ν.: Το συμπέρασμα ήταν ότι αυτά τα δάνεια που δόθηκαν κάποια στιγμή με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου για να στηρίξουν την ελληνική επιχειρηματικότητα, είτε την παραμεθόριο είτε των πυρόπληκτων νομών, δεν είναι δυνατόν σε καμία περίπτωση να από πληρωθούν σε ιστορικούς χρόνους. Δεν ζήτησαν διορθώσεις, υπήρχε μια κοινή συνείδηση ότι αυτά τα δάνεια δεν πρόκειται να πληρωθούν εάν ζητηθεί να πληρωθούν στους χρόνους που έχουν ορισθεί μέσα από τις υφιστάμενες υπουργικές αποφάσεις. Το δεύτερο συμπέρασμα ήταν ότι οι επιχειρήσεις αυτές από τη στιγμή που πήραν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου και ανέκυψε η κρίση έχουν τεθεί εκτός πιστωτικών κριτηρίων, δηλαδή χρηματοδοτούνται από τις ελληνικές τράπεζες.
ΠτΘ: Παρά το γεγονός ότι έχουν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου;
Ν.Ν.: Και ίσως εξαιτίας του γεγονότος ότι έχουν την εγγύηση. Από εκεί και πέρα υπήρξε και μια τρίτη διαπίστωση, ότι το χρηματοοικονομικό κόστος που έχουν επιβαρυνθεί αυτές οι εταιρείες ουσιαστικά καθιστά ακόμη πιο δύσκολη την εξόφληση και το τέταρτο συμπέρασμα ήταν ότι αυτή τη στιγμή το δημόσιο δεν ενεργεί όπως κατά το νόμο επιβάλλεται, όταν οι εταιρείες αυτές κινούνται για να επιδιώξουν την εξυγίανσή τους μέσα από τις διατάξεις του 3588 άρθρο 99107, δηλαδή όταν το δημόσιο έχει συγκεκριμένο από το νόμο ρόλο, κάνει, και θα το πω λαϊκά, το κοροΐδο και κατ’ αυτό τον τρόπο αυτές οι προσπάθειες ναυαγούν. Τέθηκε ένα οριστικό συμπέρασμα σύμφωνα με το οποίο αν αυτή τη στιγμή το δημόσιο εξακολουθεί να αντιλαμβάνεται αυτές τις δεκαπέντε χιλιάδες ή τις είκοσι, κανείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια πόσες είναι οι επιχειρήσεις που έχουν πάρει αυτά τα οκτώ περίπου δις εγγυήσεις, και εξακολουθήσει να τις αντιμετωπίζει σαν ένα μακροοικονομικό πρόβλημα αθροιστικό στο δημόσιο χρέος, τότε στην πραγματικότητα δεν πρόκειται να μείνει τίποτα απολύτως όρθιο από αυτή την επιχειρηματικότητα αλλά και από όλες τις γενικότερες υποδομές που επί σειρά ετών κτίζονταν για να μπορέσει να αναπτυχθεί η επιχειρηματικότητα σε κάποιες περιοχές.
ΠτΘ: Λέτε δηλαδή ότι το ελληνικό κράτος δεν μπορεί να αντιμετωπίζει τους επιχειρηματίες σαν νούμερα που επιβαρύνουν το κρατικό χρέος αλά θα πρέπει να ξαναδεί τον τρόπο με τον οποία θα χρηματοδοτηθούν ξανά για να μη χαθούν οι επιχειρήσεις
Ν.Ν.: Ναι και κυρίως αυτό το κομμάτι του οιονεί χρέους που έχει αναλάβει ότι δεν είναι ένα αλγεβρικό μέγεθος, αλλά ένα δυναμικό μέγεθος, το οποίο εκ του σκοπού τον οποίο χορηγήθηκε, θα προκύψουν και τα αποτελέσματα.
ΠτΘ: Λόγω της εμπειρίας σας πόσο αισιόδοξος είστε για αυτό;
Ν.Ν.: Έχω την αίσθηση ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, χωρίς να δίνω άφεση, η πολιτική ηγεσία, η πληροφόρηση που έχει και επεξεργάζεται και οι εκθέσεις τις οποίες παραλαμβάνει δεν είναι τίποτα άλλο παρά απλά ο ευπρεπισμός μιας πολύ – πολύ – πολύ σοβαρής και άσχημης πραγματικότητας, δηλαδή εάν δεν ξεφύγει από τα νούμερα, τότε αυτό το οκτώ δις θα πρέπει να το υπολογίζει αυξημένο ή πολλαπλασιασμένο με ένα πολλαπλασιαστή που θα είναι τουλάχιστον διψήφιος από την άποψη της δημοσιονομικής ζημιάς. Κατά την έννοια αυτή θεωρώ ότι η πρωτοβουλία που αναπτύχθηκε χθες και η παρουσία των φορέων, του περιφερειάρχη, του βουλευτή Καβάλας του κ. Παπουτσή, έχει αυτή την έννοια. Κατ’ αυτό τον τρόπο προσπαθήσαμε έναντι των ανθρώπων αυτών να είμαστε ιδιαίτερα αναλυτικοί, χωρίς κραυγές, να εξηγήσουμε όσο γίνεται πιο τεχνικά και πιο σοβαρά το πρόβλημα στη δυναμική του. Θεωρώ ότι αν δεν αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα τότε θα συμβεί ακριβώς το αντίθετο, αυτό το οποίο στην πραγματικότητα έχει γίνει αποδεκτό, Δηλαδή αντί να μιλάμε για οκτώ δις θα μιλάμε για ογδόντα δις, για εκατό, για εκατόν πενήντα δις δημοσιονομική ζημιά. Κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει με τι πολλαπλασιαστές θα λειτουργήσει η καταστροφή αυτού του κομματιού της επιχειρηματικότητας στα τρία τέταρτα της ελληνικής επικράτειας.
Είναι αισιόδοξη η κοινή στάση των επιμελητηρίων απέναντι στο πρόβλημα
ΠτΘ: Άρα ο κίνδυνος έρχεται, επέρχεται ή θα τον αποφύγουμε;
Ν.Ν.: Ο κίνδυνος είναι εκ του αδυνάτου δηλαδή αν κάποιος βγει με την πεποίθηση ότι θα πετάξει στον τριακοστό όγδοο όροφο ενός ουρανοξύστη και πηδήξει από το παράθυρο θα σκάσει και θα γίνει πολτός. Επομένως δεν μιλάμε στην πραγματικότητα για κίνδυνο αλλά να δεχθεί το ελληνικό δημόσιο, οι αρμόδιοι της ελληνικής κυβέρνησης ότι αυτό είναι μια πραγματικότητα, δηλαδή η ζημιά έχει επέλθει στο μέγεθος των οκτώ δις και ότι για να μην πολλαπλασιαθεί πρέπει να αντιμετωπισθεί με σοβαρότητα. Όσον αφορά το αν αισιοδοξώ θα πω ότι μέχρι χθες το πρωί είχα πάρα πολύ σοβαρές επιφυλάξεις. Βλέποντας όμως ότι πραγματικά άνθρωποι που προέρχονται από διαφορετικά μέρη της γεωγραφικής ελληνικής επικράτειας να τίθενται απέναντι σε ένα πρόβλημα, που είναι επαρκώς αναλελυμένο και με επαρκείς εμπειρίες, και μπορούν να διατυπώσουν μια ενιαία άποψη με κάνει να αισιοδοξώ. Δηλαδή αυτό που είδα χθες ήταν μια πολύ ευχάριστη έκπληξη.
Η αγορά αντιδρά με αρκετή υγεία στην έλλειψη πιστωτικής υποστήριξης και βρίσκει λύσεις
ΠτΘ: Άρα η λύση θα έρθει από την πραγματική οικονομία;
Ν.Ν.: Το υποστηρίζω και για αυτή την περίπτωση, όπως το λέω και για το γεγονός ότι βλέπω πλέον με πολύ μεγάλη ευχάριστη έκπληξη ότι η αγορά, όχι στο σύνολό της, αντιδρά με αρκετή υγεία στην έλλειψη πιστωτικής υποστήριξης και βρίσκει λύσεις, ίσως όχι στο ίδιο επίπεδο, ίσως όχι στους ίδιους τζίρους, ίσως όχι στα ίδια ανοίγματα για τη λειτουργία της εκεί που κάποτε προσέφευγε πάρα πολύ εύκολα στο τραπεζικό σύστημα. Το ερώτημα γεννιέται ότι αν αυτό το πράγμα διαρκέσει πάμε στην ευχάριστη υπόθεση ότι η αγορά θα τα καταφέρει οι τράπεζες όμως στη συνέχεια τι θα κάνουν;
ΠτΘ: Ο κόσμος θα πρέπει να ανησυχεί για τις καταθέσεις του
Ν.Ν.: Θα απαντήσω διπλωματικά. Για το λιγότερο πού θα πρέπει να ανησυχεί ο κόσμος είναι οι καταθέσεις του.
Όλοι οι μηχανισμοί κερδίζουν χρόνο λόγω έλλειψης ρευστότητας
ΠτΘ: Μια τελευταία αξιολόγηση πώς περπατά ο καινούργιος αναπτυξιακός νόμος;
Ν.Ν.: Έχω την αίσθηση ότι δεν περπατά. Έχω την αίσθηση ότι όλοι οι μηχανισμοί κερδίζουν χρόνο λόγω των ελλείψεων που υπάρχουν στην ρευστότητα. Από εκεί κει πέρα αν υπάρχει μια πραγματικότητα που λέει ότι δεν υπάρχει η ρευστότητα όλες οι υπόλοιπες δυσλειτουργίες θα μπορούσαν πολύ εύκολα να αποδοθούν στο γεγονός αυτό. Σίγουρα δεν είναι μόνο αυτό το γεγονός, αλλά θεωρώ ότι είναι το πιο κρίσιμο.
πηγη
posted by sklantzithres.
