«Η Ελλάδα, με το τεράστιο δημόσιο χρέος της προς τους ξένους δανειστές της, οδηγείται από τη Σκύλλα στην Χάρυβδη: από τη μία πλευρά, η Ευρωπαϊκή Ένωση απειλεί την Αθήνα με σκληρά μέτρα εάν εγκαταλειφθούν τα σχέδια για την ιδιωτικοποίηση εκτεταμένου μέρους της ελληνικής περιουσίας του δημοσίου. Από την άλλη, παρεμποδίζει συμφωνίες ιδιωτικοποίησης με «λάθος» (κατά την άποψή της) εταίρους, κυρίως τη Ρωσία, σαμποτάροντας έτσι τις δυνατότητες για ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας»..
«Η Ελλάδα παραμένει η μόνη χώρα στην Ευρωζώνη που δεν διαθέτει πλήρες και εκτεταμένο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας. Οι υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης είναι σχεδόν απροσπέλαστες για τους άπορους και χαμηλού εισοδήματος πολίτες και σχεδόν το 1/3 του πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε δημόσια ιατρική ασφάλιση».
«Η κοινωνική έκρηξη είναι αναπόφευκτη. Είναι απλώς θέμα χρόνου το πότε θα συμβεί»...
[Συνέχεια από το Mέρος Α' του άρθρου: Ευρωπαϊκή Ένωση και Ελλάδα: η δολοφονία ενός έθνους]
Της Anna Filimonova
Κέντρο Στρατηγικών Μελετών της Μόσχας
26 Αυγούστου 2013
Απόδοση: Ας Μιλήσουμε Επιτέλους
Πρόσφατα η Ελλάδα «τιμήθηκε» με την πρώτη θέση στην Ευρώπη για τις περικοπές του προϋπολογισμού της στον τομέα της υγείας. Ειδικότερα, οι δαπάνες για τα φάρμακα μειώθηκαν από 5,6 δισ. ευρώ το 2010, σε 3,8 δισ. ευρώ το 2011 και σε 2.880 εκατομμύρια ευρώ το 2012. Ως άμεσο αποτέλεσμα αυτών των μέτρων, πάνω από 50 πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρείες έχουν διακόψει τις διακινήσεις φαρμάκων προς την Ελλάδα. Έχει γίνει πλέον συνηθισμένο φαινόμενο να βλέπει κανείς συγγενείς ασθενών να κάνουν εξαντλητικούς μαραθώνιους από φαρμακείο σε φαρμακείο, σε αναζήτηση των φαρμάκων που έχουν ανάγκη. Οι ελλείψεις σε ιατρικό εξοπλισμό έχουν λάβει δραματικές διαστάσεις. Όσο για το ιατρικό προσωπικό, τα δημόσια νοσοκομεία έχουν συνολικά έλλειψη 6.500 γιατρών περίπου και άλλων 20.000 νοσοκόμων και νοσηλευτών.Συγχρόνως, ένας τεράστιος αριθμός επαγγελματιών του ιατρικού τομέα εγκαταλείπει τη χώρα.
Ακόμη και εκείνοι οι πολίτες που εργάζονται δυσκολεύονται να πληρώνουν για ιατρικές υπηρεσίες, των οποίων οι τιμές έχουν εκτοξευθεί απότομα. Όλο και πιο συχνά παρατηρείται το φαινόμενο οι πολίτες να μη διαθέτουν την οικονομική ευχέρεια για να έχουν πρόσβαση σε ποιοτική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ιδίως στις αγροτικές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας και στα νησιά. Από μια έκθεση εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2013 διαπιστώθηκε ότι πάνω από το 10% του συνολικού πληθυσμού της χώρας ζει σε συνθήκες ακραίας φτώχειας. Η Ελλάδα παραμένει η μόνη χώρα στην Ευρωζώνη που δεν διαθέτει πλήρες και εκτεταμένο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, οι υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης είναι σχεδόν απροσπέλαστες για τους άπορους και χαμηλού εισοδήματος πολίτες, και σχεδόν το 1/3 του πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε δημόσια ιατρική ασφάλιση.
Παράλληλα με τον βεβιασμένο αφανισμό του κοινωνικού κράτους στην Ελλάδα, η κρίση που σάρωσε όλη τη χώρα επιδεινώνεται συνεχώς, με την καταβολή των οφειλών σε ξένους δανειστές να γίνεται όλο και δυσκολότερη. Όταν, τον Μάρτιο του 2012, ιδιώτες επενδυτές αναγκάστηκαν να παραγράψουν πάνω από το 50% του χρέους της Ελλάδας, η Goldman Sachs, για παράδειγμα,αρνήθηκε να αναδιαρθρώσει το χρέος της χώρας. Το δάνεια ύψους 5 δισ. δολαρίων που πήρε η Ελλάδα έπρεπε να επιστραφούν στην τράπεζα στο ακέραιο. Όπως δήλωσε κυνικά ο χρηματιστής της Wall Street Αlessio Rastani, λίγο πριν να διοριστεί ο Λουκάς Παπαδήμος πρωθυπουργός της Ελλάδας:
«Εμάς δεν μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα το πώς θα φτιάξουν την οικονομία και την όλη κατάσταση γενικότερα. Η δουλειά μας είναι να βγάλουμε κέρδος από όλη αυτή την ιστορία και εγώ προσωπικά ονειρεύομαι αυτή τη στιγμή τρία χρόνια τώρα. Πάω για ύπνο κάθε βράδυ και ονειρεύομαι την επόμενη ύφεση. (…) Όταν γίνει το κραχ των αγορών. (…) εάν ξέρεις τι πρέπει να κάνεις, αν έχεις το σωστό σχέδιο για να δημιουργήσεις από την επόμενη μέρα, μπορείς να βγάλεις τεράστια κέρδη από την όλη υπόθεση». Προφανώς το «σωστό σχέδιο» έχει τεθεί σε εφαρμογή. Από τη μία πλευρά, τέθηκε ο στόχος της μείωσης του συνολικού ποσού του ελληνικού χρέους στο 124% του ΑΕΠ. Από την άλλη, το 2012, το χρέος είχε ήδη φτάσει στο 156% του ΑΕΠ, το 2013 θα είναι τουλάχιστον το 175%, και το 2014 θα ανέρχεται, στην καλύτερη περίπτωση, στο 190% του ΑΕΠ της χώρας.
Εν τω μεταξύ, η ολομέτωπη «επίθεση» κατά της κρατικής περιουσίας συνεχίζεται. Το 2010 η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου εγγυήθηκε στους ξένους δανειστές ότι θα είναι σε θέση να εκποιήσει περιουσιακά στοιχεία της χώρας αξίας τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ μέσω της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης της ελληνικής δημόσιας περιουσίας. Ωστόσο, σύμφωνα με μεταγενέστερες εκτιμήσεις εμπειρογνωμόνων, το 2016 τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις δεν θα υπερβαίνουν τα 9,5 δισ. ευρώ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι κυριολεκτικά τα πάντα ιδιωτικοποιούνται: ο τομέας της ενέργειας, των μεταφορών, και οι παράκτιες περιοχές της χώρας. Ακόμη και η φορολογική υπηρεσία είναι υπό ιδιωτικοποίηση. Ακόμα και τα πανεπιστήμια έχουν ιδιωτικοποιηθεί κατά 49%, γεγονός το οποίο αποτελεί παράβαση του Συντάγματος της χώρας. Αλλά στην Ελλάδα πάντα βρίσκεται ένας τρόπος να καταστρατηγούνται οι νομοθεσίες και να παραμένουν ατιμώρητοι οι παραβάτες. Για παράδειγμα, προκειμένου να επεκτείνει την ιδιωτικοποίηση η πολιτική ελίτ, καταργήθηκαν 69 νόμοι οι οποίοι θα είχαν δυσχεράνει ή εμποδίσει την παράνομη αυτή διαδικασία. Στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων, υπάρχει πλέον ένας νέος νόμος, σύμφωνα με τον οποίο, αφού ιδιωτικοποιηθεί κάτι, απαγορεύεται η επιστροφή του προς το κράτος. Η Ελλάδα διαθέτει πλούσιους φυσικούς πόρους, ανεπτυγμένη ναυτιλία, και τεράστιες δυνατότητες για την ανάπτυξη της βιομηχανικής και γεωργικής παραγωγής της, καθώς και του τουρισμού της. Ο ηγέτης του Κινήματος Ανεξαρτήτων Πολιτών - Σπίθα, Έλληνας συνθέτηςΜίκης Θεοδωράκης, πρότεινε το ακόλουθο σχέδιο διάσωσης της ελληνικής οικονομίας:
«Επειδή ο χρόνος τρέχει και η Ελλάδα βυθίζεται όλο και πιο πολύ, για να ολοκληρωθεί το Σχέδιο Σωτηρίας, πρέπει το συντομότερο να υπάρξει μια ολιγομελής εθνική αντιπροσωπεία με το αναγκαίο εθνικό κύρος που θα πρέπει να επισκεφθεί άμεσα τις παρακάτω πρωτεύουσες για να συζητήσει με τις αντίστοιχες κυβερνήσεις επιδιώκοντας λύσεις προς το συμφέρον της χώρας μας:
Πρώτον, τη Μόσχα και το Πεκίνο, για να διαπραγματευθούν
τη σύναψη δανείου με το χαμηλότερο δυνατό επιτόκιο και με εξόφληση μετά από 20 τουλάχιστον έτη
την αποπληρωμή σε είδος και με τη δημιουργία κοινοπραξιών που να συμβάλουν στην εκμετάλλευση του εθνικού μας πλούτου, στην προώθηση της οικονομικής μας ανάπτυξης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας
Ειδικά από τη Μόσχα θα πρέπει να ζητηθεί η επαναδραστηριοποίηση της συμφωνίας μας για τον αγωγό πετρελαίου, ώστε να υλοποιηθεί κάποτε το έργο αυτό»... [1]
«Η βεβαιότητα ότι ο κρυμμένος πλούτος ανέρχεται σε τρισεκατομμύρια ευρώ μας καθιστά χώρα αυτάρκη και πλούσια. Ήδη τα κοιτάσματα που βρίσκονται νοτίως της Κρήτης και που είναι έτοιμα για άμεση αξιοποίηση εκτιμώνται σε 1 τρισεκατομμύριο ευρώ. Με προοπτική, εάν και όταν υπάρξει η κατάλληλη εκμετάλλευση, να ανέλθουν μέσα σε 20 χρόνια σε 17 τρισ. ευρώ. Το γεγονός αυτό θα καταστήσει την Ελλάδα μοναδικό τροφοδότη της Ευρώπης παράλληλα με την Ρωσία. Όπως βλέπετε, δεν συνυπολογίζουμε τις υπόλοιπες πηγές πλούτου (Ιόνιο, μεταλλεύματα κλπ.), γιατί αυτή και μόνο η εικόνα αρκεί για να πείσει τους Έλληνες ότι είναι αυτάρκης και πλούσιος λαός χωρίς να έχει ανάγκη από προστάτες και άσπονδους φίλους». [2] Ωστόσο, προτάσεις όπως αυτές του Μίκη Θεοδωράκη δεν εισακούγονται.
Σε κάποια φάση, η Gazprom είχε δείξει ενδιαφέρον για την αγορά μέρους του μερίσματος του δημοσίου (65%) της εταιρείας ΔΕΠΑ, η οποία δραστηριοποιείται στη διανομή φυσικού αερίου στην Ελλάδα, αλλά οι διαπραγματεύσεις έπεσαν στο κενό, όπως δήλωσαν εκπρόσωποι της Gazprom, λόγω της απουσίας των κατάλληλων εγγυήσεων από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης και του ενδεχόμενου ότι η συμφωνία θα «σκόνταφτε» στο βέτο που αναμενόταν να προβάλουν οι Βρυξέλλες.
Η Ελλάδα, με το τεράστιο δημόσιο χρέος της προς τους ξένους δανειστές της, οδηγείται από τη Σκύλλα στην Χάρυβδη: από τη μία πλευρά, η Ευρωπαϊκή Ένωση απειλεί την Αθήνα με σκληρά μέτρα εάν εγκαταλειφθούν τα σχέδια για την ιδιωτικοποίηση εκτεταμένου μέρους της ελληνικής περιουσίας του δημοσίου. Από την άλλη, παρεμποδίζει συμφωνίες ιδιωτικοποίησης με «λάθος» (κατά την άποψή της) εταίρους, κυρίως τη Ρωσία, σαμποτάροντας έτσι τις δυνατότητες για ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.
Οι στόχοι των ευρωατλαντικών οργανισμών όσον αφορά την Ελλάδα αποκαλύφθηκαν εν μέρει από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας, Joschka Fischer, ο οποίος δήλωσε σε συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera ότι αν η Ελλάδα εγκαταλείψει την Ευρωζώνη, η έξοδός της θα μπορούσε να διαταράξει την ομαλή ένταξη των βαλκανικών χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με τον Fischer, ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι άκρως ανεπιθύμητο, καθώς θα ανοίξει το δρόμο για την κυριαρχία της Ρωσίας στα Βαλκάνια. Αυτός είναι ο λόγος, για παράδειγμα, που στην έκθεση του Ιουλίου 2013 του ΔΝΤ τονίζεται η ιδιαίτερη σημασία της συμμετοχής της Ελλάδας στο έργο Trans Adriatic Pipeline (TAP) για την εξαγωγή φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν προς την Ευρώπη μέσω της Ελλάδας, της Αλβανίας και τη Βορείου Ιταλίας [3].
Η επανεκκίνηση του προγράμματος της ιδιωτικοποίησης της εταιρείας φυσικού αερίου ΔΕΠΑ έχει προγραμματιστεί για τα μέσα του 2014. Οι προετοιμασίες για την πώλησή της γίνονται με γρήγορους ρυθμούς. Στις 3 Αυγούστου του 2013 η εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ) ενέκρινε την απόκτηση της πλειοψηφίας των μετοχών του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) από την κρατική πετρελαϊκή εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν (SOCAR).
Συνολικά, κατά τη διάρκεια της περιόδου 2008-2012, ο όγκος της ελληνικής οικονομίας συρρικνώθηκε κατά 25% περίπου. Η μείωση αυτή, μεταφρασμένη σε στοιχεία, είναι χειρότερη από εκείνη της Μεγάλης Ύφεσης των ΗΠΑ το 1929. Φέτος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ελληνικής κυβέρνησης, το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να μειωθεί κατά 4,5% επιπλέον.
Και φυσικά, τα μέτρα λιτότητας δεν έχουν αγγίξει τους τραπεζίτες και τους εφοπλιστές (η Ελλάδα είναι ο τρίτος σε μέγεθος φορολογικός παράδεισος εφοπλιστών στον κόσμο). Το κύριο βάρος των «μεταρρυθμίσεων», που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών, την επιβολή φόρων και τα ανεξέλεγκτα επίπεδα ανεργίας, έχει πέσει στους ώμους των φτωχότερων στρωμάτων του πληθυσμού. Τον Απρίλιο του 2013 η ανεργία στην Ελλάδα έφτασε το 27,2%. Η τύχη 4,65 εκατομμυρίων πολιτών κρύβεται πίσω από αυτό το νούμερο. Σε 450.000 ελληνικές οικογένειες, δεν υπάρχει ούτε ένας εργαζόμενος. Από 2,6 εκατομμύρια πολίτες που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα, 900.000 απολύθηκαν μόνο το 2009. Μεταξύ των νέων από 15 έως 24, το ποσοστό ανεργίας είναι 60%, αν και σύμφωνα με τους ειδικούς το ποσοστό αυτό δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Τα επιδόματα ανεργίας έχουν κοπεί, με αποτέλεσμα σήμερα να τα εισπράττουν μόνο 225.000 άνεργοι. Έως το 2015 η ευρωτρόικα απαιτεί τις απολύσεις ακόμη 150.000 εργαζομένων στο δημόσιο τομέα.
Από το 2009 μέχρι σήμερα έχουν γίνει περίπου 8.000 απεργίες στην Ελλάδα, αρκετές από τις οποίες ήταν γενικές απεργίες. Σήμερα, η κατάσταση είναι τέτοια ώστε να βρίσκεται η χώρα στα πρόθυρα μιας ένοπλης σύγκρουσης. Όλο και συχνότερα παρατηρείται το φαινόμενο εμφάνισης ένοπλων διαδηλωτών σε συλλαλητήρια.
«Η κοινωνική έκρηξη είναι αναπόφευκτη», αναφέρει ο πρώην Έλληνας διπλωμάτης Λεωνίδας Χρυσανθόπουλος. «Είναι απλώς θέμα χρόνου το πότε θα συμβεί».
[1] Ιδρυτική διακήρυξη
[2] Ο Εθνικός μας πλούτος και ο Αγώνας για Αντίσταση-Απαλλαγή-Ανεξαρτησία και Ανάπτυξη
[3] Έκθεση του ΔΝΤ για την Ελλάδα No 13/241 // Επισύναψη. Δήλωση του Θάνου Κατσάμπα, εκπροσώπου της Ελλάδας στο ΔΝΤ. 29 Ιουλίου 2013.
Πηγή: Ας Μιλήσουμε Επιτέλους
