του Κώστα Στούπα
Όλο και πιο σπάνια πλέον μπορεί να συναντήσεις κάποιον γκουρού των αγορών ο οποίος να μην βλέπει συνέχιση της ανόδου σ’ αυτές.
Το 2009 περί τις 666 μονάδες του S&P 500 ήταν δύσκολο να βρεις κάποιον να μην πιστεύει πως θα συνεχιστεί η κάθοδος…
Αυτή την περίοδο ακόμη και εκ φύσεως απαισιόδοξοι, όπως ο Μαρκ Φάμπερ, είναι φειδωλοί στις απαισιόδοξες προβλέψεις τους.
Η πλειοψηφία των εκ πεποιθήσεως αισιόδοξων με μια πολύ λογική συνάρτηση υπολογίζει πως όσο τα επιτόκια μένουν κοντά στο μηδέν, οι κεντρικές τράπεζες θα «τρομπάρουν» ρευστότητα στο σύστημα, οι εταιρείες θα παράγουν κέρδη και οι μετοχές εν μέσω μικρών διορθώσεων θα συνεχίσουν να εκτοξεύονται και οι τιμές θα παραμένουν φθηνές.
Ο κόσμος σε Ανατολή και Δύση κυριαρχείται από σοσιαλιστές οι οποίοι πιστεύουν πως η νομισματική επέκταση θα μπορέσει να συνεχιστεί επ’ αόριστον στα πλαίσια της αναδιανομής τους συνεχώς μειούμενου πλούτου της Δύσης.
Αδύναμος κρίκος της παγκόσμιας οικονομίας αυτή τη περίοδο είναι η Ευρώπη. Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν πως από εδώ θα ξεκινήσει η επόμενη παγκόσμια οικονομική κρίση.
Οι ΗΠΑ υπόκεινται τη μείωση τους μεριδίου στο παγκόσμιο πλούτο, αλλά διαθέτουν την ευελιξία στην αγορά εργασίας, ευελιξία στην ανάπτυξη καινοτομίας και τέλος άφθονη και φθηνή ενέργεια λόγω της σχιστολιθικής επανάστασης.
Επιπλέον διαθέτουν την ισχυρότερη στρατιωτική μηχανή στον πλανήτη και μια μεγάλη και ομογενοποιημένη αγορά, τα οποία εγγυώνται στην ισχύ του δολαρίου σαν το νόμισμα στο οποίο μπορεί κάποιος να διασφαλίσει τα περιουσιακά του στοιχεία.
Η Κίνα είναι νέος παράγων στο διεθνές σκηνικό και δεν έχουμε δει ακόμη τις αντοχές στις οικονομικές κρίσεις. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε τον τρόπο που το καθεστώς θα προσπαθήσει να ελέγξει τις αντιδράσεις του πληθυσμού σε συνθήκες συρρίκνωσης εισοδήματος όταν προκύψει μια κρίση.
Η Ευρώπη διαθέτει ένα ισχυρό Ευρώ το οποίο στηρίζεται σε πήλινα πόδια, χωρίς ενιαία δημοσιονομική πολιτική, στρατιωτική ισχύ και μια ομάδα κοινωνιών με διαφορετικές νοοτροπίες που η κάθε μια προσπαθεί να ρίξει στις άλλες τις ευθύνες της μείωσης του βιοτικού επιπέδου που υπόκειται.
Μοναδική διέξοδος της Ευρώπης είναι οι μεταρρυθμίσεις: Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, η μείωση του κοινωνικού κράτους και η δημοσιονομική και πολιτική ενοποίηση.
Κάθε άλλη διέξοδος μέσω της επιστροφής στα εθνικά νομίσματα και κράτη, βάζει τις βάσεις εξαφάνισης της Ευρώπης και μετατροπή της σε πεδίο ανταγωνισμού των συμφερόντων των αυριανών μεγάλων δυνάμεων όπως είναι η Κίνα και ιδίως η ακόμη πιο δυναμικά ανερχόμενη, Ινδία.
Η Ευρώπη όχι μόνο δεν διαθέτει φθηνή ενέργεια αλλά είναι εξαρτημένη από τη Ρωσία μια φθίνουσα πρώην στρατιωτική υπερδύναμη που κυβερνάται από μια διεφθαρμένη ολιγαρχία, η οποία προσπαθεί να εξασφαλίσει την συνοχή και υποταγή της κοινωνίας με εθνικιστικές εξάρσεις λόγων και πράξεων.
Η Ευρώπη δεν μπορεί να συνεχίσει να ζει όπως ζούσε όταν αντιπροσώπευε το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού και κατανάλωσε το 25% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Η μείωση του βιοτικού επιπέδου συμπίπτει με την παρουσία του Ευρώ και οι λαοί το βλέπουν σαν την αιτία αυτής της επιδείνωσης. Δεν ευθύνεται το Ευρώ, το οποίο ίσα- ίσια έχει εξομαλύνει αυτή τη διολίσθηση του βιοτικού επιπέδου μιας κοινωνίας δημογραφικά γηράσκουσας και μιας οικονομίας που αδυνατεί να διατηρήσει την παλιότερη ισχύ σε πλανητικό επίπεδο.
Οι νότιοι της Ευρώπης ζητούν επιθετική νομισματική πολιτική και οι βόρειοι λιτότητα. Ο ένας προσπαθεί να βάλει χέρι στη τσέπη του άλλου, αντί να καθίσουν από κοινού και να δουν, τι πρέπει να κάνουν για να αποκτήσουν μια ανταγωνιστική οικονομία που θα αντέξει στις εξελίξεις που έρχονται.
Αντί να σχεδιάσουν τις προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν στην Ευρώπη να αποκτήσει τις επόμενες Google, Apple, Facebook, 3printing καινοτομίες, σχιστολιθικό αέριο κλπ μαλώνουν για το πόσα άχρηστά γεφύρια πρέπει να χτιστούν με φρεσκοτυπωμένο χρήμα, προκειμένου να μειωθεί παροδικά η ανεργία…
Η Ευρώπη συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες να είναι το επίκεντρο του επόμενου κραχ και η Ελλάδα έχει αναδειχθεί στο πυρήνα αυτού του επίκεντρου. Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα συγκεντρώνει όλο και περισσότερες πιθανότητες να υποστεί ακόμη μεγαλύτερες συνέπειες στις οικονομικές της δραστηριότητες.
Εμείς εδώ ασχολούμαστε με το σε πόσες δόσεις θα πληρωθούν οφειλές προς το δημόσιο που όλο και περισσότεροι αδυνατούν να πληρώσουν, με του «κουμπάρους» της Νέας Δημοκρατίας, τα λαμόγια του ΠΑΣΟΚ και τους δημοσίου υπαλλήλους, εκατομμυριούχους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που παριστάνουν τους νεομπολσεβίκους…
Με λίγα λόγια… των οικιών ημών εμπιπράμενων υμείς άδετε…
Ένα φθαρμένο και διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα που πνέει τα λοίσθια και μια ανάπηρη εγκεφαλικά κοινωνία που δέχεται κάθε θεωρία συνωμοσίας σαν ερμηνεία αρκεί αυτή να αποφεύγει να κοιτάξει την πραγματικότητα.
Ο πυρήνας το ελληνικού προβλήματος είναι πως 2,5 εκατ. εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα μπορούν εκτός των άλλων να συντηρήσουν 2,7-3 εκατ. συνταξιούχους. Ακόμη και αν μηδενιζόταν ως δια μαγείας η ανεργίας και υπήρχαν 4 εκατ. εργαζόμενοι στο ιδιωτικό τομέα θα ήταν αδύνατο να συντηρηθούν 3 εκατ. συνταξιούχοι.
Αντί να συζητούν γι’ αυτό οι πολιτικοί αναλίσκονται σε αντιπαραθέσεις για στο αριθμό των δόσεων φόρων τους οποίους η κοινωνίας δεν μπορεί να πληρώσει.
Το ελληνικό πρόβλημα βρίσκεται μέσα στο γενικότερο ευρωπαϊκό και μια κρίση στην Ευρώπη θα επιτείνει τις συνθήκες ασφυξίας στην Ελλάδα.
Το αδιέξοδο της Ευρώπης θα το καταγράψουν πρώτες οι αγορές. Ενδεχομένως να έχουν αρχίσει ήδη να το κάνουν. Μετά θα εξαπλωθεί στις ΗΠΑ και σε όλες τις αγορές του πλανήτη.
Σε τέτοιες περιόδους ενισχύεται πρώτα το δολάριο και μετά ο χρυσός.
Το επόμενο κραχ έχει τις προϋποθέσεις να κάνει εκείνο του 2008-09 να μοιάζει με λίκνισμα βαρκάδας υπο το σεληνόφως…
Θα ξεκινήσει από τις αγορές μετοχών, ομολόγων και θα επεκταθεί σε καταθέσεις και ακίνητα ισοπεδώνοντας τα πάντα.
Το γεγονός πως ήδη έχουμε μηδενικά επιτόκια δεν αφήνει πολλά περιθώρια στις κεντρικές τράπεζες να παρέμβουν…
Αυτός είναι ένα λόγος το επόμενο κραχ να δρομολογήσει σημαντικές γεωπολιτικές αλλαγές και αλλαγές στην αρχιτεκτονική της παγκόσμιας οικονομίας.
2) Τα κεφάλια μέσα πατριώτες…
Τα μηνύματα από τις Ευρωπαϊκές αγορές δεν μοιάζουν διόλου ενθαρρυντικά. Οι αγορές μετοχών είναι πρώτες που οσμίζονται την επικείμενη αβεβαιότητα.
Αν επαληθευτούν οι κακοί οιωνοί φοβάμαι πως το 2015 θα αποδειχτεί η κρισιμότερη χρονιά από ιδρύσεως της Ε.Ε.
Στην Ελλάδα το πιθανότερο σενάριο είναι να πάμε σε εκλογές χωρίς καμιά συμφωνία για το χρέος καθώς θα απαιτείται και η υπογραφή ΣΥΡΙΖΑ για κάτι τέτοιο.
Όλο και πιο σπάνια πλέον μπορεί να συναντήσεις κάποιον γκουρού των αγορών ο οποίος να μην βλέπει συνέχιση της ανόδου σ’ αυτές.
Το 2009 περί τις 666 μονάδες του S&P 500 ήταν δύσκολο να βρεις κάποιον να μην πιστεύει πως θα συνεχιστεί η κάθοδος…
Αυτή την περίοδο ακόμη και εκ φύσεως απαισιόδοξοι, όπως ο Μαρκ Φάμπερ, είναι φειδωλοί στις απαισιόδοξες προβλέψεις τους.
Η πλειοψηφία των εκ πεποιθήσεως αισιόδοξων με μια πολύ λογική συνάρτηση υπολογίζει πως όσο τα επιτόκια μένουν κοντά στο μηδέν, οι κεντρικές τράπεζες θα «τρομπάρουν» ρευστότητα στο σύστημα, οι εταιρείες θα παράγουν κέρδη και οι μετοχές εν μέσω μικρών διορθώσεων θα συνεχίσουν να εκτοξεύονται και οι τιμές θα παραμένουν φθηνές.
Ο κόσμος σε Ανατολή και Δύση κυριαρχείται από σοσιαλιστές οι οποίοι πιστεύουν πως η νομισματική επέκταση θα μπορέσει να συνεχιστεί επ’ αόριστον στα πλαίσια της αναδιανομής τους συνεχώς μειούμενου πλούτου της Δύσης.
Αδύναμος κρίκος της παγκόσμιας οικονομίας αυτή τη περίοδο είναι η Ευρώπη. Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν πως από εδώ θα ξεκινήσει η επόμενη παγκόσμια οικονομική κρίση.
Οι ΗΠΑ υπόκεινται τη μείωση τους μεριδίου στο παγκόσμιο πλούτο, αλλά διαθέτουν την ευελιξία στην αγορά εργασίας, ευελιξία στην ανάπτυξη καινοτομίας και τέλος άφθονη και φθηνή ενέργεια λόγω της σχιστολιθικής επανάστασης.
Επιπλέον διαθέτουν την ισχυρότερη στρατιωτική μηχανή στον πλανήτη και μια μεγάλη και ομογενοποιημένη αγορά, τα οποία εγγυώνται στην ισχύ του δολαρίου σαν το νόμισμα στο οποίο μπορεί κάποιος να διασφαλίσει τα περιουσιακά του στοιχεία.
Η Κίνα είναι νέος παράγων στο διεθνές σκηνικό και δεν έχουμε δει ακόμη τις αντοχές στις οικονομικές κρίσεις. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε τον τρόπο που το καθεστώς θα προσπαθήσει να ελέγξει τις αντιδράσεις του πληθυσμού σε συνθήκες συρρίκνωσης εισοδήματος όταν προκύψει μια κρίση.
Η Ευρώπη διαθέτει ένα ισχυρό Ευρώ το οποίο στηρίζεται σε πήλινα πόδια, χωρίς ενιαία δημοσιονομική πολιτική, στρατιωτική ισχύ και μια ομάδα κοινωνιών με διαφορετικές νοοτροπίες που η κάθε μια προσπαθεί να ρίξει στις άλλες τις ευθύνες της μείωσης του βιοτικού επιπέδου που υπόκειται.
Μοναδική διέξοδος της Ευρώπης είναι οι μεταρρυθμίσεις: Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, η μείωση του κοινωνικού κράτους και η δημοσιονομική και πολιτική ενοποίηση.
Κάθε άλλη διέξοδος μέσω της επιστροφής στα εθνικά νομίσματα και κράτη, βάζει τις βάσεις εξαφάνισης της Ευρώπης και μετατροπή της σε πεδίο ανταγωνισμού των συμφερόντων των αυριανών μεγάλων δυνάμεων όπως είναι η Κίνα και ιδίως η ακόμη πιο δυναμικά ανερχόμενη, Ινδία.
Η Ευρώπη όχι μόνο δεν διαθέτει φθηνή ενέργεια αλλά είναι εξαρτημένη από τη Ρωσία μια φθίνουσα πρώην στρατιωτική υπερδύναμη που κυβερνάται από μια διεφθαρμένη ολιγαρχία, η οποία προσπαθεί να εξασφαλίσει την συνοχή και υποταγή της κοινωνίας με εθνικιστικές εξάρσεις λόγων και πράξεων.
Η Ευρώπη δεν μπορεί να συνεχίσει να ζει όπως ζούσε όταν αντιπροσώπευε το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού και κατανάλωσε το 25% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Η μείωση του βιοτικού επιπέδου συμπίπτει με την παρουσία του Ευρώ και οι λαοί το βλέπουν σαν την αιτία αυτής της επιδείνωσης. Δεν ευθύνεται το Ευρώ, το οποίο ίσα- ίσια έχει εξομαλύνει αυτή τη διολίσθηση του βιοτικού επιπέδου μιας κοινωνίας δημογραφικά γηράσκουσας και μιας οικονομίας που αδυνατεί να διατηρήσει την παλιότερη ισχύ σε πλανητικό επίπεδο.
Οι νότιοι της Ευρώπης ζητούν επιθετική νομισματική πολιτική και οι βόρειοι λιτότητα. Ο ένας προσπαθεί να βάλει χέρι στη τσέπη του άλλου, αντί να καθίσουν από κοινού και να δουν, τι πρέπει να κάνουν για να αποκτήσουν μια ανταγωνιστική οικονομία που θα αντέξει στις εξελίξεις που έρχονται.
Αντί να σχεδιάσουν τις προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν στην Ευρώπη να αποκτήσει τις επόμενες Google, Apple, Facebook, 3printing καινοτομίες, σχιστολιθικό αέριο κλπ μαλώνουν για το πόσα άχρηστά γεφύρια πρέπει να χτιστούν με φρεσκοτυπωμένο χρήμα, προκειμένου να μειωθεί παροδικά η ανεργία…
Η Ευρώπη συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες να είναι το επίκεντρο του επόμενου κραχ και η Ελλάδα έχει αναδειχθεί στο πυρήνα αυτού του επίκεντρου. Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα συγκεντρώνει όλο και περισσότερες πιθανότητες να υποστεί ακόμη μεγαλύτερες συνέπειες στις οικονομικές της δραστηριότητες.
Εμείς εδώ ασχολούμαστε με το σε πόσες δόσεις θα πληρωθούν οφειλές προς το δημόσιο που όλο και περισσότεροι αδυνατούν να πληρώσουν, με του «κουμπάρους» της Νέας Δημοκρατίας, τα λαμόγια του ΠΑΣΟΚ και τους δημοσίου υπαλλήλους, εκατομμυριούχους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που παριστάνουν τους νεομπολσεβίκους…
Με λίγα λόγια… των οικιών ημών εμπιπράμενων υμείς άδετε…
Ένα φθαρμένο και διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα που πνέει τα λοίσθια και μια ανάπηρη εγκεφαλικά κοινωνία που δέχεται κάθε θεωρία συνωμοσίας σαν ερμηνεία αρκεί αυτή να αποφεύγει να κοιτάξει την πραγματικότητα.
Ο πυρήνας το ελληνικού προβλήματος είναι πως 2,5 εκατ. εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα μπορούν εκτός των άλλων να συντηρήσουν 2,7-3 εκατ. συνταξιούχους. Ακόμη και αν μηδενιζόταν ως δια μαγείας η ανεργίας και υπήρχαν 4 εκατ. εργαζόμενοι στο ιδιωτικό τομέα θα ήταν αδύνατο να συντηρηθούν 3 εκατ. συνταξιούχοι.
Αντί να συζητούν γι’ αυτό οι πολιτικοί αναλίσκονται σε αντιπαραθέσεις για στο αριθμό των δόσεων φόρων τους οποίους η κοινωνίας δεν μπορεί να πληρώσει.
Το ελληνικό πρόβλημα βρίσκεται μέσα στο γενικότερο ευρωπαϊκό και μια κρίση στην Ευρώπη θα επιτείνει τις συνθήκες ασφυξίας στην Ελλάδα.
Το αδιέξοδο της Ευρώπης θα το καταγράψουν πρώτες οι αγορές. Ενδεχομένως να έχουν αρχίσει ήδη να το κάνουν. Μετά θα εξαπλωθεί στις ΗΠΑ και σε όλες τις αγορές του πλανήτη.
Σε τέτοιες περιόδους ενισχύεται πρώτα το δολάριο και μετά ο χρυσός.
Το επόμενο κραχ έχει τις προϋποθέσεις να κάνει εκείνο του 2008-09 να μοιάζει με λίκνισμα βαρκάδας υπο το σεληνόφως…
Θα ξεκινήσει από τις αγορές μετοχών, ομολόγων και θα επεκταθεί σε καταθέσεις και ακίνητα ισοπεδώνοντας τα πάντα.
Το γεγονός πως ήδη έχουμε μηδενικά επιτόκια δεν αφήνει πολλά περιθώρια στις κεντρικές τράπεζες να παρέμβουν…
Αυτός είναι ένα λόγος το επόμενο κραχ να δρομολογήσει σημαντικές γεωπολιτικές αλλαγές και αλλαγές στην αρχιτεκτονική της παγκόσμιας οικονομίας.
2) Τα κεφάλια μέσα πατριώτες…
Τα μηνύματα από τις Ευρωπαϊκές αγορές δεν μοιάζουν διόλου ενθαρρυντικά. Οι αγορές μετοχών είναι πρώτες που οσμίζονται την επικείμενη αβεβαιότητα.
Αν επαληθευτούν οι κακοί οιωνοί φοβάμαι πως το 2015 θα αποδειχτεί η κρισιμότερη χρονιά από ιδρύσεως της Ε.Ε.
Στην Ελλάδα το πιθανότερο σενάριο είναι να πάμε σε εκλογές χωρίς καμιά συμφωνία για το χρέος καθώς θα απαιτείται και η υπογραφή ΣΥΡΙΖΑ για κάτι τέτοιο.